Als die gemeten waarde wel degelijk 10% is gaat er normaal gezien niks meer gebeuren bij Eik. Zoals je hierboven ziet is in een warme en droge kamer het evenwicht bereikt bij 9,8%, die paar tienden percent verschil maken niks meer uit qua werken. Als er wel wat gebeurt met het hout mag je er van uit gaan dat bij de eerste meting de afgelezen waarde niet klopte, een andere verklaring is er niet. Hout begint zo maar niet te werken als het er zin in heeft, het gaat enkel bewegen als het zich aanpast aan de omgevende luchtvochtigheid, of omdat het hout vochtig word door bijvoorbeeld een lek, of omdat het plots verder gaat uitdrogen omdat het vlak naast een extra warmtebron word geplaatst.
Altijd ligt de oorzaak dus bij een veranderend vochtgehalte, dit is bij massief hout nu éénmaal een wetmatigheid. Nu kan je daar als houtbewerker wel in gaan bijsturen
Als je weet hoe het hout gaat reageren kan je er op anticiperen door bijvoorbeeld het te vochtige hout op overmaat te zagen, bij het samen lijmen van een blad goed naar de jaarringen te kijken (om en om verlijmen) of naar de manier van zagen, kwartiers of dosse. Als na het lijmen het blad al de neiging heeft om te gaan schotelen kan je het "doodzagen" Klampen altijd voorzien van sleufgaten, nooit klampen dwars op het blad vast lijmen, nooit een blad vast schroeven op een onderstel maar bladwervels gebruiken, etc... Trucjes dus om het hout toch al voor een stuk te temmen
100% zekerheid krijg je er wel niet mee, maar het beperkt toch voor een klink deel de schade.
Nu is het hout zelf ook nooit homogeen, sommige planken hebben een mooie rechte draad, nauwelijks torsie, etc. andere daarentegen hebben een meer warrig draadverloop, zijn eindplanken, bevatten kwasten, etc.. Deze laatste planken gaan altijd wat forser reageren bij het werken dan de meer egale planken. Daarom kan het gebeuren dat een werkstuk opgebouwd uit "mooi" hout zonder gebreken grotere vochtschommelingen aankan zonder meer te vervormen dan bij de minder uniforme planken gebruikelijk zal zijn. Allemaal punten om in het achterhoofd te houden bij het selecteren van hout voor een bepaalde klus.
PS: dit bovenstaande verhaal gaat enkel op als het werkstuk het atelier verlaat met een vochtgehalte van 10% natuurlijk.