Een verhaal heeft altijd meerdere kanten.
Er zijn in deze 2 soorten "vlakheid". Eentje over de lengte van de achterkant een eentje over de breedte van de voorkant.
En waar wordt de beitel voor gebruikt? Is het een hakbeitel voor het ruwe werk of moet er een precieze verbinding mee gemaakt worden, waarbij de spiegelkant als referentievlak gebruikt wordt.
Een timmerman in die in de vurenhouten ruwbouw zit vraagt wat anders van zijn gereedschap dan een top meubelmaker.
Een beitel die niet vlak is over de breedte van de voorkant is niet scherp te krijgen. Je slijpt wel de vouw, maar de spiegelkant niet in zijn geheel en je houdt grove slijpsporen die verhinderen dat de gehele vouw echt scherp wordt.
Voor een meubelmaker die ambachtelijk met handgereedschap zijn verbindingen maakt is het anders. Een handschaaf en beitel kunnen echte precisie instrumenten zijn, maar dan moeten ze wel echt goed getuned zijn.
Krullen van een handschaap zijn soms minder dan 0,1 mm dik. Als de zool dan niet vlak is, krijg je niet over de hele lengte een krul. Datzelfde geldt voor beitels.
Om die reden worden japanse beitels, die met de hand gesmeed worden, aan de achterkant in het midden hol uitgeslepen. En om die reden is het lijf van de beitel ook relatief kort.
De rulertrick die David Charlesworth gebruikt is prima voor schaafbeitels, maar niet voor steekbeitels. Tom Fidgen schrijft daar overigens hetzelfde over. Met de rulertrick krijg je een hele smalle vouw op de spiegelzijde van de schaafbeitel, en daardoor een hele mooie snede. Bij een steekbeitel moet je dat niet doen.
Een echt scherpe beitel snijdt met heel weinig inspanning een prachtig krulletje van een kops stukje eikenhout. Er blijft dan een mooi glanzend oppervlak achter, net zoals je dat met scherpe hoUtsnijmessen ook hebt. Wil je ook een mooi zuiver vlak steken over een grotere lengte dan een cm, dat is het bijna voorwaarde dat je beitel echt vlak is, net als een schaaf. Bij de voorkant spiegelend voor de scherpte.
Toshio Odate, James Krenov, David Charlesworth onderwezen dit al ver voordat er sprake was van internet.
Het setje Isi Sharp lijkt me een prima setje, geen enkele reden om het niet te kopen. Niet iedereen kan of wil b.v. geld voor de beitels van
Kimmon uitgeven, hoewel het hele mooie beitels zijn.
We mogen best naar perfectie streven in de dingen die we met onze handen maken. Het helpt als je begrijpt waarom het gereedschap werkt zoals het werkt en hoe je dat kunt verbeteren.
jaap
Het prepareren van een nieuwe japanse beitel
Paul Sellers over het prepareren van een nieuwe Aldi beitel. Hij heeft overigens geluk dat deze wat hol is.
Prachtig vakmanschap