Tafel met pen-gatverbinding

Gjalt

Nieuw lid
28 jan 2020
8
0
Groningen
Hi Woodworkers,

Al een tijdje ben ik aan het rondneuzen om dit forum en andere sites om meer te weten te komen over houtbewerken en specifiek meubels maken.
Mijn plan is om met resthout een tuintafel te maken. Dit wordt mijn eerste grote project en is vooral bedoeld om ervan te leren.
Tafel.pngFrame.png

De tafel maak ik van vurenhout en het frame zal ik zoveel mogelijk met pen en gat verbindingen in elkaar zetten. Uiteindelijk zal ik de tafel afwerken met tung olie, hier heb ik al eerder mee gewerkt. Over de meeste verbindingen ben ik wel zeker hoe die te maken behalve de dwarsbalk ter extra versteviging van het blad. Als ik daar een normale pen gat verbinding maak dan maak ik het gat dwars op de nerf. Meeste voorbeelden van pen gat verbindingen die ik vond hebben dit niet. En in het nederlands vind ik eigenlijk niks over, waarschijnlijk gebruik ik niet de juiste zoektermen. Alleen als ik zoek op Cross grain mortise dan vind ik wel wat. Maar mijn Engels meubelmakers jargon is wat beperkt, dus begrijp ik niet helemaal de uitleg.

Vandaar dat ik het hier maar vraag ;)
Als ik het goed begrijp haalt een pen gat verbinding de sterkte uit de delen waar langshout met langshout elkaar raakt. Als ik dwars op de nerf een reguliere pen gat (optie A) verbinding maak zal dit maar een klein stuk zijn, oftewel een zwakke verbinding. Klopt het dat dan beter is om een dubbele pen gat verbinding te maken? Zoals in het plaatje de twee rechter voorbeelden? En is rechthoekig (B) beter dan vierkant (C)?

Hopelijk is mijn verhaal duidelijk en kunnen jullie mij verder helpen!

Verbinding.pngopties.png
 

trigger

Oud hout
15 jun 2020
2.964
2.167
Emmen
bigbeardbuilds.nl
De pen wil je idealiter zo groot als mogelijk hebben, het gedeelte dat je weghaalt om de pen te vormen is puur om estetisch te zijn, het gat te verbergen dus. Als je nauwkeurig genoeg werkt is een pen die aan alle kanten 3 millimeter dunner is dan de balk al genoeg, en dan heb je maximale stevigheid.

In de praktijk ligt het aan de belasting. De pennen in de dwarsliggers van mijn eettafel zijn ongeveer 60-70% van het 'volume' van de balk zelf, soms iets minder, en het geheel is hartstikke stevig.
 
  • Leuk
Waarderingen: Gjalt

chevy66

Oud hout
19 jul 2013
9.118
3.036
Die dwarsbalk doet niet veel. Je kan hem bij een normale bladdikte weglaten. De sterkte komt uit de langsliggers. Dus daar wil je zo weinig mogelijk hout uit halen. Als je toch een dwarsbalk wil toepassen, zou ik een zwaluwstaat maken zodat je de dwarsbalk er simpel in kan hangen. Wil je toch graag met een pen en gat werken, dan zou ik die in het hart van de langsligger maken. Gewoon tot halve dikte van de langsligger en een derde van de hoogte van de langsligger.
 
  • Leuk
Waarderingen: Gjalt

H@ns

Actieve deelnemer
24 apr 2023
406
193
56
Luzy Saint Martin
Het wordt een tuintafel dus vuren is niet direct de eerste keuze. Dat gezegd hebbende: ik heb al 15 jaar een handgemaakte tafel van vuren die nog steeds elk jaar dienst doet als grote buiten tafel 😉

De ideale verbinding voor die dwarsregel is een schuifzwaluwstaart. Makkelijk te maken met bovenfrees en zwaluwstaart freesje!

Maar wat let je om er twee stoellhoeken per kant op te schroeven? Het zit onder het blad dus niemand die het ziet!

Een andere optie, meer esthetisch, is een doorgaande tandverbinding te maken waarbij je de kopse uitsteeksels in de langsregels voorziet van een wig. Eventueel in mooie contrasterende houtsoort.
 
  • Leuk
Waarderingen: Gjalt

mathieu

Oud hout
5 jul 2010
4.636
1.079
Riemst
Normaal gezien is een pen 1/3 van de houtdikte. De schouders van de pen (het overblijvend materiaal aan weerszijden) zijn nodig om een stabiele verbinding te krijgen, niet enkel om het gat af te dekken.
Je kan het best een goed boek basis houtbewerken aanschaffen en de tafel dan uitvoeren volgens de beschrijvingen in het boek.
Met informatie die je her en der op het internet verzameld ga je geen degelijke basiskennis opbouwen.
Pen en gat verbindingen bestaan al eeuwen en zijn geen raketwetenschap. Maar het heeft geen zin om iets nieuws te proberen. Gewoon doen volgens de regels van vakmanschap.


Dit boek zou ik zeker niet laten liggen. Is schoolboek uit de jaren 80 voor de ambachtschool. Misschien een beetje oubollig, maar leerrijk.

Dit boek heb ik ook en eveneens zeer leerzaam/

Succes!
 
Laatst bewerkt:
  • Leuk
Waarderingen: Gjalt

Gjalt

Nieuw lid
28 jan 2020
8
0
Groningen
Bedankt voor alle reacties. Ik ben blij dat ik het gevraagd heb aangezien jullie met andere oplossingen komen dan gedacht.

Als je toch een dwarsbalk wil toepassen, zou ik een zwaluwstaat maken zodat je de dwarsbalk er simpel in kan hangen.

Ik denk dat ik voor de zwaluwstaart ga, functioneel en leer ik dat ook. Dat is ook de reden dat ik niet voor iets als een stoelhoek ga omdat "te simpel" is :p

Het wordt een tuintafel dus vuren is niet direct de eerste keuze. Dat gezegd hebbende: ik heb al 15 jaar een handgemaakte tafel van vuren die nog steeds elk jaar dienst doet als grote buiten tafel 😉
Het is vooral om dat ik het hout heb liggen en het me niks kost. En als ik het verpest het ook niet erg is. Maar natuurlijk ga ik voor de 15 jaar!
 

Gjalt

Nieuw lid
28 jan 2020
8
0
Groningen
Je kan het best een goed boek basis houtbewerken aanschaffen en de tafel dan uitvoeren volgens de beschrijvingen in het boek.
Met informatie die je her en der op het internet verzameld ga je geen degelijke basiskennis opbouwen.
Pen en gat verbindingen bestaan al eeuwen en zijn geen raketwetenschap. Maar het heeft geen zin om iets nieuws te proberen. Gewoon doen volgens de regels van vakmanschap.


Dit boek zou ik zeker niet laten liggen. Is schoolboek uit de jaren 80 voor de ambachtschool. Misschien een beetje oubollig, maar leerrijk.
Bedankt voor de tip. Ga deze bestellen!
 

Deze plek is voor toekomstige tekst. Door nu alvast deze kolom te activeren blijft de kolommen structuur ongewijzigd en de lezerservaring hetzelfde als er hier content geplaatst gaat worden.

Hier kan straks ook info geplaatst worden.