Een freestafeltje, het eerste project

[jaap]

Eerst even wat over mijn eigen frees oplossingen. Al weer bijna 15 jaar geleden bouwde ik een grote freestafel volgens voorbeeld van Guide Henn, mijn eigengebouwde freestafel.

De top maakte ik van dubbel (geschroefd) betonplex (heet in Duitsland Siebedruckplatte) van een hele slechte kwaliteit. Na een paar jaar werd het freeswerk onnauwkeurig. Ik heb een hulpstuk van Gifkins om zwaluwstaarten te frezen en die pasten af en toe niet, of waren te ruim. Het bleek dat de top delamineerde en er verdikkingen in kwamen. En dat in een woonkamer met airco. Wij woonden toen in Bangkok. Eenmaal weer in Nederland een goede kwaliteit plaat betonplex gekocht en sindsdien is het goed. Een zuiver vlak oppervlak is dus van belang.
In het begin gebruikte is als aanslag een balkje met 2 lijmtangen, voor dikkere stukken is dat wel ok, maar voor de dunnere niet. Dus toch maar een keer een betere aanslag gemaakt, die ligt op de foto op zijn kop zodat je de stroken plakband ziet om de aanslag zuiver op 90 graden te zetten. Deze had ik eigenlijk moeten voorzien van losse platen die je heen en weer kunt schuiven en vastzetten, maar dat komt er dan weer niet van. Grote fout!

Een ander probleem is de afzuiging, deze freestafel maakt echt wel een bende aan houtsnippers en stof. Dus een paar jaar geleden heb ik mijzelf getrakteerd op een freesblad van Incra, met uiteindelijke een AUK freesmotor en een bak er omheen. Dat bevalt echt goed, veel en veel minder troep en stof. Omdat de Incra freesaanslag niet te leveren was, kocht ik er een Jessem bij, waar ik later ook van die slimme rolletjes bijkocht die het werkstuk naar beneden en tegen de aanslag duwen.
Toen de Inca freesaanslag weer te koop was heb ik er toch maar eentje gekocht en de Jessem in een paar extra rails op de oude tafel gezet.

Deze tafel gebruik ik echter nauwelijks meer, hij staat er nog vanwege alle laadjes en ik heb nog wel eens het idee om, als er een kleine serie gemaakt moet worden deze tafel voor een bewerking vast in te stellen. Een grote luxe... dat wel. En een volle schuur, dat ook.

jaap

 

[jaap]

Op beide freestafels staat een kistje dat ik op een cursus bij Andrew Crawford gemaakt heb. Andrew was ook deelnemer op onze laatste ODH en heeft een aantal boeken geschreven over het maken van mooie kistjes. Maar verwacht niet dat in zijn werkplaats heel veel gereedschap staat. Handgereedschap als zagen en beitels gebruikt hij in de cursus niet, wel 2 freestafeltjes, zelfbouw, en een grote en een kleine schijfschuurmachine.Het meest gebruikte handgereedschap is een schraapstaal. En voor het fineerwerk een scalpel, etc. Je leert daar dat je met weinig middelen, maar met de juiste hulpstukken, prachtige resultaten kan halen.

Mijn idee voor ons freestafelproject, is dat je er dit soort werkstukken op kunt maken, kistjes, kastjes, etc. Veel zelfbouw tafeltjes op YT vind ik daarom te klein. Om het fineerstripje op het deksel van mijn kistje in te kunnen frezen heb je links en rechts van de frees een 300 mm nodig. Het kistje is 280x200x 75 mm. De aanslag zal zelfs nog iets langer kunnen.
Om zo'n fineer strip in te frezen heb je niet veel vermogen nodig, maar wel nauwkeurigheid. Een stevige aanslag waar stops op kunnen en een optie om het werkstuk stevig tegen de aanslag te houden.

Op het foto het freestafeltje op de cursus, met een hulpstuk om een veer op de hoek van een verbinding te frezen.



jaap

ps is zal asap nog een post maken hoe dat kistjes maken ging.

 

[jaap]

Timmerman Koos heeft een aluminium freestafeltje met lift gekocht op Temu. Heb geen idee van de kwaliteit, maar het ziet er zo op het filmpje niet slecht uit. Persoonlijk vind ik het tafeltje te klein, je zou het misschien als inlegplaat in een wat grotere tafel kunnen gebruiken, en dat geldt ook voor de aanslag.

Ik hoop echt dat we met zelf te bedenken en bouwen een beter bruikbaar ding kunnen maken.

jaap

 

[Superkees]

Ik ben zelf bezig met een elektrisch verstelbare freeslift op basis van een Z-as voor een CNC-machine. Die Z-as wordt versteld middels een stappenmotor en de stappenmotor wordt aangestuurd door een Arduino. De reden om voor een Arduino te kiezen, is omdat ik dat heel nauwkeurig de hoogte kan verstellen en de output naar de stappenmotor ook kan vertalen naar een display wat de hoogteverstelling weer geeft. De freesmotor gaat een Mafell FM 1650 worden.

De software voor de Arduino heb ik inmiddels af. Binnenkort ga ik de Z-as inbouwen, de stappenmotor er aan knopen en de elektronica inbouwen. Tegen die tijd zal ik wat inhoudelijk gaan posten

 

[Benjaminws]

Timmerman Koos heeft een aluminium freestafeltje met lift gekocht op Temu. Heb geen idee van de kwaliteit, maar het ziet er zo op het filmpje niet slecht uit. Persoonlijk vind ik het tafeltje te klein, je zou het misschien als inlegplaat in een wat grotere tafel kunnen gebruiken, en dat geldt ook voor de aanslag.

Ik hoop echt dat we met zelf te bedenken en bouwen een beter bruikbaar ding kunnen maken.

jaap

Ik heb een dergelijk tafeltje met lift en fence etc binnen van AliExpress voor 25€ in de aanbieding. Kwaliteit is redelijk. Heb in een oude workmate gefreesd en is deze nu ingelegd. Werkt top. Enige nadeel is dat wanneer de frees gemonteerd is in de lift hij niet 90° was maar 88° en dus schuint freest. Op te lossen door een pootje van de lift een halve milimeter af te veilen.

Gebruik nu momenteel de houder van mijn makita RT0702 direct gemonteerd en dan is hij 90° en gebruik ik daar de hoogte verstelling van. Werkt top.

EDIT: Wat mist is een starter pin. Ik heb 1 van de overige gaten gebruikt om een bout door te steken en vast te zetten.

 

[Superkees]

Wat ik mijn nog bedacht is het volgende. De Z-as die ik heb liggen is een dergelijk exemplaar:

In dit geval is de as wat korter en kun je op de askoppeling bv een 8 mm inbus bout monteren, die door het blad heen steekt. Dan kun je eenvoudig van bovenaf de frees verstellen. Bij mij steekt die uit, en zou je zelf toe kunnen met het zagen/slijpen van een sleufje in de kop spindel, die je dan door het blad laat steken. Dit soort spul kost ca. 40- euro op Ali Express en is daarmee veel goedkoper dan een Jessem of Incra freeslift. Je moet dan alleen nog zelf een klem maken, maar het een stuk plaatmateriaal en grote slangenklemmen ben je al een heel eind.

 

[Jollenbaas]

@Chicken wood: Lijkt op mijn freestafeltje.

 

[Voorhetplezier]

Ik heb in het loop der jaren aardig wat projecten gedaan, altijd uit pure nootzaak, het grootste was het verzorgen van het houtwerk van een vlonder van 8,5x4 m, including een trap van 1,6 m hoog naar een steiger.
Daardoor heb ik een verzameling van elektrische gereedschap.
Geïnspireerd door DIY filmpjes op You-tube ben ik begonnen projecten te doen omdat ik het leuk vind. Mijn werkplaats is een hokje van 3x3m dat ik moet delen met twee stellingen voor opslag en de CV ketel.
Naast de altijd nodige werkzaamheden ben ik bezig en multi-machinetafel te ontwerpen en te bouwen, gebaseerd op het bootstrap principe: eenvoudig beginnen en met de gebouwde "machines" meer functies eraan toevoegen. Basis is nu een Wolfcraft workbench met een nieuw, verhoogd werkblad met een uitsparing waar de machines in komen. Tot nu toe: eenvoudige freestafel (nog zonder lift), decoupeerzaag (onderste boven met geleiding), bandschuurmachine met 90 grad aanslag (parallel tot het band) en een verstelbaar aanslag 90 grad ten opzichte van looprichting van band. Volgende wordt een eenvoudige tafelzaag, ook nog zonder lift. Als stofafzuiging moet een Kärcher WD6 stofzuiger dienst doen. Dit werkt verbazingwekkend goed, ook kost het extra tijd om van machine te wisselen, maar het kan niet anders.
Een eerste resultaat is een eenvoudig (MDF) schoenkastje voor mijn vrouw (zij hebben nooit genoeg schoenen nog opslag ervoor ).
Voor het plezier restaureer ik nu een dienblad dat ik tien jaar geleden in Zuid-Amerika heb gekocht, acht hoeken en 12 verschillende houtsoorten en die na terugkeer allemaal verschillend krimpen en de boel uit elkaar deden vallen, scheuren etc.. Ik zie all dat ik jigs moet maken om al die verstek hoeken goed en zo naadloos als mogelijk te krijgen.
Dit is getriggerd door de wensenlijst voor de freestafel.......Ik zal er nog heeeeeel veel kunnen toevoegen

 

[Jurriaan9]

Timmerman Koos heeft een aluminium freestafeltje met lift gekocht op Temu. Heb geen idee van de kwaliteit, maar het ziet er zo op het filmpje niet slecht uit. Persoonlijk vind ik het tafeltje te klein, je zou het misschien als inlegplaat in een wat grotere tafel kunnen gebruiken, en dat geldt ook voor de aanslag.

Ik hoop echt dat we met zelf te bedenken en bouwen een beter bruikbaar ding kunnen maken.

jaap

Naar mijn idee hebben we genoeg ideeën al hier verzamelt. Van redelijk eenvoudig tot ‘van alle gemakken voorzien’.

 

[Afgezaagd]

Is het een idee of mogelijk om een soort van eindtijd af te spreken voor inbreng van ideeën en dergelijke ? Zodat er aan een volgende stap begonnen kan worden ?

Het lijkt mij anders een gebed zonder einde te worden. Bovendien verliezen wij zo het momentum.

Just a thought.

 

[klaas0639]

Is het een idee of mogelijk om een soort van eindtijd af te spreken voor inbreng van ideeën en dergelijke ? Zodat er aan een volgende stap begonnen kan worden ?

Het lijkt mij anders een gebed zonder einde te worden. Bovendien verliezen wij zo het momentum.

Just a thought.

Ja, we zijn op punt van het maken van een (vooral niet overambitieus) afbakenende lijstje van eisen

 

[Wim Kluck]

Jaap zal binnenkort wel met een uitleg/reactie komen. We evalueren eind volgende week de ODH 2023 althans het deel wat door de forumers is georganiseerd.
Waar ik op voorhand veel minder reacties kreeg dan ik verwacht had, was op de dag zelf wel belangstelling voor de uitleg van de schraper. Toevallig zag ik vandaag een filmpje op youtube, gemaakt door onze amsterdamse kissies maker rendew, waarin roeland Berkelmans precies uitlegt hoe je de schraper slijpt.
Tot mijn verrassing was is ook nog te zien in dit filmpje. Wel de uitvoering uit mijn vorige leven.

 

[jaap]

We hebben nu een lange lijst met mogelijkheden, voor een volgende project is het denk ik handig om eerst wat kaders te zetten, aan de andere kant moet het project van te voren niet te veel in een corset zitten, we moeten de mooiste ideeën niet missen.

De grootste beperking met ons freestafeltje is het uitgangspunt dat we de kleine Makita freesmotor gebruiken met de freeslift van Nachdenksport. Kozijnen en binnendeuren maken wordt daarmee een stuk lastiger, maar dat zijn vaak ook niet de werkstukken waar een hobbyhoutbewerker mee begint.
We maken een freestafeltje voor kleinere werkstukken, een handvat voor de schaaf, speelgoed, kleine meubeltjes, kistjes, dat soort werk.

Zoveel mogelijk zelf maken, omdat dat houtbewerker zijn en om de kosten te drukken. Dat zelf maken heeft ook als voordeel dat we wat meer zelfvertrouwen krijgen als het om het maken van gereedschap gaat.

Het moet een freestafeltje worden waar iedereen plezier aan kan beleven en dat door de ingebouwde mogelijkheden zorgt dat je nauwkeurig freeswerk kunt gaan maken. Ik heb ook gefreesd met een dikke lat als aanslag en gemakkelijke als ik ben, zonder aandrukveren. Echter een mooie aanslag die zuiver haaks is, met de mogelijkheid voor een stops, verstelbare geleiders etc zorgt er voor dat je die ook gaat gebruiken en de kwaliteit van je werk, als dat nodig is, ook beter wordt.

Ik zou zelf gaan voor een tafel afmeting van 60 x 40 cm, ik ben een liefhebber van betonplex, als blad. Multiplex is nooit recht, dus daar moeten zo rondom de freesplaat rechte latten onder geschroefd worden om te zorgen dat het blad over de lengte en de breedte recht is.

Een aanslag die verstelbaar is in 2 rails links en rechts, middels een aantal ondersteuningen haaks is, afzuiging heeft, verstelbare geleiders (in te stellen naar de breedte van de frees). Ik vind de Jessem Master III of de Kreg PRS2100 een prima oplossing.

Dan hebben we het blad van de freestafel, met lift en aanslag compleet. Dan is er nog de keuze om het zo te maken dat je het aan je bestaande werkbank kan vastmaken, of met een klein onderstel dat op een tafel kan, of helemaal met grote poten zodat het op de grond kan staan. Bij de laatste 2 versies kunnen we dan nog iets toevoegen als lades om frezen en aanverwanten op te bergen.

Als we het hier over eens kunnen zijn, kunnen we aan de slag met de detaillering,

• een freestafelblad dat vlak blijft.
• een aanslag stops (allemaal zelf maken)
• invulling voor de ondertafel, de laden etc.

Brand maar los!
jaap

 

[Jurriaan9]

De genoemde Kreg schiet het doel van zelfbouw in mijn ogen voorbij. De Jesse is prima zelf na te bouwen volgens mij.

 

[Wim Kluck]

Het lijkt me een goede oplossing als we het modulair maken. Dan bedoel ik een tafel met inlegplaat en aanslag als basis. Uitbreiding een betere en verstelbare aanslag met stofafzuiging en hierna een afzuigmogelijkheid onder de tafel. Als laatste een klem om kleine werkstukken haaks langs de geleider te leiden.
Als dit is uitgekristaliseerd dan een bouwtekening maken van de diverse delen en deze hier als woodworkingfreestafel aanbieden (pdf)
De basis zal toch een lift worden en die zitten op een plaat gemonteerd. Nu weet ik dat die van incra jessem en kreg de gelijke afmeting hebben. En ik vermoed dat die van baptist en andere aanbieders ook de 298x235mm maat hebben Of die duitse platen ook die maat hebben weet ik even niet.
Een belangrijke zaak voor iedereen die een zware freesmotor in zijn lift zet bedenk dat 18 mm betonplex gaat doorhangen en als je zoals ik er een incra stofbak onder hebt hangen dan is dat lastig te verstevigen. Mijn frees hangt aan een erika 85 en de plaat hangt in de erica verlengrail. Ik heb dus een oppervlak van 90*45 uit het hoofd en het was een stuk eenvoudiger geweest als ik vantevoren rekening gehouden had met de versteviging aan de onderzijde van het betonplex. Natuurlijk zal je daar met dat makita lichtgewicht ding niet veel last van hebben. Ik doe er dus ook zwaar werk mee.
Als je nu rekening houd dat er later ook een zwaarder machine in kan dan hoef je de tafel niet overnieuw te maken.

 

[Henkies]

Even een algemene vraag: zou het nog zinnig zijn om in plaats van betonplex een plaatje hpl als toplaag te nemen? Gevoelsmatig is dat harder en duurzamer en minstens even glad...

 

[Eric H]

De basis zal toch een lift worden en die zitten op een plaat gemonteerd. Nu weet ik dat die van incra jessem en kreg de gelijke afmeting hebben. En ik vermoed dat die van baptist en andere aanbieders ook de 298x235mm maat hebben Of die duitse platen ook die maat hebben weet ik even niet.

De afmetingen van de inlegplaat kan je grofweg in drie groepen opdelen:
9 1/4" x 11 3/4" (235 x 298 mm)

- Kreg (dikte 3/8" = 9,5 mm)​

- Marman - Trend format (dikte 9mm)​

- Trend (dikte 1/4" = 6,35mm)​

- . . .​

9" x 12" (229 x 306 mm)

- Marman (dikte = 9mm)​

- Sauter kunststof (dikte 1/4" = 6,35mm)​

- Sauter aluminium (dikte 1/4" = 6,35mm)​

- . . .​

​

Overige

- Nachdenksport (200 x 160 x 10 mm)​

- zelfbouw​

- . . .​

​

De merkloze inlegplaten bij de Baptist zijn volgens mij van Sauter. Als we in het ontwerp voor de inlegplaat een maximale ruimte van 235 x 306 mm reserveren dan kan elk merk worden gebruikt.

 

[Doc]

Heel leuk idee, en zou zeer welkom zijn. Het leukst is natuurlijk om zoiets zelf te maken, maar soms is het lastig om te bedenken waar je moet beginnen.
Afzuiging en gemakkelijk wisselen van freesjes zou wel een vereiste zijn.
Het wordt denk ik wel lastiger om iets te maken dat geschikt is voor verschillende modellen. Privé heb ik een Makita DRT50ZJX9 met accu, maar voor mijn werk gebruik ik een groter en zwaarder model op stroom (DTD153ZJ). Het zou natuurlijk geweldig zijn als beide modellen in de freestafel kunnen maar zoals gezegd wordt dat denk ik lastig.

-edit-
Zoals zovelen heb ik ook geen grote werkplaats tot mijn beschikking. Ik heb een garage die ik voor de helft (3x3m) kan gebruiken voor projecten, maar daar staan ook een timmermanswerkbank, koffers van gereedschap, een DeWalt zaagtafel en restmateriaal opgeslagen. De andere helft wordt gebruikt voor fietsen, een koelkast en tuinspullen.

 

[Wim Kluck]

Freesjes wisselen is alleen eenvoudig als je dit kan doen zonder de frees onder de tafel uit te halen.
Dat is bij vele machines niet mogelijk. Bij freesmotoren wel en bij enkele Triton modellen ook.
Misschien ook bij andere machines maar daar ben ik niet van op de hoogte.

 

[Doc]

Freesjes wisselen is alleen eenvoudig als je dit kan doen zonder de frees onder de tafel uit te halen.
Dat is bij vele machines niet mogelijk. Bij freesmotoren wel en bij enkele Triton modellen ook.
Misschien ook bij andere machines maar daar ben ik niet van op de hoogte.

Als er uitgegaan wordt van de Makita DRT50ZJX9 op accu, dan zou hij heel makkelijk uit de houder gehaald kunnen worden en is het wisselen van een frees een fluitje van een cent.