houten balken op halfsteensmuur plaatsen

hans81

Actieve deelnemer
30 dec 2020
272
25
hoi allemaal,

ik wil al een tijd lang een schuur in mijn tuin bouwen. Hij wordt 2,5 x 4 meter, een bescheiden schuurtje dus. Aanvankelijk had ik geen zin in veel gedoe, maar ik kon geen bedrijf / timmerman vinden die mij aansprak die tijd had, of uberhaupt reageerde, zo druk is het in de bouw momenteel. Ik mag graag zelf klussen, dus besloot toch maar zelf een poging te wagen.

Eerst wilde ik een houten schuur met houten verhoogde vloer maken en die op losse stoeptegels zetten, op kleigrond. Maar veel mensen (buren en vrienden) raadden mij dit af. Na enige aarzeling heb ik toch besloten een halfsteensmuur te metselen. Ik heb hiervoor oude kloostermoppen gebruikt. Het geheel zit ongeveer 40 - 45 cm diep onder de grond: eerst heb ik een geul gegraven, 50 cm diep, deze heb ik met 10 cm geel zand gevuld ter egalisatie, want de kleigrond egaliseert niet zo gemakkelijk. Daarna heb ik de grond compact gemaakt / aangedrukt en heb ik stoeptegels gelegd. Op deze stoeptegels ben ik de halfsteensmuur gaan metselen.

Ik gebruik een afwijkende werkwijze, want veel mensen raadden mij beton fundering aan. Maar ik heb een voorkeur voor oude en "milieuvriendelijke" technieken, en beton klonk mij modern in de oren. Van beton wordt ook beweerd dat het niet zo milieuvriendelijk is. Nou wil ik hier geen discussie over starten, maar ik heb de aanname gedaan, dat het beter zou zijn om een baksteen (kloostermop in dit geval) te hergebruiken, dan nieuw beton te storten. Ook past dit beter bij hoe men dit vroeger deed: ons eigen huis, dat uit strengpers stenen is opgemetseld, is ook op een gemetselde fundering gebouwd, met dezelfde diepte.

Ik denk dat het metselen goed is gegaan, hoewel ik een amateur ben. Ik heb een kant en klaar mortel met kalk gebruikt. De muur komt zo'n 30 cm boven het maaiveld uit. Ik ben tevreden met het resultaat en zie erg uit naar het timmeren met hout, want hoewel ik ook goed gevels kan herstellen en het metselen mij aardig goed afging, vind ik werken met hout makkelijker en plezieriger.

Maar nu komt het probleempunt waar ik al enkele dagen mee in mijn hoofd zit en niet goed uit kom: hoe ga ik de houten schuur op deze halfsteensmuur bevestigen? Ik weet dat bij ons huis de muurplaat via ankers is bevestigd. Dit zijn lange draadeinden, bijv. 40 cm lang, met een 90 graden bocht op het uiteinde van 5 cm lang en deze worden dan ingemetseld. Bij een enkelsteensmuur lijkt mij dit redelijk eenvoudig te doen. Maar ik heb een halfsteensmuur voor mijn schuur, en dan zou je stenen moeten voorboren, omdat de stootvoegen niet boven elkaar liggen van de verschillende lagen. Dat leek mij bewerkelijk, en het leek mij lastig om de draadeinden dan precies loodrecht omhoog te positioneren zodat de houten balk met voorgeboorde gaten hier precies op gaat passen. Ik besloot dus gewoon door te metselen en later misschien slagpluggen of draadeinden verticaal te monteren.

Nu ik eenmaal zo ver ben lijkt dit ook niet eenvoudig: ik wil een viertal houten balken boven op de muur monteren, en op deze balken wil ik de stijlen aanbrengen. Maar ik ben dan erg lange slagpluggen nodig als ik wil dat de ten minste 2 steen lagen diep komen, wat mij beter lijkt dan slechts 1 laag diep wat minder sterk is. Iemand heeft mij afgeraden om slagpluggen verticaal in een halfsteensmuur te slaan, omdat er dan te veel spanning in de steen kan ontstaan met scheuring van steen tot gevolg. (hoewel een test op een teststeen goed ging) Dus dacht ik zelf om RVS 8mm draadeinden te monteren. Maar dan kom ik bij het vraagstuk, waarmee ik het draadeind vastzet: vaak wordt chemische verankering genoemd, maar gevoelsmatig gebruik ik liever "tradionele" materialen zoals metselmortel. Maar daarvan vraag ik mij af, of dat sterk genoeg is?

Kortom, ik vind het lastig om goed te bedenken wat een goede oplossing is, bij voorkeur met traditionele materialen. Hebben jullie nog tips of ideeen?
 

ZotVanHout

Oud hout
8 jan 2016
7.695
2.143
Klein-Brabant, Vlaanderen
Maar dan kom ik bij het vraagstuk, waarmee ik het draadeind vastzet: vaak wordt chemische verankering genoemd, maar gevoelsmatig gebruik ik liever "tradionele" materialen zoals metselmortel. Maar daarvan vraag ik mij af, of dat sterk genoeg is?
wat de oudere technieken waren, weet ik niet
ik gok op een hak die in de steenlagen ingemetseld werd, en waar nadien de balk door een oog aan bevestigd werd
vermits jouw steenlagen er al liggen, gaat dit niet meer
slagpluggen zijn inderdaad gewaagd
helaas voor jou, denk ik aan draadeinden
en de beste manier om die te verankeren is mi niet met metselmortel
tenzij je daarvoor een gat maakt dat 3x de diameter van het draadeind is
 

boertje125

Post veel
17 okt 2013
2.161
435
gewoon boren en dan een draadeind verlijmen met ankerlijm van Fischer of iets dergelijks

ik hoop dat je wel zo slim bent geweest om in ieder geval wat mufor wapening aan te brengen in je metselwerk.
met een "fundering" van stoeptegels
 

hans81

Actieve deelnemer
30 dec 2020
272
25
dank voor de reacties! Ja, misschien doe ik wel te moeilijk. Tot nu toe lijkt mij draadeind minimaal 2 lagen diep inlijmen met chemische verankering het beste, maar voordat ik dit ga doen wil ik graag zeker weten of het nog anders kan, zonder chemische verankering...
 

hoalt

Actieve deelnemer
6 jan 2015
47
21
Ik heb op dezelfde wijze een schuurtje gebouwd. Dus eerst een halfsteens fundering metselen tot boven de grond. Ik heb de onderste rij balken van de houtskeletbouw gewoon met houtdraadbouten en pluggen vastgezet.
Gaten in de balk boren, dan de balk op de plaats leggen en markeren waar de gaten in de muur moeten komen. Die met steenboor inboren, plug erin en dan met bv 10x120 houtdraadbouten vastzetten.
Ik heb wel eerst menie op de balk gedaan. Cement en hout is geen fijne combinatie.
 

hans81

Actieve deelnemer
30 dec 2020
272
25
@hoalt Dank voor je bericht! Ik ben wel benieuwd hoe diep je die houtdraadbouten hebt laten doorlopen in je halfsteensmuur? Is dat bijv. alleen in de bovenste rij stenen, of gaat dat dieper?
 

hoalt

Actieve deelnemer
6 jan 2015
47
21
Het is al weer heel wat jaren geleden, maar ik geloof alleen in de bovenste rij stenen. Zit al zeker 10 jaar zonder problemen
edit: ik heb wel zo gemikt dat de gaten in de volle stenen komen. Dus niet in een voeg of op de rand van een steen
 

Emilio

Post veel
1 nov 2012
2.498
422
Dordrecht
Oudd stenen zijn zacht en poreus, oftewel ze kunnen slecht tegen druk en zuigen vocht op.
Daarom dus chemisch ankeren met RVS ankers en een waterdicht scherm op de stenen aanbrengen.
houtdraadbouten zijn ongeschikt.
 

Bert Vanderveen

Oud hout
1 sep 2015
2.930
828
Enschede, Twente
Oudd stenen zijn zacht en poreus, oftewel ze kunnen slecht tegen druk en zuigen vocht op.
Daarom dus chemisch ankeren met RVS ankers en een waterdicht scherm op de stenen aanbrengen.
houtdraadbouten zijn ongeschikt.
Ik vraag me af of 'kloostermoppen' eigenlijk wel geschikt zijn als fundering? Als ze water opnemen kunnen ze ook kapotvriezen.
Nou woon ik in een zand– en veengebied, wat andere eisen stelt aan fundering dan klei, dus ben benieuwd wat de deskundigen hierover te melden hebben.
 

elzenmaa

Post veel
23 nov 2014
816
198
maar voordat ik dit ga doen wil ik graag zeker weten of het nog anders kan, zonder chemische verankering...
Waarom twijfel je nog, dit is een eenvoudige manier en je weet zeker dat e.e.a heel blijft.
Ik zou dieper boren dan 2 lagen, 4 of 5 lagen; wanneer het eenmaal staat is het geen probleem maar wanneer je tijdens het bouwen wat beweeegt met een staander is 2 lagen halfsteens niet zo sterk.
Onder je houten balk dpc folie of vergelijkbaar.
En wanneer je ook rvs moeren op je rvs draadeinden zou gebruiken dan goed invetten voor het geval je nog los moet draaien. Staal verzinkte moeren en staal verzinkte draadeinden voldoen overigens ook.
 

mink

Actieve deelnemer
6 jul 2021
414
184
Groene Hart
Let wel op dat rvs veel minder sterk is dan ( gegalvaniseerd ) staal.
Als je geen roest wilt, neem dam dik genoeg rvs draadeind.
Want ook gegalvaniseerd gaat roesten bij vocht, en ik begrijp dat je muurtje dicht bij de grond is.
Ik heb zelf bij mijn schuur gegalvaniseerd stalen draadeinden met chemisch anker in de betonnen fundering gelijmd, en vervolgens een heleboel gaten in bakstenen moeten boren.
Muur is 90 cm hoog, en daarop houtskelet bouw.
Menie op de onderkant van het hout, en ook DPC folie boven op de muur onder het hout.
De gaten in het hout stuk voor stuk opgemeten, want die draadeinden kon ik niet loodrecht hiouden.
 

handig18

Oud hout
17 feb 2013
2.966
866
Oss
Mijn tuinhuis staat gewoon los op betonbandjes van 8 cm breed. Staat al 22 jaar.
Je zou aan de binnenkant gewoon wat metalen gatenstrips kunnen zetten.
 
  • Leuk
Waarderingen: Houtmoet

hans81

Actieve deelnemer
30 dec 2020
272
25
hoi, dank weer voor de vele reacties!

Ik denk persoonlijk dat het mee gaat vallen hoe snel deze schuur met fundering in de grond wegzakt of wegwaait bij een storm. Ik ben geen deskundige, maar ik heb wel wat eenvoudige berekeningen gedaan, die ook maar een hele ruwe benadering zijn en geen garanties geven. Maar de draagkracht van klei i.c.m. breedte van funderingsvoet betekenen volgens mijn berekeningen dat ik veel marge over houdt bij het beoogde totaalgewicht van mijn schuur. Ik heb zelfs ruimte om er een heel zwaar dak op te doen, zoals een zoden dak, wat mij wel grappig lijkt. Maar het originele plan is om een oud Hollandse pan te gebruiken die van mijn vorige schuur komt.

Die gatenstrips vind ik ook nog niet zo gek klinken!

Ik denk dat de kloostermoppen wel oud zijn: ze waren in afwijkende formaten, er zat nog oude leemmortel op die ik er eerst af heb geboend, een hele klus was dat, voordat ik kon metselen. Ik denk dat de stenen (veel) ouder dan 100 jaar zijn.

Ik denk zelf niet dat de poreuze stenen een probleem onder de grond zijn, voor funderingen werden vroeger ook lichtere stenen gebruikt. Ik denk dat de relatief flexibele kalk bevattende mortel juist goed is om scheuring van steen te voorkomen. Ook is deze mortel meer in lijn met hoe met dat 100 jaar geleden deed. Achteraf had ik het ook interessant gevonden om alles met leem te metselen...

Dampschermen zullen vast hun nut hebben, maar ik ga de balken goed lakken, in Stockholmer teer.

Rest alleen de vraag hoe ik ga bevestigen: ik neig zelf naar RVS draadeinden, die ten minste 2 steenlagen diep bevestigen, met mortel. Chemsiche ankers zullen ongetwijfeld superieur zijn, maar ik wil mij beperken tot materialen die geen plastics bevatten.

Ik denk zelf dat de windbelasting vooral horizontaal is, dus dan moeten die draadeinden afdoende zijn. Zelf zit ik aan M10 of M12 bouten te denken. Maar dan heb je nog de keus uit roestwerenheid: A2 of A4, waarbij A4 voor agressieve milieus is. Ik woon niet zo ver van de kust, zou A2 kwaliteit afdoende zijn? Wat een keuzes...
 

elzenmaa

Post veel
23 nov 2014
816
198
A2 voldoet, A4 wanneer je echt contact hebt met chloordampen of zeewater (zou dat zeewater zo hoog komen dan dan zal dat schuurtje je minste zorg zijn😉
 
  • Leuk
Waarderingen: hans81

Emilio

Post veel
1 nov 2012
2.498
422
Dordrecht
Waarom twijfel je nog, dit is een eenvoudige manier en je weet zeker dat e.e.a heel blijft.
Ik zou dieper boren dan 2 lagen, 4 of 5 lagen; wanneer het eenmaal staat is het geen probleem maar wanneer je tijdens het bouwen wat beweeegt met een staander is 2 lagen halfsteens niet zo sterk.
Onder je houten balk dpc folie of vergelijkbaar.
En wanneer je ook rvs moeren op je rvs draadeinden zou gebruiken dan goed invetten voor het geval je nog los moet draaien. Staal verzinkte moeren en staal verzinkte draadeinden voldoen overigens ook.
Verzinkt gaat roesten na verloop van tijd, zet dan uit en zorgt dat metselwerk gaat scheuren. Die kracht is enorm. Je kunt het gokken, maar ik heb het al behoorlijk vaak fout zien gaan.
 
  • Leuk
Waarderingen: Sparrows

Emilio

Post veel
1 nov 2012
2.498
422
Dordrecht
hoi, dank weer voor de vele reacties!

Ik denk persoonlijk dat het mee gaat vallen hoe snel deze schuur met fundering in de grond wegzakt of wegwaait bij een storm. Ik ben geen deskundige, maar ik heb wel wat eenvoudige berekeningen gedaan, die ook maar een hele ruwe benadering zijn en geen garanties geven. Maar de draagkracht van klei i.c.m. breedte van funderingsvoet betekenen volgens mijn berekeningen dat ik veel marge over houdt bij het beoogde totaalgewicht van mijn schuur. Ik heb zelfs ruimte om er een heel zwaar dak op te doen, zoals een zoden dak, wat mij wel grappig lijkt. Maar het originele plan is om een oud Hollandse pan te gebruiken die van mijn vorige schuur komt.

Die gatenstrips vind ik ook nog niet zo gek klinken!

Ik denk dat de kloostermoppen wel oud zijn: ze waren in afwijkende formaten, er zat nog oude leemmortel op die ik er eerst af heb geboend, een hele klus was dat, voordat ik kon metselen. Ik denk dat de stenen (veel) ouder dan 100 jaar zijn.

Ik denk zelf niet dat de poreuze stenen een probleem onder de grond zijn, voor funderingen werden vroeger ook lichtere stenen gebruikt. Ik denk dat de relatief flexibele kalk bevattende mortel juist goed is om scheuring van steen te voorkomen. Ook is deze mortel meer in lijn met hoe met dat 100 jaar geleden deed. Achteraf had ik het ook interessant gevonden om alles met leem te metselen...

Dampschermen zullen vast hun nut hebben, maar ik ga de balken goed lakken, in Stockholmer teer.

Rest alleen de vraag hoe ik ga bevestigen: ik neig zelf naar RVS draadeinden, die ten minste 2 steenlagen diep bevestigen, met mortel. Chemsiche ankers zullen ongetwijfeld superieur zijn, maar ik wil mij beperken tot materialen die geen plastics bevatten.

Ik denk zelf dat de windbelasting vooral horizontaal is, dus dan moeten die draadeinden afdoende zijn. Zelf zit ik aan M10 of M12 bouten te denken. Maar dan heb je nog de keus uit roestwerenheid: A2 of A4, waarbij A4 voor agressieve milieus is. Ik woon niet zo ver van de kust, zou A2 kwaliteit afdoende zijn? Wat een keuzes...
Je verhaal is constructief niet just. Geen tijd om het uit te leggen, maar je redenaties kloppen simpelweg niet.
Ook is steen gewoon poreus, kan nul trek opnemen en voldoet dus nergens aan. Klei zet niet regelmatig en beweegt ivm vocht, dus er had gewoon een betonnen fundering onder moeten liggen. De oude funderingen zijn hardere klinkers icm tras en geen reguliere kalk, zie Kalkmortel - gebruik | Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed
 

hans81

Actieve deelnemer
30 dec 2020
272
25
@Emilio: dank voor je reactie. Ik heb de fundering van mijn huis uit 1926 bestudeerd, samen met een technisch document over bakstenen en hun eigenschappen. (https://www.stichtingerm.nl/doc/P020 URL 4003 Historisch metselwerk versie 1.3 201106 (gew 201209).pdf)

Ik heb toch sterk de indruk dat de bakstenen in mijn fundering zacht en poreus zijn, ik heb hier namelijk vocht doorslag op een hoekpunt gehad, en daarom afgegraven, gereinigd en hersteld: er waren boomwortels in gegroeid, want de vorige bewoner liet tot vrij dicht op de gevel forse bomen groeien.

Mijn huis staat er nog steeds, dus vind ik het goed genoeg. (mijn visie is dus wat anders...) Dus geen harde klinkers, die zitten alleen in het trasraam boven de fundering, maar niet in de fundering. Nog eerder in de tijd werden funderingen ook wel los gestapeld zonder mortel.

Verder gaat het om een klein bouwwerk, dus ga ik geen wapening e.d. gebruiken, dat werd voor mijn veel grotere en zwaardere huis ook niet gedaan. Ik durf dit wel aan, maar de tijd zal leren of het zo kan!
 
Laatst bewerkt:

hans81

Actieve deelnemer
30 dec 2020
272
25
A2 voldoet, A4 wanneer je echt contact hebt met chloordampen of zeewater (zou dat zeewater zo hoog komen dan dan zal dat schuurtje je minste zorg zijn😉
Dank! In dat geval ga ik voor A2, lijkt mij dan inderdaad afdoende corrosie resistent.
 
Laatst bewerkt:

Deze plek is voor toekomstige tekst. Door nu alvast deze kolom te activeren blijft de kolommen structuur ongewijzigd en de lezerservaring hetzelfde als er hier content geplaatst gaat worden.

Hier kan straks ook info geplaatst worden.