Meld hier je oude nieuwe handgereedschap

[tuoh]

Gisteren van een milde schenker nog wat oude gereedschappen ontvangen. Zoals op de foto's te zien is het een allegaartje, specifiek bootbouwgereedschap, oa. zware dissel, kalfaathamer en breeuwijzers.
Verder nog wat schietbeitels en andere, hamers, koevoet, waterpasje, etc.

Alles is nog in redelijke staat, opkuisen gaat niet veel tijd vragen. In de bruine kartonnen doos zit een nog maagdelijke Stanley bailey nr. 6, vermoedelijk uit begin jaren '70, daar is hoegenaamd geen werk aan
Het is de bedoeling van onze vzw. om in de nabije toekomst een permanente tentoonstelling uit te bouwen met oud bootbouw gereedschap, sommige van deze gereedschappen komen daar al voor in aanmerking. Er is ondertussen al een hele collectie verzameld, zagen, schaven, beitels, dissels, haalmessen, avegaars, booromslagen, schroevendraaiers, aftekengereedschap, bijlen, etc., etc. Sommige van deze gereedschappen zijn zo goed dat ik die terug in gebruik heb genomen

Bijgaand de nodige foto's van de schenking.

 

[armadaman]

Hallo André
Mooie verzameling handgereedschap. mijn oog valt op de hamer. Is dat speciaal iets voor de botenbouw? Ik heb hem nooit eerder gezien.
Ik hoop een goed begin voor het museum

 

[tuoh]

Die rare houten hamer met stalen ringen is een kalfaat- of breeuwhamer. Zoals de naam al laat vermoeden word deze hamer gebruikt bij het breeuwen van een houten schip, dit in combinatie met de breeuwijzers.
Breeuwen, een rare naam voor een bewerking die er voor zorgt dat een houten romp waterdicht word. In de voegen tussen de verschillende huidgangen word uitgeplozen touw geslagen, hiervoor gebruikt men verschillende breeuwijzers. 2/3 van de diepte van de naad word gevuld met vast aangeslagen breeuwsel de rest word opgevuld met gesmolten pek.

Aan de klank van de hamer kan men horen of het breeuwsel vast genoeg aangeslagen is. Te vast slaan is ook niet goed, het breeuwsel komt dan langs de binnenkant te voorschijn. De oude scheepsbouwers noemden dit
"mussen schieten" diegene die zich hier aan schuldig maakte werd genadeloos bespot.

Deze kalfaathamer is een juweeltje, niet alleen door de aanwezigheid van de twee zaagsneden links en rechts van de steel, maar ook door de asymmetrische lengte van de koppen.
De zaagsneden werden soms aangebracht om een heldere klank te krijgen bij het gebruik, deze ingezaagde hamers hebben alle een verschillende toonhoogte, makkelijk voor de werfbaas om te horen wie er driftig aan de slag is, of wie er zijn g.. aan veegt.

De verschillende lengte van de koppen heeft ook een doel, op moeilijk bereikbare plaatsen zoals naast de voor- of achtersteven, of juist onder of boven het berghout gebruikt men de lange kop. Door het uitstekende hout zou men anders met de steel dit stuk raken. Op de vlakke delen gebruikt men dan de korte kant van de hamer.

Nog een plaatje waarbij de zaagsneden duidelijk te zien zijn.

 

[tuoh]

Omdat je met een paar bijlbladen zonder steel niet veel kan aanvangen heb ik deze week maar de nodige stelen vervaardigd.
Drie verschillende houtsoorten, gewoon omdat ik tussen de rommel naar geschikt hout zocht. Ik vond mijn gading voor 1 exemplaar bij Afzelia, eentje in Eik, en de kleinste in Essen.
Belangrijke criteria voor een bijlsteel: een mooi draadverloop, min of meer mee met de kromming. En op het kopshout gezien zuiver kwartiers waarbij de jaarringen "staan" dus georienteerd in de slagrichting, dat geeft de sterkste steel.

Je komt het niet veel tegen, maar Afzelia is een zeer goede houtsoort voor stelen, idem voor Essen natuurlijk, terwijl ook eik redelijk geschikt is.

Het meeste werk ging nochtans niet naar de stelen, maar naar het slijpen en afwetten van de bijlbladen, daar was heel wat werk aan om er terug een snijdend stuk gereedschap van te maken.
Als eindresultaat van al dit werk, drie nieuwe "scheermessen" niet direct een handig formaat maar wel een gladgeschoren resultaat

Het bijlblad met de eiken steel is een timmermansbijl, die word gebruikt als een grote houtbeitel, maar dan zonder de bijhorende (houten) hamer In deze omstandigheden gaat de Eiken steel niet veel kracht te verwerken krijgen. Meestal hou je deze bijl kort achter de kop vast, de rest van de steel zorgt voor de balans van het geheel.

Weer wat gereedschap bij, dat natuurlijk ook een plaats moet krijgen, dat word weer reorganiseren.

Bijgaand een paar foto's van de nieuwe "scheermessen"




Afzelia als steel, zeldzaam, maar zeer geschikt voor de klus.


Essen en Eik als steel.

 

[SamPonette]

Van de grootvader van een vriend een handboor gekregen. Zat flink onder de roest, dus een nachtje in het citroenzuur en opnieuw olie ertussen: klaar! Even langs de gereedsschapwinkel voor een setje slangenboren en hopla een nieuw nuttig stuk gereedschap.

Mooie meevaller, de moderne zeskantige aansluitingen van de slangenboren pasen prima en zelfs perfect op die oude boor, dus geen nood aan een adaptor!

 

[leroy]

hey hallo
vanochtent heeft mijn vrouw een leuke gereedschapkist
meegenomen bij de kringloopwinkel
er zat heel veel mooi gereedschap in
en dat voor het bedrag van 15 euro

 

[ArtHarg]

Zó! Gefeliciteerd, dat is een mooie vangst.

 

[leroy]

dankje
waarschijnlijk hebben ze de onderste lade niet ontdekt .
er zat ook nog iets in wat niet compleet is k weet niet wat is kunnen jullie helpen ?

 

[Seek]

15 euro?

Dat is ziek!

 

[armadaman]

15 euro
Zie je wel koopjes bestaan nog. IK denk dat je een lotje uit de loterij hebt getroffen, Op de een of andere manier komt mijn vrouw alleen maar met kleding en schoenen thuis

 

[leroy]

ik heb echt een toppertje ik denk dat het stukje metaal iets van een soort kruis hout moet zijn .

 

[SamPonette]

het lijkt inderdaad op een soort dubbel kruishout..

 

[ArtHarg]

Dat ding gaat nooit werken als kruishout. Probeer je maar eens voor te stellen hoe je het beet zou moeten pakken en er dan mee aftekenen. Ik zat eerder te denken aan een los handvat voor 't een of 't ander. Een handboormachine misschien?

 

[Don_Paul]

Een leuk raadspelletje!

Ik denk dat het een standaard is voor 'iets'. Zeker omdat er een plankje onder zit, dat suggereert dat dit rechtop moet staan. De slijtsporen suggereren een beetje dat dit in een bankschroef vastgezet werd.

Klemmen die twee schroeven aan de zijkant niet iets vast dat in de twee daarvoor bestemde gaten geschoven moet worden?

 

[leroy]

ik heb geen idee
ik denk toch een soort kruishout ach mischien komen we nog weleens iets vergelijkbaars tegen .
mijn vrouw heeft opnieuw iets leuks gekocht .
een leuke verstek haak . 1 euro 50 das toch leuk . iemand een idee waar het cijfer voor dient op de onderkant van het handvat ?

 

[leroy]

hier nog een andere foto

 

[Bram Sibma]

Vandaag sinds tijden de kringloop ingelopen. Niets eens om te kijken naar handgereedschap totdat ik toch leuke dingen begon te vinden.



2 nooitgedagt beitels.
1 nooitgedagt 1 8/4
1 jack ??? Schaaf
1 kleine waterpas
1 wardo handboortje
1 somax no. 250
1 HB 23 hammer

Iemand die weet welk merk de hamer is? Of wat voor merk Jack (Denemarken) is...

Bram

 

[JPAJS]

Van de grootvader van een vriend een handboor gekregen. Zat flink onder de roest, dus een nachtje in het citroenzuur en opnieuw olie ertussen: klaar! Even langs de gereedsschapwinkel voor een setje slangenboren en hopla een nieuw nuttig stuk gereedschap.

Mooie meevaller, de moderne zeskantige aansluitingen van de slangenboren pasen prima en zelfs perfect op die oude boor, dus geen nood aan een adaptor!

Je gebruikt de verkeerde boren in deze booromslag. Als je de kop los draait zie je achter de bekken, meestal twee of drie, een vierkant gat. Een oude spiraalboor had een vierkant tapse schacht die hier in viel. De bek was alleen om de boor in die positie te houden.Dus niet zoals nu om krachten uit de boor op te vangen. Dus op deze manier verdraai je de bekken, hier voor is de kop niet ontworpen.

 

[JPAJS]

ik heb geen idee
iemand een idee waar het cijfer voor dient op de onderkant van het handvat ?

Toen ik op de LTS mijn eerste gereedschap kreeg moesten we er een nummer in slaan om het uit elkaar te houden. Heb hier na al die jaren nog een kruishout liggen met 702 er op.

 

[jaap]

@BramSipma, wat een mooie vangst! Heb je enig idee hoe oud dat waterpasje is, zo op de foto ziet het er prachtig uit. De rest overigens na wat poetswerk ook .
@jpaja, dus het is al veel langer zo dat je op school een nummer bent?

jaap