Mijn herinnering is iets recenter:
Gisteren in Petit-Sart (Wallonie) geweest op terugreis van vakantie, en binnen geweest bij de 'producteur' van dit spul.
Ik werd hartelijk welkom geheten, en de verkoper (?eigenaar) heeft me een hoop uitgelegd.
Ze hebben (de enige) steengroeve werkend waar ze sinds kort (weer) de coticule steen delven.
Dit is (net als leisteen) een steensoort die in platte lagen voorkomt.
Je hebt de oorspronkelijke coticule steen, die geelbruin/beige van kleur is. die komt altijd voor in een laag waar hij aan blauwe coticule vastzit.
Deze gele coticule bevat twee tot vier maal zo veel 'granaten' als de blauwe coticule.
Ga je met een mespunt over een bewaterde gele steen, dan zie je een grijs spoor van metaal slijpsel. Bij de blauwe steen is dan niet zo, of veel minder zichtbaar.
Deze mensen hebben ontdekt dat de blauwe coticule dezelfde granaten bevat, alleen minder, en verkopen deze tegenwoordig ook, onder de naam van BBW.
Bij het wetten/slijpen schuur je met het te slijpen ijzer materiaal van de steen af. Dit gruis/poeder bevat onder meer de granaten, regelmatige twaalfvlak bolletjes (dodekaeders) met scherpe, harde punten, hard "als diamant'. Deze punten slijpen metaal van je mes/beitel af, waardoor je slijpt.
Hoe meer slurrie, hoe meer granaten je 'in het spel' hebt, en hoe agressiever je slijpt. Daarom slijpt de gele steen sneller dan de blauwe.
Wil je nog een heel fijn nawetten, dan spoel je de slurrie van de steen af met water, en ga je zonder slurrie te maken over de steen: dan slijpen alleen de toppen van de granaten, die nog in de steen vastzitten.
De gele steen is erg breekbaar, daarom wordt die altijd vastgelijmd aan een stuk leisteen. Die leisteen is ook blauw, maar geen coticule! Ik zag gisteren stenen die drie lagen hadden: half leisteen, en daarop een dunne laag blauwe coticule, waar de gele coticule aan vast zat.
De blauwe coticule, BBW / Belgisch Blauwe Wetsteen zit in dikkere lagen, en is niet zo breekbaar. Daarom is een BBW steen altijd massief, en is dus aan twee zijden (of 6) te gebruiken.
De gele steen is zo kostbaar, dat ze daar niet altijd rechthoeken van maken, maar ze verkopen ze ook in 'bout', in stukken tweelaags (leisteen met gele steen), zodat je ook de extra punten van de steen gebruikt en verkoopt. Deze stenen gaan per vierkante cm.
ik heb zelf een 60 x 200 blauwe coticule gekocht, en kreeg er een mooi houten doosje om.
Daarnaast nog een klein 40x40 mm blauw steentje om sneller slurrie te maken voor het slijpen te versnellen.
Daarmee versnel je ook het slijten van de steen, en moet je de steen vlakken met schuurpapier, wanneer je vindt dat de steen niet meer vlak is. Volgens mij is dan lang niet na iedere slijpbeurt!
Dat vlakken kan met schuurpapier. Ik vond dat vreemd, die steen is toch zo hard? Maar inmiddels heb ik begrepen dat de granaten wel hard zijn, maar dat ze in relatief zacht steenachtig materiaal zijn ingesloten.
De gele steen is heel geschikt om scheermessen vlijmscherp mee te krijgen. Voor beitels kan het ook met de gele steen, maar net zo goed met de blauwe, zij het dat het iets langer duurt, omdat die steen harder is, en minder granaten per mm2 bevat.
