Athanor zei:
Ja, schietbeitel! Er doemt uit mijn mistig geheugen ook nog de benaming vermoor- en kantbeitel op. Is er nog een "oude" vakman die hier wat over kan zeggen?
Fons
Fons,
zowel de vermoor- als de kantbeitel zijn bedoeld voor het hakken van diepe gaten. Smalle gaten tot ong. 16 à 20mm hak je met de schietbeitel. Bredere gaten tot 60mm werden gehakt met de vermoorbeitel, onder andere bij houtbouw (balk en ligger), kapspanten, scheepsbouw, etc. Een vermoorbeitel is aan de zijkanten voorzien van twee smalle facetkanten, die soms naar de arend toe versmallen.
De kantbeitel heeft een gelijkaardige functie, maar werd gebruikt door de wagenmakers voor het hakken van diepe, of doorgaande gaten. De kantbeitel heeft eveneens twee facetkanten maar deze facetten raken elkaar in het midden van de beitel. De facetten lopen van de snede tot ong. de halve lengte van de beitel.
En nog wat wetenswaardigheden:
een vermetguts is een guts waar de vouw geslepen word aan de bolle kant.
Bij een steekguts is de vouw langs de binnenzijde geslepen.
Vroeger keek de vakman niet naar een merk, maar naar een type beitel, vb. " lange Engelse steekbeitels", Franse steekbeitel, lange Amerikaanse beitel, etc...
Meestal waren de Engelse steekbeitels niet voorzien van facetkanten, de Franse daarentegen hadden die facetkanten wel.
Steekbeitels waren meestal voorzien van palmhouten hechten zonder ferrule aan de bovenkant, er werd nooit een hamer gebruikt bij deze beitels.
Hakbeitels daarentegen werden voorzien van hechten uit Palm- of Azijnhout voorzien van twee zware ringen, bij gebruik van deze beitels is een zware houten hamer een must.
Mvg,
André