Poeren - met bekisting of zonder bekisting?

SereN · 7 nov 2016

Het speeltuig bestaat uit 2 torens (1,25x1,25m) met dikke hoekpalen (+- 120x140mm) van 2,5m hoog. Net boven de grond en op 1,5m hoog komt er telkens een platformpje. De twee torens zijn bovenaan principieel verbonden door een dikke balk (+-120x140mm) van 3~4m lang, waaraan 3 schommels worden opgehangen (gewone schommel, schommel met babyzitje, en zo'n 'nest'schommel). Eventueel komen er achteraan de torens ook nog twee liggers waartussen ronde sporten komen om tussen de torens heen en weer te slingeren (wanneer er niemand schommelt!)

Het wordt dus wel een robuuste/zware constructie. Hoofdopbouw zonder diagonalen etc.:

massis · 7 nov 2016

Zo'n rechte constructie lijkt me ook veel minder geschikt voor schommels, daarvoor is een constructie met diagonale poten veel geschikter, omdat die de krachten beter de grond in kan afwenden. en de krachten veel meer in de lengterichting van het hout werken, wat het risico op breken beperkt.

Onze constructie is ook ruim 3m hoogste punt, met een platform van 1m50x1m50 op 1m50 boven de grond. De hoepalen zijn 90x90mm geimpregneerd tuinhout, dat volstaat daar prima voor.
Eenzelfde 90x90 balk van 4m lang is als ligger voor de schommels gebruikt.

Let wel: 3 schommels kan je nooit veilig kwijt op 3 à 4m balklengte volgens mij. Zelf hebben wij 2 schommels op 4m hangen en dat vind ik al aan de krappe kant.

Zie hier voor de veiligheidseisen: https://www.veiligheid.nl/allesoverspelen/eisen-speeltoestellen/schommel

Het absolute minimum voor 3 schommels (genomen dat een schommel 50cm breed is) = 3x schommel + 2X (0.2 x touwlengte + 20cm) + 2x (0.2 x touwlengte + 30cm).
Met een bovenbalk op 2m50 en een zitje op 35cm boven de grond zit je met een touwlengte van 215cm
Dan kom je uit op 3 x 50cm + 2 x 63cm + 2x 73cm = 4m22 als absolute minimum voor 3 schommels.

Sowieso zijn in openbare speeltuinen 3 schommels naast elkaar altijd érg af te raden omdat je dan oversteken aanmoedigt: de 2 buitenste schommels zijn bezet en de kortste weg naar de 3de is oversteken voorbij iemand die schommelt.
Veiliger is het om het op 2 schommels per schommeldeel te houden en desnoods gewoon de schommels om te wisselen wanneer nodig. Hoe vaak ga je de 3 schommels tegelijk gebruiken?

mathieu · 7 nov 2016

SereN zei:
Ok, de poeren/paalfundaties komen voor deze toepassing niet zo nauw. Bedankt voor de feedback.

Nog een vraag ivm. de paaldragers, je kan hier verschillende soorten voor nemen, bv.:

In eerste instantie dacht ik de versie met opgelaste moer te nemen, maar na er even over na te denken kom ik tot de constatatie dat je hiermee weliswaar de palen mooi kan afregelen bij het initieel plaatsen, maar achteraf (als deze verbonden zijn met regels) kan je niet meer doen. (je moet nl. de volledige paal kunnen draaien).

Daarom lijkt de versie zonder vaste moer me in mijn geval beter. Ik denk sowieso de torens eerst in het gras samen te bouwen/lijmen, en ze dan in hun geheel (met 2-4man) op de draadstangen te heffen. Met losse moer kan ik dan de hoekpalen mooi gelijkstellen zodat de torens pas staan.

Ik zie niet meteen het grote voordeel in van de versie met het lipje (beschermlip of 'locking latch'). Iemand die weet wat daar de bedoeling van is?

Dit zou ik niet gebruiken. Op de verbinding tussen het hout en de plaat kunnen stevige torsiekrachten gaan optreden, zeker bij een schommel. Een schroef in kopshout is niet ideaal, en veel hout gaat er niet rond de schroeven zitten. Beter zijn dan paalhouders die het hout op de zijkanten omvatten zoals het type wat Massis voorstelt.
En eigenlijk lijkt de oplossing die Massis voorstelt en degelijke en goedkope oplossing.
Bovendien vermijdt je dat je over een aantal jaren met dit geconfronteerd wordt:

Omheining die door vorige eigenaar geplaatst was voor de eeuwigheid maar na 25 jaar toch weg moest.
Begin er maar aan...

Ronald L. · 7 nov 2016

@SereN: Nut van dat lipje is dat je ook trek op de verbinding kan zetten.

Edit: Niet ver genoeg terug gelezen, antwoord staat eral

mk23 · 7 nov 2016

Zo heb ik de fundering van de JungleGym van onze zoon gemaakt. Vier zwarte emmers met een paalvoet erin vol laten storten door collega tijdens een grote stort.
Ik heb de emmers erom laten zitten met handvat en al en de emmers ingegraven op de vier hoeken van het platform 2,5x1,5.
Het gewicht is meer bedoeld om te voorkomen dat het geheel ooit kantelt als het een beetje te wilt wordt, de emmers wegen dik 20kg per stuk

ik kon zo alles makkelijk uitrichten, want het tuinhout is zo krom als wat ook is het geschaafd.

iedereen en niemand · 7 nov 2016

Er zijn ook kant en klare betonnen poeren te koop met ingestort schroefdraad. Om de keuze nog makkelijker te maken.

SereN · 8 nov 2016

Bijtel zei:
Vaak worden speelhuisjes met de palen in de grond gezet. Dan kan er desnoods ook snelbeton omheen. Eea is trouwens wel afhankelijk van de grootte en soort van het huisje en niet te vergeten de grondsoort. In puur zand gaat het bijvoorbeeld niet lukken zonder bekisting een poer te maken. In veengrond zou ik geen beton gebruiken.

Voor de draagkracht van een poer gaat het niet om de grond naast de poer, maar eronder.

Ik zet het hout toch liever van de grond af. Het moet misschien allemaal niet, voor deze 'tijdelijke' constructie, maar ik doe het liefst in 1 keer goed. Wanneer na 10j de palen aan de basis zijn doorgerot zit je met een gevaarlijke situatie, en wordt je gedwongen het (meteen) af te breken.

De draagkracht van de poer moet inderdaad van onderuit komen, dus mijn verhaaltje over aanvullen met geroerde grond houd niet zoveel steek.

massis zei:
Waarom niet gewoon paalhouders met pin gebruiken?

Daar worden de meeste speeltuigen op geplaatst en werkt prima. Je hout raakt niet langer de grond aan, en je hebt ruimschoots voldoende verankering. Ons eigen ontwerp speeltuig staat er nu ook al goed 2 jaar en daar is niets aan te zien, staat prima zo.

Voor schuine balken (bijv de driehoek die een schommel ondersteund) zet je ze gewoon op de vlakke grond, verankerd met een grondanker:

Met die paalhouders met pin moet je je aan de opgegeven paaldikte houden. Ik heb dit type nog niet groter dan 90x90mm gevonden. Ik weet dat het niet nodig is voor de constructie, maar estetisch vinden wij robuuste palen (120x140mm) mooier. Voor een schommel is het inderdaad beter schuine palen te gebruiken, maar ook hier komt de estethiek weer boven, en verkiezen wij een rechthoekige constructie. Daarom die opbouw met 2 torens. We maken het ons hiermee uiteraard niet eenvoudiger...

massis zei:
Zo'n rechte constructie lijkt me ook veel minder geschikt voor schommels, daarvoor is een constructie met diagonale poten veel geschikter, omdat die de krachten beter de grond in kan afwenden. en de krachten veel meer in de lengterichting van het hout werken, wat het risico op breken beperkt.

Onze constructie is ook ruim 3m hoogste punt, met een platform van 1m50x1m50 op 1m50 boven de grond. De hoepalen zijn 90x90mm geimpregneerd tuinhout, dat volstaat daar prima voor.
Eenzelfde 90x90 balk van 4m lang is als ligger voor de schommels gebruikt.

Let wel: 3 schommels kan je nooit veilig kwijt op 3 à 4m balklengte volgens mij. Zelf hebben wij 2 schommels op 4m hangen en dat vind ik al aan de krappe kant.

Zie hier voor de veiligheidseisen: https://www.veiligheid.nl/allesoverspelen/eisen-speeltoestellen/schommel

Het absolute minimum voor 3 schommels (genomen dat een schommel 50cm breed is) = 3x schommel + 2X (0.2 x touwlengte + 20cm) + 2x (0.2 x touwlengte + 30cm).
Met een bovenbalk op 2m50 en een zitje op 35cm boven de grond zit je met een touwlengte van 215cm
Dan kom je uit op 3 x 50cm + 2 x 63cm + 2x 73cm = 4m22 als absolute minimum voor 3 schommels.

Sowieso zijn in openbare speeltuinen 3 schommels naast elkaar altijd érg af te raden omdat je dan oversteken aanmoedigt: de 2 buitenste schommels zijn bezet en de kortste weg naar de 3de is oversteken voorbij iemand die schommelt.
Veiliger is het om het op 2 schommels per schommeldeel te houden en desnoods gewoon de schommels om te wisselen wanneer nodig. Hoe vaak ga je de 3 schommels tegelijk gebruiken?

Interessante info over de schommels en de nodige ruimte daarvoor. 2 schommels zou eventueel ook voldoende kunnen zijn. We voorzien zeker en vast zo'n 'nest' schommel, dus die wordt nog breder dan 50cm.
Wel goed om te lezen dat jouw 90x90mm balk van 4m lang het volhoudt, daar had ik twijfels over.

mathieu zei:
Dit zou ik niet gebruiken. Op de verbinding tussen het hout en de plaat kunnen stevige torsiekrachten gaan optreden, zeker bij een schommel. Een schroef in kopshout is niet ideaal, en veel hout gaat er niet rond de schroeven zitten. Beter zijn dan paalhouders die het hout op de zijkanten omvatten zoals het type wat Massis voorstelt.
En eigenlijk lijkt de oplossing die Massis voorstelt en degelijke en goedkope oplossing.
Bovendien vermijdt je dat je over een aantal jaren met dit geconfronteerd wordt:

Bij de versies waarbij de moer niet is vastgelast op het plaatje denk ik dat eventuele torsiekrachten niet op de schroeven en het hout overgedragen worden, aangezien de balk/plaatje nog kan bewegen over de moer.

Ik zie het nut zeker in van nu geen te uitgebreide constructie te maken, zodat het verwijderen achteraf beperkt blijft. Maar ik ga dit nu ook niet laten primeren op de degelijkheid van het tuig nu. Wat ik een beetje vrees wanneer je iets bouwt met een levensduur van 10j, is dat die constructie na 5j eigenlijk al 'versleten' is, en tegen 10j vanzelf in mekaar valt (overdreven voorgesteld).

Ik plan nu alles op te bouwen uit RND (Rode Noorse Den) en dit onbehandeld te laten. Eventueel heb ik de mogelijkheid dit te laten impregneren (zoals palen/tuigen die je koopt), maar gezond is dat allemaal ook niet. Een behandeling met olie (gekookte lijnzaadolie?) zou voor buiten ook niet optimaal zijn, want dat lusten de beestjes blijkbaar net graag (?).

mk23 zei:
Zo heb ik de fundering van de JungleGym van onze zoon gemaakt. Vier zwarte emmers met een paalvoet erin vol laten storten door collega tijdens een grote stort.
Ik heb de emmers erom laten zitten met handvat en al en de emmers ingegraven op de vier hoeken van het platform 2,5x1,5.
Het gewicht is meer bedoeld om te voorkomen dat het geheel ooit kantelt als het een beetje te wilt wordt, de emmers wegen dik 20kg per stuk ik kon zo alles makkelijk uitrichten, want het tuinhout is zo krom als wat ook is het geschaafd.

iedereen en niemand zei:
Er zijn ook kant en klare betonnen poeren te koop met ingestort schroefdraad. Om de keuze nog makkelijker te maken.

Die opties kunnen ook, maar ik heb een betonmolen beschikbaar, en nog wat zakken cement en kiezel liggen, dus die draai ik zelf wel eens op een weekend.

massis · 8 nov 2016

SereN zei:
Met die paalhouders met pin moet je je aan de opgegeven paaldikte houden. Ik heb dit type nog niet groter dan 90x90mm gevonden. Ik weet dat het niet nodig is voor de constructie, maar estetisch vinden wij robuuste palen (120x140mm) mooier. Voor een schommel is het inderdaad beter schuine palen te gebruiken, maar ook hier komt de estethiek weer boven, en verkiezen wij een rechthoekige constructie. Daarom die opbouw met 2 torens. We maken het ons hiermee uiteraard niet eenvoudiger...

Interessante info over de schommels en de nodige ruimte daarvoor. 2 schommels zou eventueel ook voldoende kunnen zijn. We voorzien zeker en vast zo'n 'nest' schommel, dus die wordt nog breder dan 50cm.
Wel goed om te lezen dat jouw 90x90mm balk van 4m lang het volhoudt, daar had ik twijfels over.

Om even heel erg cru te zijn: wat ben je met een mooie esthetische constructie als ze niet stevig en veilig genoeg is om je kinderen er met een gerust hart op los te laten?

Ik heb overigens zelf ook grotendeels een rechthoekige constructie, enkel aan het uiteinde van de schommel staan 2 diagonale staanders. Je kan ook prima een rechthoekige toren plaatsen en die langs weerszijden verstevigen met een lage diagonaal tot op de hoogte van het platform op 1m50.

Wat stevigheid betreft: Het platform van onze speeltuin zweeft tussen 4 90x90 balken, daar hebben we al probleemloos met 2 volwassenen en 3 kinderen op gespeeld, zonder problemen, terwijl er ook nog eens 2 kinderen op de schommels zaten.
Ik wilde ook geen ladder want onze zoon was nog maar 2, dat was te moeilijk en gevaarlijk om naar boven te klauteren, dus heb ik 3 platformen gemaakt. (al is hij er het jaar nadien langs de andere zijde vanboven af gevallen, head first de grond op... gelukkig ongedeerd)

Over het grondcontact van het hout: de 2 diagonale palen staan gewoon op het gras, nu ruim 2.5 jaar. Die zien er nog als nieuw uit, behalve dan dat ze vergrijsd zijn zoals de rest van de speeltuin...

SereN · 10 nov 2016

massis zei:
Om even heel erg cru te zijn: wat ben je met een mooie esthetische constructie als ze niet stevig en veilig genoeg is om je kinderen er met een gerust hart op los te laten?

Ik heb overigens zelf ook grotendeels een rechthoekige constructie, enkel aan het uiteinde van de schommel staan 2 diagonale staanders. Je kan ook prima een rechthoekige toren plaatsen en die langs weerszijden verstevigen met een lage diagonaal tot op de hoogte van het platform op 1m50.

De veiligheid primeert uiteraard, het is gewoon een grotere uitdaging om iets moois+functioneels te maken...

Maar je opmerking over lage(re) diagonale verstevigingen bracht me wel aan het denken. Aangezien de balk met de schommels zich aan de voorzijde bevind is de voorzijde ook meteen het zwakste punt (achterzijde heb je nog de torenconstructie zelf die sterkte bied bij de schommelbeweging naar achter). Maar aan de voorzijde komt bij elke toren ook een trap of schuin klautervlak. Dus die kan ik zo construeren dat ze ook dienstdoen als diagonale versteviging.

Maar goed, het ging hier over poeren. Zal een apart topic openen over het speeltuig zelf.

Bedankt voor het advies alvast.

StijnV · 1 nov 2018

massis zei:
Waarom niet gewoon paalhouders met pin gebruiken?

Daar worden de meeste speeltuigen op geplaatst en werkt prima. Je hout raakt niet langer de grond aan, en je hebt ruimschoots voldoende verankering. Ons eigen ontwerp speeltuig staat er nu ook al goed 2 jaar en daar is niets aan te zien, staat prima zo.

Voor schuine balken (bijv de driehoek die een schommel ondersteund) zet je ze gewoon op de vlakke grond, verankerd met een grondanker:

Blijft in deze paalhouder geen water staan dat via de palen omlaag loopt? Zijn H-ankers dan geen betere optie? (Buiten het feit dat je een H-anker zeker in beton moet zetten)

Hermanusb · 1 nov 2018

StijnV zei:
Blijft in deze paalhouder geen water staan dat via de palen omlaag loopt? Zijn H-ankers dan geen betere optie? (Buiten het feit dat je een H-anker zeker in beton moet zetten)

Ik heb deze gebruikt bij de bouw van onze veranda.
die staat er nu 5 jaar en aan de onderkant vd palen is niks te zien wat wijst op rotten van het hout.

woody · 1 nov 2018

Voor een speeltuin hoeven de poeren niet heel donders groot te zijn,
Voorboren met een grondboor en als (permanente) bekisting een tapijttrol gebruiken(karton) gebruiken, al dan niet met een klosje onderin om het uitwateren tegen te gaan.

Karton/klosje verteren vanzelf.