tweedehands houten blokschaaf

[hans81]

Hoi allemaal,

ik had van mijn vriendin een oude verwaarloosde houten blokschaaf gekregen die ik vanavond heb opgeknapt. Wat mij echter opvalt is dat de bek (opening in zool) behoorlijk breed is: 6 mm is de effectieve opening als de schaafbeitel er in zit, zonder beitel is de totale opening 12 mm. Dat is fors groter dan mijn tweedehands Juuma stalen blokschaaf, die tevens een iets langere zool heeft: deze houten schaaf heeft een zool van 20,5 cm lang.

Nu is mijn vraag: dien ik deze opening te versmallen, door bijv. een stukje hout in de zool voor de bek te verzinken? Als ik het goed begrijp, is dat zaak indien het om een blokschaaf gaat om fijne schaafkrullen te maken, terwijl bij grotere schaven, waarbij je meer hout tegelijk verwijderd, de bek wel groter mag zijn. Maar voordat ik verder ga, leek het mij verstandig jullie mening te vragen.

Overigen, de schaaf doet het wel.

 

[boudewijn_de_bouwer]

Een kleine opening helpt enorm tegen uitbraak van hout... maar werkt tegen als je veel af wil nemen. Wat wil je met je schaafje? Gezien het een blokschaafje is wil je niet teveel afnemen verwacht ik.

Noot: ik heb alleen stalen schaven.

 

[Schaafnerd]

Zoals @boudewijn_de_bouwer al aangeeft hangt het helemaal af van wat je doel is met de schaaf. Is het een schaaf waar je veel hout mee wil kunnen afhalen in 1x dan mag de mond best groot zijn. Echter breekt dan geheid je hout ook uit. Wil je echter een super fijne kleine krul die een mooi oppervlak achterlaat, dan wil je een kleine mond opening (en een rechte en gladde zool)

 

[Paul90]

Bij houten schaven wordt de mondopening groter naarmate de zool slijt. Als je fijn schaafwerk wilt doen, is de mondopening weer te herstellen door een stukje hout in te leggen in de zool. Daar staan genoeg voorbeelden van online.

 

[Roel22]

Zoiets.
Voor.

Na.

 

[boudewijn_de_bouwer]

Zoiets.
Voor.
Bekijk bijlage 150972
Na.
Bekijk bijlage 150971

Zo, dat is opgeknapt. Netjes!

 

[hans81]

hoi bedankt voor alle reacties!

Ik moet eerlijk bekennen dat ik tot nu toe nooit heel bewust nagedacht heb over waar ik de schaaf precies voor gebruik, dus ik heb nooit onderscheid gemaakt tussen fijn schaafwerk en grof schaafwerk: tot nu toe had ik de Juuma stalen blokschaaf, die ik heel comfortabel vind werken, ook voor het ruwere werk gebruikt: stel ik wilde een veer of groef van een plank verwijderen, dan deed ik dit met de Juuma blokschaaf. Ik vraag mij nu af: is dat wel het juiste gereedschap? Of wordt je geacht een grotere (grovere) schaaf te gebruiken, en deze blokschaaf alleen voor fijner werk te gebruiken, d.w.z., alleen kleine hoeveelheden afnemen voor een mooi oppervlak?

 

[boudewijn_de_bouwer]

Nou als je een kleine mond op een schaaf gebruikt (mijn schaven hebben verstelbare monden, ik gebruik ze vaak) houdt de mond uitbraak een beetje tegen doordat er minder ruimte is om uit te breken. Hierdoor werk je fijner af tov een schaaf met een grote(re) mond.
Echter is het zo dat als je wat meer af wil nemen, dit natuurlijk ook door de mond moet kunnen. Anders loopt de mond vol met schaafkrullen, en dat schaaft niet (zo lekker). Als ik echt fors wat af moet nemen begin met ik met een grote afname, beitel steekt een stukje uit, mond vrij ver open. Als ik in de buurt van het resultaat kom ga ik de beitel een stuk intrekken en de mond verkleinen. De uitbraakjes van de grove actie schaaf ik dan weg, maar ik maak ondertussen geen nieuwe.


Noot: ik heb alleen ervaring met stalen schaven! Mogelijk werken houten schaven anders. En ik ben een relatieve beginner met schaven, maar denk dit wel te weten.

 

[hans81]

@boudewijn_de_bouwer dank voor je heldere verhaal! Samengevat komt het er dan denk ik op neer, dat deze houten schaaf vooral voor meer afname geschikt is, maar minder geschikt voor fijn werk (maar dat ga ik wel even uitproberen!). En de stalen Juuma schaaf met niet verstelbare opening is vooral voor het fijnere tot middel fijne werk zou ik denken, daar de opening niet heel groot is.

 

[hans81]

Hoi allemaal, nog ter verduidelijking een foto van onderzijde van de schaaf waar je goed kunt zien dat het gat tamelijk groot is. Ook is het gat aan weerszijden van de beitel ongeveer 0,5mm breder dan beitel.

Ik moet zeggen dat het even wennen was, want hij is veel lichter dan de stalen Juuma schaaf, maar hij schaaft heerlijk! En ook vrij glad, als he heel goed kijkt, vooral als je 45 graden kantjes schaaft, kun je soms subtiele streepjes zien. Ik weet niet of dit door het genoemde uitbreken is? Het is vrij subtiel.

 

[Paul90]

Til niet te zwaar aan "zoals het hoort"; niets moet, alles kan. Iets meer differentiatie in je schaven maakt het werk wel makkelijker, zoals uitgelegd.
Ik vind het makkelijk om twee schaven te hebben: één voor het grove werk, dat is een Stanley #5 met licht afgeronde beitel en redelijke mondopening. Door de lengte ook geschikt om snel te vlakken. En een Stanley #4 voor lichte tot zeer fijne afname. Niet voor niets noemen de Oosterburen deze schaven "poetsschaven".
Vooruit, ik heb een derde die ik ook veel gebruik om snel veel af te nemen, een oude houten met smalle beitel (40 mm) en redelijk afgeronde beitel.

Kies waar je deze houten schaaf voor wilt gebruiken. Als je Juuma al heel geschikt is voor fijne afname, dan zou ik deze lekker laten zoals het is en gebruiken voor grotere afname, al dan niet met licht afgeronde beitel. Als je eens wilt experimenteren met een houten bankschaaf als laatste stap, maak de mondopening dan kleiner door een stukje hout voor de mond in te leggen. Met een beitel en een grondschaaf is dat zo gedaan. In principe hoeft dat alleen aan de voorkant om de mond te verkleinen. Het voorbeeld van @Roel22 had nog meer problemen, waardoor hij een groter stuk heeft moeten vervangen.

 

[henkverhaar]

En ook vrij glad, als he heel goed kijkt, vooral als je 45 graden kantjes schaaft, kun je soms subtiele streepjes zien. Ik weet niet of dit door het genoemde uitbreken is?

Ik denk dat 'subtiele streepjes' eerder een gevolg zijn van (minieme) bramen op je schaafijzer. Kijk eens of die streepjes verdwijnen als je de beitel slijpt...

 

[hans81]

@Paul90 dank voor je uitgebreide reactie! Ik denk, dat ik dan voorlopig de Juuma voor het fijnere werk houd, en deze houten blokschaaf voor het iets grovere werk.

@henkverhaar dank voor je bericht, ik heb hem gisteren opnieuw (kort) geslepen, en nu gaat het inderdaad perfect, zonder streepjes!