Glas op die plek vind ik een erg vreemd (en gevaarlijk) advies. Bedenk eens wat men zoal met een bandschroef doet.
Meld hier je oude nieuwe handgereedschap
- Onderwerp starter armadaman
- Startdatum
@ Sirocco, Ik vind het wel interessant om te zien of jouw 2 schietbeitels zijn bijgevijlt / geslepen. zoals ik het nu zie, denk ik van wel nl.
hmm, misschien is het toch orgineel.
Ik heb trouwens nog geen Jnij gezien met een gesmede onderkant, wel een aantal engelse en franse. Laatst een italiaanse beitel gevonden op een rommelmarkt. Maar om heel europa compleet te krijgen... Meestal zien de beitels er niet uit, maar kosten ook nix, dan kan ik ze niet laten liggen.
Ik heb trouwens nog geen Jnij gezien met een gesmede onderkant, wel een aantal engelse en franse. Laatst een italiaanse beitel gevonden op een rommelmarkt. Maar om heel europa compleet te krijgen... Meestal zien de beitels er niet uit, maar kosten ook nix, dan kan ik ze niet laten liggen.
Hier net zo, niet dat ik de beitels echt nodig ben maar ik kon ze ook niet laten liggen. Ik vind het gewoon mooi dat oude handgereedschap. Er zijn prima moderne alternatieven, maar als ik dan weer ergens een oud zaagje vind en die na een opknap en slijpbeurt weer zaagt als nieuw dan geeft dat toch wel weer een goed gevoel.
Blom3dd had het nog over het vlakken van de achterkant van een beitel
Nadeel van dit soort verzameltopics. Alles loopt lekker door elkaar heen...
vandaag voor een "prikkie" 3 schaven en een booromslag met augerbit gekocht:
van de sponningschaaf mist de aanslag, deze ga ik zelf maken van een stukje beuken.
de naam van de eerste schaaf weet ik niet, op de sticker en op de beitel staat het logo van nooitgedacht, het is een schaaf waar ook een aanslag op zit, een voorritsmes. ik verwacht dat deze gebruikt wordt om een tong te maken voor het en groef verbindingen voor bijvoorbeeld een paneel deur, maar ik kan het uiteraard helemaal mis hebben.
van de sponningschaaf mist de aanslag, deze ga ik zelf maken van een stukje beuken.
de naam van de eerste schaaf weet ik niet, op de sticker en op de beitel staat het logo van nooitgedacht, het is een schaaf waar ook een aanslag op zit, een voorritsmes. ik verwacht dat deze gebruikt wordt om een tong te maken voor het en groef verbindingen voor bijvoorbeeld een paneel deur, maar ik kan het uiteraard helemaal mis hebben.
De onderste is een schietbeitel. Bedoeld voor smalle gaten voor pen-en-gat verbindingen. Hij was zo dik,omdat men geen sterkte in de breedte kon krijgen. Die sterkte was wel nodig, omdat je er met een hamer op hakte. Volgens mij was de breedste ongeveer 12mm. De twee met die schuine kan, zijn kantbeitels. Ook bedoeld voor hakwerk van gaten, maar dan bredere gaten. Denk bijvoorbeeld aan kozijnen. De schuine kanten zaten er meteen aan. De functie daarvan is is mijn nooit duidelijk geweest. De een na bovenste kan een hakbeitel zijn, maar ook een Hollandse steekbeitel van Nooitgedacht.
Als dat het geval is, zit er een verkeerd handvat op. Dan dient er een groot druppel handvat op te zitten. De beste waren van palmhout. Met een steekbeitel mocht niet gehakt worden. Dat kon ook niet met die grote druppelhandvatten. Maar misschien is het ook een hakbeitel. Als dat zo is, dan heb ik deze vorm nog niet eerder gezien.
Ik schat de leeftijd op 50-60 jaar. In de jaren zeventig waren ze al bijna niet meer te koop.
Ja de Hollandse beitels (Nooitgedacht) waren van opgelegd staal. Het onderste staal, was harder dan het bovenste staal. Omdat - als de beitel stomp was - er veel staal weg geslepen moest worden (vanwege de dikte) en omdat dit op een zandsteen moest gebeuren (=neemt niet snel af), was het bovenste deel van een zachtere kwaliteit, zodat het slijpen wat sneller ging.
Het staal van de Zweedse steelbeitels (Berg) waren door en door van dezelfde staalsoort. Deze hadden ook afgeschuinde kanten. De Hollandse steelbeitels niet.
We hebben het dan over de periode van voor 1970. Ik heb nog wel met timmerlieden gewerkt die alleen Hollandse steelbeitels hadden. Dat waren de ouderen. De meesten hadden een mix. Op de zweedse steekbeitel kon je (beperkt) slaan. Daar zat een slagring op. Maar dat mocht in feite niet.
Oh, ik heb nog nieuwe, met opgelegd staal van JNY. Ook nieuwe Hollandse steekbeitels van JNY. Dit is orgineel, maar misschien wel van een ander merk dan JNY
Dat is volgens mij een bossingschaaf met een voorsnijmes. Bossingen zijn de schuine kanten op panelen, die dan bijvoorbeeld bij deuren in een groef kwamen. Doel van het voorsnijmes is, om het hout al een beetje in te snijden voordat de beitel de bossing gaat schaven. Als ik het goed zie, staat de schaafbeitel ook iets schuin. Dat is bedoeld om bij tegendraads hout, maar ook aan de bovenkanten van de panelen (waar je in feite dwars op de draad schaaft), toch nog redelijk vlak te kunnen schaven. Er zit wel een breedte geleider op, maar geen dieptegeleider. Die heeft er ook niet opgezeten. Een bossing is ongeveer een halve centimeter diep. Dat is dat kleine sponninkje bij de voorsnijder. Beslist niet alledaags deze schaaf. Wees er zuinig op.
Alle timmerlieden die van de ambachtsschool/LTS kwamen werkten ermee en alle timmerlieden die ik op de bouw tegenkwam werkten ermee. Laat ik het zo zeggen dat Nooitgedacht een marktaandeel had van ik denk meer dan 70% (schatting ter gedachtebepaling).
Als je iets beters wilde kwam je uit op Stanley schaven (niet zo geliefd op de bouw, vanwege breuk risico bij vallen van de steiger e.d.), Berg steekbeitels, Angelus winkelhaken e.d. Zelf gebruik ik nog de steekbeitels van Nooitgedacht en ook nog wel eens een schaaf. Ik durf wel te stellen dat het professioneel gereedschap was. Anders had men niet zo'n marktaandeel onder de vaklieden. Nooitgedacht had geen handzagen. Ik heb wel een catalogus waar er een in staat, maar volgens mij kwam deze van Atkins af.
Het bekends was Nooitgedacht natuurlijk met de schaven. Men had een zeer grote collectie schaven, vlakschaven, profielschaven, de losse hollen en bollen, maar ook kuipersgereedschappen. Ook de hak- en steekbeitels waren goed. Eigenlijk alles als het om een combinatie van beukenhout en gereedschapsstaal ging (dus ook doorloper schaatsen).
Ik denk dat het tot 1970 topkwaliteit was. Later is het wel minder geworden en uiteindelijk ter ziele gegaan.
Las net nog een beiteltest uit 1995 in American Woodworker, waar Stanley, Sorby, Hirsch, Marples, Buck, e.d. getest werd. Nooitgedagt (met een 'g' i.p.v. 'ch') kwam er goed uit. Alleen het Japanse merk Matsumura scoorde beduiden hoger.
https://books.google.nl/books?id=vP...ir_esc=y#v=onepage&q=nooitgedagt tool&f=false
https://books.google.nl/books?id=vP...ir_esc=y#v=onepage&q=nooitgedagt tool&f=false
De merknaam van dit mooie Hollandse merk was inderdaad Nooitgedagt, het Amerikaanse blad spelde dit dus correct en wij schrijven het niet geheel correct als normaal Nederlands woord
Fons
Laatst bewerkt:
Ik weet wel dat dit geen zuivere houtbewerkingsmachine is en eigenlijk hier niet thuis hoort, maar ze zal zeker haar nut bewijzen bij allerlei creaties, in combinatie met hout, die nog in mijn bolleke zitten...
Deze oude metaalfreesmachine heb ik op de kop kunnen tikken, evenwel zonder identificatieplaatje.
Het is Duitse makelij en op de front staan 3 letters GEC in elkaar verwerkt.
Heeft er iemand een idee welke fabrikant dit is en of er handleidingen van terug te vinden zijn?
groeten
jan