Oude zaagmachine zonder spouwmes

ZotVanHout

Oud hout
8 jan 2016
8.182
2.272
Klein-Brabant, Vlaanderen
Sorry jongens, de vraagsteller is denk ik geen ervaren rot en vraagt om hulp. Argumenten als ‘doe al 40 jaar zonder’ is echt géén goed advies. Tom Waes reed ook al 40 jaar met zijn old timer Porsche zonder ongelukken …….
Als nieuwelingen advies vragen dan moeten we ze gefundeerd, onderbouwd en veilig advies geven en geen zever.
een spouwmes is deel van de veiligheid bij het zagen
aan @Roebas om uit te zoeken of hij dit (alsnog) op de machine kan plaatsen
indien hij zich onzeker voelt . . . niet met deze machine zagen
bijkomende raad: het zaagblad voldoende hoog zetten, waardoor het werkstuk tegen de zaagtafel gedrukt wordt
de gebruiker blijft de zwakste schakel
bij tom was het niet de porsche
ik citeer tom
 

Wilco Flier

Post veel
28 apr 2008
1.821
471
Omgeving Kampen
www.wilcoflier.com
Als je je hout gewoon met een duwhoutje tot voorbij het blad duwt, kan er verder weinig gebeuren. Hout dat al is doorgezaagd, klemt niet meer om het zaagblad.
Soms zit er interne spanning in het hout waardoor het hout direct achter het spouwmes of het zaagblad weer naar elkaar toe vouwt. Ik heb dat diverse keren gehad met het opdelen van zware, dikke planken. Zodanig dat het zaablad soms stilgezet werd (Metabo TS254). Dan kan het zonder spouwmes behoorlijk fout gaan...
 
  • Leuk
Waarderingen: rinus

luk knops

Actieve deelnemer
10 nov 2012
140
5
Roosdaal (België)
Ik ben ervan overtuigd dat er een spouwmes op de zaagmachine moet staan! Maar waar ik precies geen antwoord op krijg hoe hoog de zaag moet staan t.o.v. het hout... Moet de zaag juist het hout doorzagen of moet de zaag zo ver mogelijk boven het hout uitsteken?
 

Wilco Flier

Post veel
28 apr 2008
1.821
471
Omgeving Kampen
www.wilcoflier.com
Ik heb geen idee of daar een technisch onderbouwd antwoord voor is. Daar lees ik graag voor mee.

Op mijn zaagtafel zit een plastic kap op het spouwmes dat het zaagblad bedekt. Daarop zit ook een afzuigmondstuk. Ik zet de tanden dus vaak net zo hoog dat het hout net onder de kap door kan, voor de beste afzuiging en bescherming.
 

Bert Vanderveen

Oud hout
1 sep 2015
3.063
909
Enschede, Twente
Ik ben ervan overtuigd dat er een spouwmes op de zaagmachine moet staan! Maar waar ik precies geen antwoord op krijg hoe hoog de zaag moet staan t.o.v. het hout... Moet de zaag juist het hout doorzagen of moet de zaag zo ver mogelijk boven het hout uitsteken?
Bij lintzagen is de consensus duidelijk: er moet ten allen tijde tenminste 1 zaagtand in het materiaal zijn, maar bij voorkeur drie (als ik het me goed herinner -- ik houd me hier absoluut niet aan, sorry).

Voor ronde zaagbladen is de meest gehoorde 'voorwaarde' dat er drie tanden van het zaagblad boven het materiaal zouden moeten uitsteken (dus boven de dikte). Onduidelijk is dan weer of dat om hele tanden gaat, of dat ook een puntje nog meetelt. Mijn 'gevoel' zegt dat drie hele tanden logischer klinken.
Aan dit gegeven houd ik me dan weer wel. (Ik weet het, logica is mijn leven niet altijd aanwezig…).

Voor bepaalde materialen mag er dan weer afgeweken worden van deze regel omdat de hoek waarmee de tand in het materiaal 'slaat' van invloed kan zijn op een mogelijk lelijke zaagsnede met veel splinters enzo. Als je dus zo haaks mogelijk in het materiaal wilt zagen (de tanden min of meer recht van boven en ook weer recht nat onderen niet te vergeten) moet het zaagblad zo hoog mogelijk gesteld worden.

Ik zou zelf ook heel graag een overzicht van 'best practices' willen kunnen gebruiken, maar heb die nog niet gevonden.

(En over de noodzaak van een spouwmes: de jongste generatie invalzagen van Festool laat die achterwege omdat ze een kijkback beveiliging hebben. Er zijn dus geen absolute wetmatigheden. Sorry.)
 

rinus

Post veel
13 nov 2011
803
170
Heerde
marinusvannorel.nl
(En over de noodzaak van een spouwmes: de jongste generatie invalzagen van Festool laat die achterwege omdat ze een kijkback beveiliging hebben. Er zijn dus geen absolute wetmatigheden. Sorry.)
Dit is een beetje apples met peren vergelijken.
De invalzaagzaag van Mafell heeft ook geen spouwmes, maar staat wel erg snel stil als de zaag klemt. Ik denk dat het voor Festool iets dergelijks is.

Heel iets anders dan een gietijzeren gedateerde zaagtafel.
 
  • Leuk
Waarderingen: mink

boertje125

Post veel
17 okt 2013
2.227
461
Je kan niet invallen met een spouwmes.
invallen wil namelijk zeggen dat je de zaag in het hout laat zakken.

Een zaagtafel van 40 jaar oud die in Nederland nieuw is verkocht heeft zonder meer de mogelijkeid om een spouwmes te bevestigen gehad toen hij werd geleverd.

Als je op de zaagtafel inval werk doet moet het spouwmes er ook af .
Als je schulpt zet je de zaag in principe zo hoog mogelijk zodat het hout op tafel wordt gedrukt
bij afkorten of zagen van plaatmateriaal zet je hem juist diep genoeg
 
Je kan niet invallen met een spouwmes.
invallen wil namelijk zeggen dat je de zaag in het hout laat zakken.
Dat kan wel degelijk. Het spouwmes op mijn cirkelzaag kan ik zonder gereedschap lager zetten. Invalzagen is ook niet simpel, de kans dat het naar achteren schiet is zonder meer aanwezig en dus ook link.

Maar waar ik precies geen antwoord op krijg hoe hoog de zaag moet staan t.o.v. het hout

De zaag moet zo hoog mogelijk staan (sponning zagen uitgezonderd) dan geeft de zaag druk op het hout en de zaagtafel. Staat die laag dan geeft de zaag druk naar achteren waar door het hout naar achteren kan schieten.

M.vr.gr. Jan
 

ZotVanHout

Oud hout
8 jan 2016
8.182
2.272
Klein-Brabant, Vlaanderen
Ik ben ervan overtuigd dat er een spouwmes op de zaagmachine moet staan! Maar waar ik precies geen antwoord op krijg hoe hoog de zaag moet staan t.o.v. het hout... Moet de zaag juist het hout doorzagen of moet de zaag zo ver mogelijk boven het hout uitsteken?
de meningen zijn verdeeld
afhankelijk van het materiaal (massief, plaat, enz) ben ik nog altijd zoekende naar de goede hoogte
sommigen laten het zaagblad tand boven het werkstuk uit komen
anderen zorgen er voor dat er steeds 4 tanden in het werkstuk zitten
nog weer anderen zetten het zaagblad 3 cm boven het werkstuk
waar ik niet aan twijfel is dat, hoe lager het zaagblad staat, hoe lager de neerwaartse druk is
maw hoe groter de kans dat het werkstuk omhoog komt
dit heeft niets met het spouwmes te maken
zit er een afzuigkap boven het zaagblad, dan houdt die het werkstuk gedeeltelijk tegen, wanneer dat omhoog komt
 

boertje125

Post veel
17 okt 2013
2.227
461
Het gaat niet om het omhoogkomen
het gaat om het verkleinen van een risico op een kickback.
Door te zorgen dat er zo veel mogelijk neerwaarts wordt gezaagd in plaats van in de richting van de persoon voor de tafel

Bij schulpen de zaag zo hoog mogelijk.
met de juiste hulpgeleider kan de kap dan ook gewoon op het werkstuk.
 
  • Leuk
Waarderingen: Wim Kluck

boertje125

Post veel
17 okt 2013
2.227
461
ik zeg niet dat invallen makkelijk is op een zaagtafel
maar het spouwmes zit dan in de weg als het boven het tafelblad uitkomt.
 
Laatst bewerkt:

AvdLinden

Actieve deelnemer
30 apr 2014
493
106
afhankelijk van het materiaal (massief, plaat, enz) ben ik nog altijd zoekende naar de goede hoogte
Het gebruikte zaagblad en het aanvoelen van de aanvoer snelheid maakt ook nogal wat uit. Ik heb pas een keer meegemaakt dat het gezaagde hout zoveel spanning had dat dat een probleem werd. Dat zette de invalzaag stil.
 

AvdLinden

Actieve deelnemer
30 apr 2014
493
106
Op een keer had ik ze opgesteld op mijn licht afdragende oprit om wat berkenstammetjes klein te zagen.. Dat ging vlot. Cirkelzaag volledig naar boven gedraaid om hout tot 10 centimeter dik te zagen. Wat er precies gebeurde weet ik niet meer maar volgens mensen die er bij stonden is een stukje rondhout , laat het 20 centimeter lang en 7 cm diameter zijn geweest, dat reeds afgezaagd en door de volgende blok doorgeduwd was, terug in de richting (mijn richting dus) van het zaagblad gerold.
Hier helpt een spouwblad ook niet tegen natuurlijk. Wat je geleerd hebt op dat moment is dat je zeker rondhout niet de mogelijkheid moet geven om na het zagen te blijven liggen.
Bovendien klinkt dit naar "even snel". Dat is altijd een slecht idee. Op elke machine
 

Matthijs1988

Actieve deelnemer
10 apr 2016
74
18
Ergens in de Overbetuwe
Ik ben ervan overtuigd dat er een spouwmes op de zaagmachine moet staan! Maar waar ik precies geen antwoord op krijg hoe hoog de zaag moet staan t.o.v. het hout... Moet de zaag juist het hout doorzagen of moet de zaag zo ver mogelijk boven het hout uitsteken?
Hier is hierboven al correct op geantwoord, maar ik wil 'm nogmaals benadrukken.
Het vreemde is dat de meeste adviezen / veiligheids instructiefilmpjes op Youtube zeggen dat het zaagblad maar nèt zo'n beetje boven het werkstuk moet uitsteken. Het argument daarvoor is dat hoe minder zaagblad er open en bloot ligt, hoe kleiner de kans is dat je in je vinger zaagt, of in ieder geval minder diep.
Maar men vergeet hierbij dat hoe lager het zaagblad staat, dat het werkstuk heel erg de neiging heeft om tegen het zaagblad op omhoog te klimmen, met als bijkomende kans kick-back.
Wat is dan de natuurlijke reactie: Het werkstuk omlaag drukken, zo dicht mogelijk bij het zaagblad (en natuurlijk doe je dat netjes met een duwstok). Om die reden gebruiken de Amerikanen van die pushsticks (in de vorm van een handschaaf) die aan de voorkant het hout omlaag drukken, maar hiermee kom je met je vingers alsnog wel aardig dicht bij het zaagblad.

Daarnaast; die langsgeleider moet bij langszagen deels teruggetrokken worden. Dit is overigens wel afhankelijk van wat je precies wil zagen. Als je maar ergens een paar milimeter vanaf haalt, dan hoef je niet bang te zijn voor vrijkomende spanningen. En bij een stukje multiplex is er ook geen noodzaak. Maar ga je schulpen, dan moet die langsgeleider teruggetrokken worden, zodat het voorste deel net even voorbij het punt van de snede zit. Als er dan spanningen vrijkomen in het hout ná de snede, dan is er daar ruimte voor. In de Amerikaanse filmpjes (waar je dat dus bijna nooit in ziet gebeuren), heeft men vaak een zeer solide langsgeleider, die vaak ook aan de achterkant zit vastgeklemd, en dus met geen mogelijkheid kan wijken. Dan kan het hout dus gaan wringen tussen de langsgeleider en de achterkant van het zaagblad. Combineer dat met een zaagblad wat zo laag mogelijk staat ingesteld, en zie daar: het perfecte recept voor kickback.

Dus samengevat:
  1. Zaagblad omhoog.
  2. Bij langszagen, de langsgeleider terugtrekken.
Hier zitten natuurlijk praktische nadelen aan. Bij het zaagblad omhoog heb je meer kans op splintering aan de onderkant van het werkstuk. Een zero clearance insert kan dit wel grotendeels compenseren.
En door de langsgeleider naar voren te halen, mis steun van de langsgeleider bij het zagen van de laatste 20cm.
 
  • Leuk
Waarderingen: Athanor

AvdLinden

Actieve deelnemer
30 apr 2014
493
106
Als je hout zonder klemmen terug slaat is je zaag bot, te weinig tanden of teveel aanzet.
 

handig18

Oud hout
17 feb 2013
3.004
881
Oss
Bij schulpen zaag zo hoog mogelijk.
Als je de zaag maar net door het hout laat komen heb je behalve de grotere kans van kickback, ook meer weerstand, omdat er meer tanden in het hout zitten.
 

michielr

Actieve deelnemer
8 dec 2021
101
67
Zuid Holland
Ik ben er nog niet van overtuigd dat het zaagblad zo hoog mogelijk instellen helpt om kick te voorkomen.

Als je de zaagsnede begint heb je aan de voorkant van het blad een voorwaartse kracht en neerwaartse kracht. De voorwaartse kracht hou je tegen door middel van je handen en de aanvoer van het hout. De neerwaartse kracht wordt mooi opgevangen door de tafel. Afhankelijk van de hoek waarmee de tanden het hout raken is de neerwaartse component groter of kleiner. Hoe hoger de zaag hoe groter de neerwaartse component.

Zolang het hout in contact is met de voorkant van het blad is er niets aan de hand, het probleem begint wanneer het hout de achterkant van het zaagblad raakt. Hier hebben we ook te maken voorwaartse kracht, die we eigenlijk al vanaf het begin van de zaagsnede prima onder controle hebben. Maar bij het contact tussen achterkant blad en het hout komt er ineens een opwaartse kracht in het spel, die tijdens het begin van de zaagsnede er nog niet was. Als deze kracht hoog genoeg is zal het hout van de tafel getild worden, wat het begin van de lancering is. Als de zaag zo hoog mogelijk is ingesteld is de hoek waarmee de achterkant van het blad het hout raakt maximaal naar boven gericht, en genereer je dus ook de hoogste mogelijke opwaartse kracht om het van de tafel te lanceren. De initiële kracht om het hout van de tafel te tillen is niet heel groot, maar direct hierna wordt het hout meegenomen met de zaagtanden, die al gauw een snelheid hebben van >60 m/s, en volgt een bizarre versnelling.

Dus ik denk, als de zaag minder hoog staat is de verticale component van de kracht aan de achterkant van het blad kleiner en daarmee de kans dat het hout gelanceerd wordt ook kleiner. Maar nog beter is het om te zorgen dat het hout de achterkant van het blad niet kan raken, en dat is precies de functie van het spouwmes.

Daarnaast zijn er nog wat meer zaken om rekening mee te houden die de kans op kick verkleinen. Ten eerste, zorg dat het hout niet kan klemmen tussen achterkant blad en de langs geleider --> niet afkorten in combinatie met de langsgeleider, installeer een hulpgeleider die niet veel verder dan de voorkant van het blad komt, gebruik een spouwmes. Daarnaast helpt het ook om tijdens het zagen het hout neer beneden op de tafel te drukken. Zolang de neerwaartse kracht die jij op het hout zet groter is dan de opwaartse kracht van het zaagblad, word er niets gelanceerd. Afhankelijk van wat je aan het zagen bent kun je dit met je handen doen, of je gebruikt hiervoor een hulpstuk.
 

Deze plek is voor toekomstige tekst. Door nu alvast deze kolom te activeren blijft de kolommen structuur ongewijzigd en de lezerservaring hetzelfde als er hier content geplaatst gaat worden.

Hier kan straks ook info geplaatst worden.