volgorde van toepassing van schaven bij maken van houten werkbank blad

hans81

Actieve deelnemer
30 dec 2020
311
31
hoi allemaal,

ik overweeg om zelf een houten werkbank te gaan maken en kijk daarom videos van Paul Sellers. Wat mij opvalt is dat hij alleen met #4 blokschaaf doet. Volgens wikipedia is een gebruikelijke volgorde van schaaf gebruik: roffelschaaf, voorloper, rijschaaf, blokschaaf. De voorloper en rijschaaf zorgen ervoor dat voor grotere lengtes hout de oneffenheden er uit worden gehaald (denk ik). Ik vraag mij af, waarom Paul deze langere schaven niet gebruikt, en of er daarom het risico bestaat op hoogteverschillen tussen grotere afstanden van het werkblad? Of zijn de toleranties dusdanig, dat dit geen probleem is? Ik bedoel dus vooral of je het blad in de lengterichting wel goed genoeg vlak krijgt door alleen met een #4 blokschaaf te werken? Zelf zou ik denken, dat het nog handig kan zijn er tussen roffel - en blokschaaf in nog met een rijschaaf over te gaan. Hoe zien jullie dit?
 

chevy66

Oud hout
19 jul 2013
9.398
3.185
Hoe vlak het wordt , ligt vooral aan de persoon die de schaaf hanteert. Gaat het met een grotere collectie schaven makkelijker? Ik denk van wel.
 

Handtools only

Post veel
3 nov 2018
887
995
de buurt van den bosch
Met wat voor hout ga je je blad maken?is het al vlak en geschaafd of is het nog vrij ruw?
Bij wat ruwer hout begin je inderdaad met de roffelschaaf en zo verder met de 5 1/2 en no 7.
Bij het wat vlakkere en geschaafde hout kan je gelijk met de no 7 of 5 1/2 aan de gang.
Even kijken met winding sticks hoe je blad er bij ligt en dan begin je met diagonaal over je blad te schaven.
(wel even de kantjes breken over de lengte)Als laatste met de no 7 in de lengte na bewerken.
No 4 is niet echt nodig maar kan altijd.
 

gpf

Actieve deelnemer
11 aug 2010
619
200
Zutphen
Geheel handmatig schaven is bewonderingswaardig. Ik werk met een electrische schaaf, daarna met bandschuurmachine met raam. Met een lange rei de hoge delen markeren met potlood strepen, daarna schaven/schuren, herhalen, herhalen.
 

cleopatra

Actieve deelnemer
4 jan 2021
30
30
Apeldoorn
Met wat voor hout ga je je blad maken?is het al vlak en geschaafd of is het nog vrij ruw?
Bij wat ruwer hout begin je inderdaad met de roffelschaaf en zo verder met de 5 1/2 en no 7.
Bij het wat vlakkere en geschaafde hout kan je gelijk met de no 7 of 5 1/2 aan de gang.
Even kijken met winding sticks hoe je blad er bij ligt en dan begin je met diagonaal over je blad te schaven.
(wel even de kantjes breken over de lengte)Als laatste met de no 7 in de lengte na bewerken.
No 4 is niet echt nodig maar kan altijd.
Is een 5 1/2 zoveel fijner dan een 5? Een van beiden staat hoog op mijn lijstje, dus eerdaags moet ik er een keer eentje kiezen. De 7 komt er sowieso (want nu heb ik een legale reden om die aan te schaffen, aldus mijzelf). Toevallig voor het maken van... het blad van mijn werkbank(je).
 

knotwilg

Post veel
17 apr 2011
1.848
885
Enschede
ingoogni.nl
Kijk wat er gebeurt als je eerst een lange schaaf gebruikt en dan een korte en dan weer een lange (vanaf ca. 57 min)
Je krijgt hout vlak over 2x de lengte van de schaaf


Je kunt natuurlijk ook je schaaf langer maken:

 
Laatst bewerkt:

BossyRangs

Post veel
30 nov 2015
1.505
345
Torhout, België
Paul Sellers gebruikt voor alles een nr.4 omdat hij niet de indruk wil wekken dat je een 5-tal verschillende lengtes schaven nodig hebt, vooral vanwege betaalbaarheid van de hobby. En dit klopt ook wel voor een groot stuk, met een nr.4 alleen kun je prima uit de voeten. Zeker in combinatie met een lange rei. Maar ik gebruik toch ook liever een nr.5 roffelschaaf, gevolgd door een nr.4. Het is maar wat je gewoon bent. Zelf zie ik niet zo'n groot nut in een nr.7, maar als je daar je zinnen op gezet hebt, moet je dat gewoon doen.
Overigens start hij wel van geschaafde balken, dat scheelt veel werk. Hij haalt er voor verlijming enkel de machineslag van het machinaal schaven uit. Na verlijming spendeert hij veel tijd in het controleren of alles wel mooi in 1 vlak ligt. Indien nodig hier en daar een hamertik ter correctie. Als je hierop tijd bespaart zal je dus veel meer schaafwerk hebben en een dunner werkblad :)
 

Mathijs

Actieve deelnemer
31 mei 2010
28
9
Wijk bij Duurstede
Deze werkbank heb ik ook gebouwd als mijn eerste project. Uit mijn ervaring kan ik vertellen dat voor een beginner een langere schaaf echt wel voordelen heeft. Inderdaad kan het met alleen een no4 maar het is echt moeilijker om een vlak resultaat te bereiken, je moet jezelf vaak controleren (met een lange rei) en corrigeren.
Ik heb dankbaar gebruik gemaakt van een lange houten Nooitgedacht.

Als je het leuk vind kan je hier een fotoserie van de bouw bekijken:

 
  • Leuk
Waarderingen: Handtools only

Wim Kluck

Oud hout
28 feb 2010
11.864
3.206
Gaanderen
Je kunt ook met de bovenfrees en een hulpstuk een blad redelijk vlak krijgen. Hierna neem je een schaaf.
Ga je uit van geschaafd hout dan is de frees niet nodig. Je kunt nu prima met een 4 of groter aan de gang.
 

hans81

Actieve deelnemer
30 dec 2020
311
31
Dank voor de vele reacties! Ik laat het even rustig op mij inwerken... En heb daarna hopelijk meer inzicht, of nog meer vragen :)

@Mathijs: dank voor het fotoverslag - knap werk!
 
Laatst bewerkt:

hans81

Actieve deelnemer
30 dec 2020
311
31
Met wat voor hout ga je je blad maken?is het al vlak en geschaafd of is het nog vrij ruw?
Bij wat ruwer hout begin je inderdaad met de roffelschaaf en zo verder met de 5 1/2 en no 7.
Bij het wat vlakkere en geschaafde hout kan je gelijk met de no 7 of 5 1/2 aan de gang.
Even kijken met winding sticks hoe je blad er bij ligt en dan begin je met diagonaal over je blad te schaven.
(wel even de kantjes breken over de lengte)Als laatste met de no 7 in de lengte na bewerken.
No 4 is niet echt nodig maar kan altijd.
Dank voor je reactie! Ik heb vuren houten balken liggen, die al verlijmd zijn en uit andere balken samengesteld zijn. Ik moet het nog controleren, maar ik denk dat ze al behoorlijk vlak zijn. In dat geval denk ik, dat de roffelschaaf sowieso niet nodig zal zijn, maar in de werkwijze van Paul Sellers zou je dan een #4 blokschaaf pakken, maar begrijp ik uit jouw verhaal dat de reischaaf #7 dan een goed alternatief is, en in feite makkelijker is / minder vaardigheid vereist, omdat je het hout dan eenvoudiger recht krijgt door de langere zool?
 

Wim Kluck

Oud hout
28 feb 2010
11.864
3.206
Gaanderen
Een roffel gebruik je meestal schuin op het blad. Als je vuren gebruikt zou ik eerst een test doen aan de onderzijde of je niet veel splinters krijgt. Met een gewone schaaf moet je alleen zorgen dat je in de juiste richting schaaft. Dit kan afhankelijk van de paring van je balken een tegengestelde richting zijn. Je merkt het vanzelf.
 

RVester

Actieve deelnemer
11 nov 2022
212
81
Delft
Een no7 vereist ook wat kunde om er mee te werken, het is jammer genoeg geen cruise control voor onzichtbare lijmnaden. Het werkt wel sneller en makkelijker dan een no4 en steeds controleren met een rei.
Ik heb een no7, die pak ik er vaak bij. Op de futselplank of om even snel een stuk hout te vlakken.
Je kan beter een 4 en een 7 hebben dan 2x een 4 denk ik.
 

Deze plek is voor toekomstige tekst. Door nu alvast deze kolom te activeren blijft de kolommen structuur ongewijzigd en de lezerservaring hetzelfde als er hier content geplaatst gaat worden.

Hier kan straks ook info geplaatst worden.