Werkend hout & verstekken.

[tuoh]

Naar aanleiding van een vraag in een topic deze uitgebreidere uiteenzetting De titel zegt het al, wat kunnen we verwachten wanneer hout met het verkeerde vochtgehalte (te hoog of te laag) gebruikt word bij een verstekverbinding.

Wel, dat is snel verteld, de verstekken gaan open komen te staan, ongeacht de toegepaste extra verbinding (lijm, pen, steunplaat, etc) Hoe breder de delen hoe breder de kieren, daar valt bijna nooit aan te ontsnappen. Eén uitzondering hier, bij het gebruik van kwartiers hout gaat de schade meevallen, gewoon omdat kwartiers hout stabieler is bij vochtschommelingen.

Ik heb even een schets gemaakt om alles wat aanschouwelijker te maken.



Wat gebeurt er juist wanneer te vochtig (dosse) hout in een drogere omgeving komt te staan? Het gaat krimpen, de zijkanten willen naar het midden, maar bij een verstek gaat dat zomaar niet. De buitenhoeken komen bij de verstekken klem te zitten tegen elkaar, die kunnen niet naar binnen. Het gevolg is dat de hele maatverandering langs de binnenzijden gaat gebeuren De bovenste schets laat zien wat het eindresultaat gaat zijn. door het smaller worden van het hout komen de verstekken automatisch open te staan, dat is niet tegen te houden. Die kier begint ergens in het midden en verwijd zo naar de binnenhoek.
Bij zwellend hout gebeurt juist het omgekeerde, het hout komt tegen elkaar klem te zitten in de binnenhoeken, de maatverandering kan dus enkel naar buiten toe gebeuren, gevolg een opentrekkend verstek aan de buitenhoeken. Tweede schets maakt dit duidelijk.

Dit alles verklaart ook waarom hier technisch praktisch niks tegen te doen is, werkend hout stopt voor niks. Desnoods scheurt het hout gewoon uit, maar die spanningen moeten weg kunnen. De enige remedie is het juiste vochtgehalte, en, of, de juiste zaagwijze. Hoe breder de delen hoe dwingender deze voorwaarden.

Mvg,

André

 

[avos]

Deze had ik destijds even over het hoofd gezien. Dank. Zou je om deze reden een verstekverbinding voor een buitentafel (waarbij in het midden van het blad tegels liggen, dus feitelijk alleen een kader van zo'n 20cm breed) afraden? Want zuiver kwartiers is lastig te vinden en met weersinvloeden gaat het hout sowieso flink werken.?
Ik ga namelijk een buiten tafel maken en juiste deze verbinding was ik aan het onderzoeken, maar had er al mijn twijfels bij. Dan liever gewoon een pen en gat ( of domino) verbinding haaks op elkaar?

 

[SunRayes]

Wat gek, ik had deze ook gemist.
Sowieso is er nooit een reactie van iemand geweest.

Maar wel een interressante post.
Je ziet nl erg veel verstekken, in tafelbladen of deuren, zowel binnen als buiten.
Het zou leuk zijn als we hier een truc kunnen ontdekken om dit te voorkomen.

 

[Wim Kluck]

Ook ik heb deze gemist. Zouden niet alle nieuwe items onder wat is nieuw te lezen zijn.

Andre bedankt voor deze uitleg. Voor mijn geheel nieuw. Ik doe er mijn voordeel mee.

 

[tuoh]

Beter laat dan nooit Er bestaat jammer genoeg geen truc om dit verschijnsel te voorkomen bij werkend hout. Hoe smaller het hout hoe minder vervorming natuurlijk, maar buiten ga je nooit vervorming kunnen uitsluiten. Voor binnen volstaat een juist vochtgehalte om de verstekken mooi sluitend te houden.

Een haakse hoekverbinding (pen & gat) gaat buiten niet open staan, maar de koppen gaan wel altijd wat wisselen bij het werken van het hout. Als je buiten toch verstekken wil rond een blad kan je beter de verstekken bewust 3 à 5 mm laten open staan en deze spleet dichtkitten met een MS Polymeer (zwart of bruin bijvoorbeeld) Een beetje analoog als bij een scheepsdek. Door de kitvoeg kunnen de verschillende delen werken zonder problemen en zonder op te vallen

 

[usernaamvergeten]

Dank voor de uitleg, ik was er kortgeleden al op geattendeerd door een ander forumlid aangezien ik dus precies deze fout heb gemaakt bij mijn laatste project.