Heee Caspar,
Mooie schaaf welk hout heb je voor de zool gebruikt?
Zo te zien zet je het schaafmes vast met de keerbeitel, die methode kende ik nog niet, prachtig kun je dus het schaafmes afzonderlijk stellen van de keerbeitel en visa versa. Die ga ik onthouden subliem van eenvoud!!
Zie je binnenkort op de Opendag Hout in Zutphen.
Groetnis, Roeland
Hey Roeland,
De zool is gemaakt van pruimenhout dat ik van een oud stagiair heb gekregen.
Het staal is van een oud zaagblad van een watermolen. Ik heb het gehard door het roodgloeiend te verhitten en als een magneet er dan geen vat meer op krijgt, direct in water af te koelen. Je hoeft enkel de eerste 4 a 5 cm te harden. Daarna temperen op een elektrisch plaatje. Dan is het goed te controleren. Als je het snijgedeelte wat opschuurt kun je de kleuren zien opkomen, maar pas op het gaat heel snel. Strogeel/ geel voordat het bruin word is goed voor schaafbeitels.
Zie: Turning and mechanical manipulation volume 1 hardening en tempering steel.
De raspjes zijn ook van dit zaagblad gemaakt. Die hoefde ik enkel te verdelen en van tanden te voorzien gezien de hardheid al goed was.
Belangrijk is dat je het smalle raspje, dat eigenlijk een dik zaagje is, aan de voorkant licht bol maakt. Dit is zodat je de gestopte zaagsneden bij de schaaf goed kunt maken. Ook vijl ik de schulp vertanding om en om half weg, zodat er ruimte ontstaat voor het afvoeren van het zaagsel. Dit is omdat het raspje geen zetting heeft en ze anders moeizaam zaagt.
Deze schaaf is een van 4 of 5 schaven die ik speciaal voor deze zitting aan het maken ben. De dubbel bolle schaven maken dadelijk de dubbel holle schaven en kunnen elkaar onderhouden als nodig.
De Keerbeitel/wig oplossing is voor zover ik weet een uitvinding van mijn vader. Die mij overigens ook al deze kennis over schaven maken heeft bijgebracht. Het is bestaande kennis van verschillende bronnen en soms komt daar iets leuks uit.
Als je bij de beitel de hoekjes een paar mm weg slijpt, kun je vanuit de onderkant zien hoe dicht de keerbeitel op de snede staat. Dit zorgt voor een hele precieze fijninstelling met een hamertje.
Met het brede raspje maak ik de bedding voor de schaafbeitel licht hol, zodat de beitel als deze word vastgezet op de cruciale plekken de meeste druk krijgt. Om virbatie te voorkomen uiteraard. Dit is ook de reden waarom dik staal voor een beitel onzin is voor westers model schaaf. Als je tenminste snapt waar de druk moet zijn. De bedding van een metalen schaaf kun je als nodig ook een beetje hol vijlen voor het zelfde effect, maar meestal zijn deze dit al. Bij spookschaven is dit meestal minder goed en daar heb ik wel goed resultaat behaald door de bedding uit te hollen. Die japanse schaven zijn zo omdat de beitel zichzelf vast wigt en dit uiteraard niet kan als het een dunne beitel is. Die krijg je er dan niet meer uit omdat deze zich in het hout vreet.
Zie: Toshio Odate, Japanese Woodworking Tools en Making Traditional Wooden Planes van John M Whelan
Groet,
Caspar