vraag over werking vlak- en van diktebank (of alleen een van dikte genoeg?)

[lucky_paolo]

Dag allemaal,

Ik snap niet goed, ook niet na het lezen van verschillende threads op dit forum, waarom je niet met alleen een van dikte bank twee kanten kan vlakken.
Stel een zijde is hol en die hou je onder. Die blijf je doorvoeren in een van dikte, dan wordt de bovenzijde toch ook vlak. Waarna je de plank kan omdraaien om de andere kant te vlakken?

Ik zal wel een denk fout maken, wie kan mij hierop wijzen

Dankjewel!!

Paul

 

[chevy66]

Dan moet je die holte wel opvullen, anders veert je plank in, bij het door de machine gaan. Zo doen mensen met alleen een vandikte bank het vlakken met behulp van een slede. Als je eenmaal een vlakke kant hebt, kub je daarna het hout op dikte maken. Ik werk over het algemeen met gebruikt hout. Dat zaag ik en als het recht genoeg blijft voor waar ik het voor nodig heb, gooi ik het direct door de van dikte. Als het na het zagen wat krom is getrokken, spijker ik er een rechte strook multiplex op en zaag dan een kant recht. Daarna als nog door de van dikte. Ik gebruik de vlakbank eigenlijk alleen met brede stukken hout, die krom of scheluw zijn. Zeg maar breder dan ik met de zaag aan kan.

 

[Peter de B.]

Een vandikte, maak alleen "vandikte".

Als het goed is, drukken de aandrukbalken, de planken zo stevig op de ondertafel, dat elke bolling (of hoe zeg je dat ?) holling er uitgedrukt wordt.

 

[lucky_paolo]

Dan moet je die holte wel opvullen, anders veert je plank in, bij het door de machine gaan. Zo doen mensen met alleen een vandikte bank het vlakken met behulp van een slede. Als je eenmaal een vlakke kant hebt, kub je daarna het hout op dikte maken. Ik werk over het algemeen met gebruikt hout. Dat zaag ik en als het recht genoeg blijft voor waar ik het voor nodig heb, gooi ik het direct door de van dikte. Als het na het zagen wat krom is getrokken, spijker ik er een rechte strook multiplex op en zaag dan een kant recht. Daarna als nog door de van dikte. Ik gebruik de vlakbank eigenlijk alleen met brede stukken hout, die krom of scheluw zijn. Zeg maar breder dan ik met de zaag aan kan.

Ja, maar ook als je de holle kant niet opvult en (wellicht even theoretisch) de plank er net zo lang doorheen laat gaan als nodig krijg je toch een vlakke bovenkant?

 

[chevy66]

Nee, zie het commentaar van peter.

 

[jaap]

Een ander groot verschil tussen een vlakbank en een vandikte is de lengte van de tafel. Op een lange rechte tafel, met in het midden het schaafmes, maak je lange stukken hout echt recht. En meestal schaaf je dan ook 1 van de opstaande kanten vlak en haaks met zojuist geschaafde platte brede zijde. Daarna onder de vandikte voor je juiste dikte en dan opdelen met de zaag.

jaap

 

[chevy66]

Ik zou het opdelen doen, voor het schaven.

 

[henkverhaar]

Dag allemaal,

Ik snap niet goed, ook niet na het lezen van verschillende threads op dit forum, waarom je niet met alleen een van dikte bank twee kanten kan vlakken.
Stel een zijde is hol en die hou je onder. Die blijf je doorvoeren in een van dikte, dan wordt de bovenzijde toch ook vlak. Waarna je de plank kan omdraaien om de andere kant te vlakken?

Ik zal wel een denk fout maken, wie kan mij hierop wijzen

Dankjewel!!

Paul

Belangrijkste doel van een vlakbank is om twee - haakse -referentievlakken te maken. In theorie kun je met een vandiktebank - met wat hulpstukken en zo, een balk of plank wel vlakken (al gaat dat met een goeie vlakbank een stuk eenvoudiger, en je hebt dan wel een forse vvd nodig om echt planken te maken - waar je met een grote vlakbank vervolgens genoeg hebt aan een lunchbox vvd...), maar dat haakse tweede vlak krijg je met een vandiktebank (bijna) niet voor elkaar.

 

[chevy66]

Daarom zaag ik die haakse hoek. Dat werkt bij mij goed genoeg.

 

[lucky_paolo]

Nee, zie het commentaar van peter.

Belangrijkste doel van een vlakbank is om twee - haakse -referentievlakken te maken. In theorie kun je met een vandiktebank - met wat hulpstukken en zo, een balk of plank wel vlakken (al gaat dat met een goeie vlakbank een stuk eenvoudiger, en je hebt dan wel een forse vvd nodig om echt planken te maken - waar je met een grote vlakbank vervolgens genoeg hebt aan een lunchbox vvd...), maar dat haakse tweede vlak krijg je met een vandiktebank (bijna) niet voor elkaar.

Dankjewel, dat verschil begrijp ik. Je kan dus twee haaks op elkaar staande (of andere hoek indien gewenst) vlakken maken.

Maar als je enkel 1 kant vlak zou willen hebben, maakt het toch niet uit of je de plank bovenlangs de beitels haalt (vlak gedeelte) of onderlangs (van dikte gedeelte)? Dat krijg ik gewoon niet helder.

 

[lucky_paolo]

Nee, zie het commentaar van peter.

Ok, maar ook al wordt het "eruit" gedrukt de holling bolling. Maakt het voor het vlak maken van 1 zijde toch niet uit of je de plank bovenlangs de beitels haalt (vlak gedeelte) of onderlangs (van dikte gedeelte)? Dat krijg ik gewoon niet helder.

 

[lucky_paolo]

Daarom zaag ik die haakse hoek. Dat werkt bij mij goed genoeg.

Inderdaad, dat zou ook kunnen als een van de zijdes mooi vlak is. Gebruik je een tafelzaag? of een invalzaag?

 

[jaap]

Ok, maar ook al wordt het "eruit" gedrukt de holling bolling. Maakt het voor het vlak maken van 1 zijde toch niet uit of je de plank bovenlangs de beitels haalt (vlak gedeelte) of onderlangs (van dikte gedeelte)? Dat krijg ik gewoon niet helder.

Uit een 5 cm dikke plank valt niet zo gemakkelijke wat weg te drukken, die moet je echt eerst vlakken op een vlakbank.

jaap

 

[Bert Vanderveen]

@lucky_paolo Misschien heb je wel eens zo'n machine gezien waarmee metaal gevormd wordt tot een holle of bolle vorm - lijkt op de ouderwetse wringer die je oma gebruikte voor de was.
Een vandikte bank heeft één as, met de messen, maar doet in principe hetzelfde als een wringer, namelijk het materiaal hol maken. Om dat effect te verminderen zijn er aandrukrollen voor en achter die as & en een 'tafel'.

Bedenk nu wat er gebeurt als je een holle plank ( U dus, maar dan uitgerekt) gaat vlakken. Terwijl het einde dat je invoert redelijk vlak gedrukt wordt door de rollen, wipt het deel erachter (dat dus nog gevlakt gaat worden) een beetje op. Dat effect herhaalt zich, tot de hele plank erdoor is & een stukje minder hol zal zijn, doordat gedeeltes platgedrukt zijn ter hoogte van de schaafas.

Om uiteindelijk een echt vlakke plank te verkrijgen, zou je dan deze meerdere malen door de machine moeten halen, met heel veel materiaalverlies. Dat is in de praktijk niet handig en ongewenst.

Dit verhaal kun je nog aanvullen door ook de spanning in hout mee te nemen in je proces. Haal je aan één kant van een plank materiaal weg, dan kan deze daardoor vervormen. Je wilt dus eigenlijk om en om wegnemen. Maar daar gaat deze discussie niet over.

 

[lucky_paolo]

Uit een 5 cm dikke plank valt niet zo gemakkelijke wat weg te drukken, die moet je echt eerst vlakken op een vlakbank.

jaap

Ok, maar even lost daarvan. Of je die holling of bolling er nu wel of niet uit kan drukken. Als ik 1 zijde vlak wil dan maakt het toch niet uit of dat aan de bovenzijde van de beitel gebeurt of aan de onderzijde (van dikte gedeelte)

 

[lucky_paolo]

@lucky_paolo Misschien heb je wel eens zo'n machine gezien waarmee metaal gevormd wordt tot een holle of bolle vorm - lijkt op de ouderwetse wringer die je oma gebruikte voor de was.
Een vandikte bank heeft één as, met de messen, maar doet in principe hetzelfde als een wringer, namelijk het materiaal hol maken. Om dat effect te verminderen zijn er aandrukrollen voor en achter die as & en een 'tafel'.

Bedenk nu wat er gebeurt als je een holle plank ( U dus, maar dan uitgerekt) gaat vlakken. Terwijl het einde dat je invoert redelijk vlak gedrukt wordt door de rollen, wipt het deel erachter (dat dus nog gevlakt gaat worden) een beetje op. Dat effect herhaalt zich, tot de hele plank erdoor is & een stukje minder hol zal zijn, doordat gedeeltes platgedrukt zijn ter hoogte van de schaafas.

Om uiteindelijk een echt vlakke plank te verkrijgen, zou je dan deze meerdere malen door de machine moeten halen, met heel veel materiaalverlies. Dat is in de praktijk niet handig en ongewenst.

Dit verhaal kun je nog aanvullen door ook de spanning in hout mee te nemen in je proces. Haal je aan één kant van een plank materiaal weg, dan kan deze daardoor vervormen. Je wilt dus eigenlijk om en om wegnemen. Maar daar gaat deze discussie niet over.

Dankjewel Bert voor de metafoor en het uitgebreide antwoord. Zo gaat het dagen! Ik snap het (eindelijk ).
Ook mooi weetje dat je dus beste, voor spanning in hout, om en om kan doen.

Enige vraag die nog resteert: die spanning op het hout boven de beitel, is dat ook niet het geval bij het vlakgedeelte? En als je dezelfde plank (de U plank) in je voorbeeld direct over de vlakbank laat gaan, heb je dan minder houtverlies?

 

[chevy66]

Je kan op een vlakbank veel gerichter hout weg halen. Voordat je gaat schaven kijk je wat je weg moet halen. Voordat ik een plank helemaal over de vlakbank haal, haal ik alvast de hoge punten weg.

 

[jaap]

Met een lang stevige plank kun met een vandikte machine wel een plank recht krijgen, zo spaar je je een machine uit als het niet zo vaak voor komt .
Het tweede rechte referentievlak waar Henk Verhaar het over heeft, lukt dan niet, die als je met de cirkelzaag moeten maken, zoals Chevvy dat ook doet.

jaap

 

[Bert Vanderveen]

Je kan op een vlakbank veel gerichter hout weg halen. Voordat je gaat schaven kijk je wat je weg moet halen. Voordat ik een plank helemaal over de vlakbank haal, haal ik alvast de hoge punten weg.

Dat is de truc. Als je de hoge delen weghaalt, maar daar nog net wat overlaat, dan heb je bij het door de vandikte halen referentiepunten die op de tafel gedrukt worden (terwijl de rest, de 'holling', als het ware zweeft), waardoor je minder verlies aan materiaal hebt.
Dan ga je dus verder voor een vlakke bovenkant, waarna je de referentiezijde ook erdoor haalt, tot je een perfect (of bija perfect, wat je wil) resultaat hebt bereikt.

Het gevaar bij helemaal vlakken op de schaafbank is dat je spanning vrijmaakt. Een goede werkwijze is dan ook om niet in één keer naar de eindmaten te schaven en vlakken, maar dat je het hout tussentijds even laat 'relaxen', minstens een dag - je kunt dat met een rei in de gaten houden.

Maar nu hebben we het over processen die voor het echt fijne werk gebruikt worden. Timmer je een konijnenhok, dan is dat niet nodig…

 

[Peter de B.]

Uit een 5 cm dikke plank valt niet zo gemakkelijke wat weg te drukken, die moet je echt eerst vlakken op een vlakbank

Je zult verbaasd zijn. Zelfs bij zo'n dikke balk/plank moet je op de vlakbank niet teveel druk naar beneden geven. Je moet/hoeft niet veel naar beneden te drukken. (op de vlakbank)