volgorde van toepassing van schaven bij maken van houten werkbank blad

[hans81]

hoi allemaal,

ik overweeg om zelf een houten werkbank te gaan maken en kijk daarom videos van Paul Sellers. Wat mij opvalt is dat hij alleen met #4 blokschaaf doet. Volgens wikipedia is een gebruikelijke volgorde van schaaf gebruik: roffelschaaf, voorloper, rijschaaf, blokschaaf. De voorloper en rijschaaf zorgen ervoor dat voor grotere lengtes hout de oneffenheden er uit worden gehaald (denk ik). Ik vraag mij af, waarom Paul deze langere schaven niet gebruikt, en of er daarom het risico bestaat op hoogteverschillen tussen grotere afstanden van het werkblad? Of zijn de toleranties dusdanig, dat dit geen probleem is? Ik bedoel dus vooral of je het blad in de lengterichting wel goed genoeg vlak krijgt door alleen met een #4 blokschaaf te werken? Zelf zou ik denken, dat het nog handig kan zijn er tussen roffel - en blokschaaf in nog met een rijschaaf over te gaan. Hoe zien jullie dit?

 

[chevy66]

Hoe vlak het wordt , ligt vooral aan de persoon die de schaaf hanteert. Gaat het met een grotere collectie schaven makkelijker? Ik denk van wel.

 

[Joseph]

Zelf zou ik denken, dat het nog handig kan zijn er tussen roffel - en blokschaaf in nog met een rijschaaf over te gaan.

Zo ben ik het nu ook aan doen. Eerst met de #5 1/2 met een iets rond geslepen beitel, dan met de #7, en als het nodig is daarna nog even met de #4.

 

[Senior10]

Volgens mij werkt Paul Sellers veel met de no4, maar heeft hij er altijd 2 op zijn werkbank staan, 1 geslepen als smoothplane en 1 als scrubplane

 

[Handtools only]

Met wat voor hout ga je je blad maken?is het al vlak en geschaafd of is het nog vrij ruw?
Bij wat ruwer hout begin je inderdaad met de roffelschaaf en zo verder met de 5 1/2 en no 7.
Bij het wat vlakkere en geschaafde hout kan je gelijk met de no 7 of 5 1/2 aan de gang.
Even kijken met winding sticks hoe je blad er bij ligt en dan begin je met diagonaal over je blad te schaven.
(wel even de kantjes breken over de lengte)Als laatste met de no 7 in de lengte na bewerken.
No 4 is niet echt nodig maar kan altijd.

 

[gpf]

Geheel handmatig schaven is bewonderingswaardig. Ik werk met een electrische schaaf, daarna met bandschuurmachine met raam. Met een lange rei de hoge delen markeren met potlood strepen, daarna schaven/schuren, herhalen, herhalen.

 

[cleopatra]

Met wat voor hout ga je je blad maken?is het al vlak en geschaafd of is het nog vrij ruw?
Bij wat ruwer hout begin je inderdaad met de roffelschaaf en zo verder met de 5 1/2 en no 7.
Bij het wat vlakkere en geschaafde hout kan je gelijk met de no 7 of 5 1/2 aan de gang.
Even kijken met winding sticks hoe je blad er bij ligt en dan begin je met diagonaal over je blad te schaven.
(wel even de kantjes breken over de lengte)Als laatste met de no 7 in de lengte na bewerken.
No 4 is niet echt nodig maar kan altijd.

Is een 5 1/2 zoveel fijner dan een 5? Een van beiden staat hoog op mijn lijstje, dus eerdaags moet ik er een keer eentje kiezen. De 7 komt er sowieso (want nu heb ik een legale reden om die aan te schaffen, aldus mijzelf). Toevallig voor het maken van... het blad van mijn werkbank(je).

 

[Handtools only]

Een 5 1/2 is net zo breed als een no 7.Alleen een stukje korter.
Een no 5 1/2 gebruik ik ook voor het fijn afwerken.
Ik vind een no 5 fijn voor het grove werk.Daar zijn ze volgens mij ook voor.

 

[knotwilg]

Kijk wat er gebeurt als je eerst een lange schaaf gebruikt en dan een korte en dan weer een lange (vanaf ca. 57 min)
Je krijgt hout vlak over 2x de lengte van de schaaf

Je kunt natuurlijk ook je schaaf langer maken:

 

[BossyRangs]

Paul Sellers gebruikt voor alles een nr.4 omdat hij niet de indruk wil wekken dat je een 5-tal verschillende lengtes schaven nodig hebt, vooral vanwege betaalbaarheid van de hobby. En dit klopt ook wel voor een groot stuk, met een nr.4 alleen kun je prima uit de voeten. Zeker in combinatie met een lange rei. Maar ik gebruik toch ook liever een nr.5 roffelschaaf, gevolgd door een nr.4. Het is maar wat je gewoon bent. Zelf zie ik niet zo'n groot nut in een nr.7, maar als je daar je zinnen op gezet hebt, moet je dat gewoon doen.
Overigens start hij wel van geschaafde balken, dat scheelt veel werk. Hij haalt er voor verlijming enkel de machineslag van het machinaal schaven uit. Na verlijming spendeert hij veel tijd in het controleren of alles wel mooi in 1 vlak ligt. Indien nodig hier en daar een hamertik ter correctie. Als je hierop tijd bespaart zal je dus veel meer schaafwerk hebben en een dunner werkblad

 

[Mathijs]

Deze werkbank heb ik ook gebouwd als mijn eerste project. Uit mijn ervaring kan ik vertellen dat voor een beginner een langere schaaf echt wel voordelen heeft. Inderdaad kan het met alleen een no4 maar het is echt moeilijker om een vlak resultaat te bereiken, je moet jezelf vaak controleren (met een lange rei) en corrigeren.
Ik heb dankbaar gebruik gemaakt van een lange houten Nooitgedacht.

Als je het leuk vind kan je hier een fotoserie van de bouw bekijken:

Werkbank maken

66 new items added to shared album

photos.app.goo.gl

 

[Wim Kluck]

Je kunt ook met de bovenfrees en een hulpstuk een blad redelijk vlak krijgen. Hierna neem je een schaaf.
Ga je uit van geschaafd hout dan is de frees niet nodig. Je kunt nu prima met een 4 of groter aan de gang.

 

[hans81]

Dank voor de vele reacties! Ik laat het even rustig op mij inwerken... En heb daarna hopelijk meer inzicht, of nog meer vragen

@Mathijs: dank voor het fotoverslag - knap werk!

 

[hans81]

Met wat voor hout ga je je blad maken?is het al vlak en geschaafd of is het nog vrij ruw?
Bij wat ruwer hout begin je inderdaad met de roffelschaaf en zo verder met de 5 1/2 en no 7.
Bij het wat vlakkere en geschaafde hout kan je gelijk met de no 7 of 5 1/2 aan de gang.
Even kijken met winding sticks hoe je blad er bij ligt en dan begin je met diagonaal over je blad te schaven.
(wel even de kantjes breken over de lengte)Als laatste met de no 7 in de lengte na bewerken.
No 4 is niet echt nodig maar kan altijd.

Dank voor je reactie! Ik heb vuren houten balken liggen, die al verlijmd zijn en uit andere balken samengesteld zijn. Ik moet het nog controleren, maar ik denk dat ze al behoorlijk vlak zijn. In dat geval denk ik, dat de roffelschaaf sowieso niet nodig zal zijn, maar in de werkwijze van Paul Sellers zou je dan een #4 blokschaaf pakken, maar begrijp ik uit jouw verhaal dat de reischaaf #7 dan een goed alternatief is, en in feite makkelijker is / minder vaardigheid vereist, omdat je het hout dan eenvoudiger recht krijgt door de langere zool?

 

[Wim Kluck]

Een roffel gebruik je meestal schuin op het blad. Als je vuren gebruikt zou ik eerst een test doen aan de onderzijde of je niet veel splinters krijgt. Met een gewone schaaf moet je alleen zorgen dat je in de juiste richting schaaft. Dit kan afhankelijk van de paring van je balken een tegengestelde richting zijn. Je merkt het vanzelf.

 

[RVester]

Een no7 vereist ook wat kunde om er mee te werken, het is jammer genoeg geen cruise control voor onzichtbare lijmnaden. Het werkt wel sneller en makkelijker dan een no4 en steeds controleren met een rei.
Ik heb een no7, die pak ik er vaak bij. Op de futselplank of om even snel een stuk hout te vlakken.
Je kan beter een 4 en een 7 hebben dan 2x een 4 denk ik.

 

[chevy66]

Een houten reischaaf koop je voor 10 euro, dus daar hoeft het niet van af te hangen.

 

[Handtools only]

Een no 4 is fijn om kleine oneffenheden weg te schaven maar op een werkblad zou ik er niet aan beginnen.
Kan makkelijk genoeg met een no 7.Kijk wat je hebt en werk daar mee.

 

[hansth]

Een houten reischaaf koop je voor 10 euro, dus daar hoeft het niet van af te hangen.

Zo heb ik het ook gedaan: mooie reischaaf bij een kringloop gekocht.

 

[hans81]

Met wat voor hout ga je je blad maken?is het al vlak en geschaafd of is het nog vrij ruw?
Bij wat ruwer hout begin je inderdaad met de roffelschaaf en zo verder met de 5 1/2 en no 7.
Bij het wat vlakkere en geschaafde hout kan je gelijk met de no 7 of 5 1/2 aan de gang.
Even kijken met winding sticks hoe je blad er bij ligt en dan begin je met diagonaal over je blad te schaven.
(wel even de kantjes breken over de lengte)Als laatste met de no 7 in de lengte na bewerken.
No 4 is niet echt nodig maar kan altijd.

Hoi, als ik het goed begrijp:

* roffelschaaf bij ruw hout om sneller meer hout weg te nemen om een vlakker geheel te krijgen dat je vervolgens met fijnere schaven afwerkt;
* 5 1/2 (voorloper?) voorwerk voor reischaaf
* reischaaf: fijn afwerken

Dus als ik het goed begrijp, kun je het glad afwerken van het eindresultaat net zo goed met een #7 als een #4 doen, en is de #4 als laatste stap overbodig? Rest nog de vraag, wat het verschil tussen de voorloper #5 1/2 en de reischaaf #7 is? De reischaaf heeft een iets andere beitelhoek (30 graden ipv 35 graden voor de voorloper), en de beitel van de reischaaf lijkt wat breder. Verder heeft de voorloper lees ik een dubbele beitel. Kan ik stellen dat de voorloper nog iets meer hout wegneemt dan de reischaaf?