Mahonie op een futselplank

[thomasz]

Hoi,

Voor een doosje ben ik bezig om plankjes haaks en op maat te maken op mijn futselplank.
Daar gebruik ik een stanley no4 met gladde zool voor, voorzien van een vlijmscherpe (zelf geslepen en geteste) hock beitel.

15mm mahonie en 10 mm esdoorn met de nerf mee schaven gaat fantastisch. Mooie dunne krullen en de schaaf klinkt ook goed.
Het schaven van de kopse kanten van 10mm esdoorn gaat ook als een zonnetje; mooie krulletjes, goed geluid.
Het schaven van de kopse kanten van 15mm mahonie gaat echter moeizaam. De schaaf heel erg zoet afgesteld en dan is het meer schrapen dan schaven.
Plankjes zijn maar 70 mm breed en tussentijds wet ik ook de schaafbeitel.
Ligt het aan het mahonie of is er iets anders aan de hand?

Hopelijk kunnen julie mij wat advies geven.

Thomas

 

[Handtools only]

mahonie hout staat bekend om zijn warrige (kruisdradig) houtdraad.
je kan proberen om met verschillende hoeken op je schaafbeitel te kijken
wanneer het wel goed gaat.(2e vouw)hoef je niet de hele beitel te slijpen.

 

[thomasz]

mahonie hout staat bekend om zijn warrige (kruisdradig) houtdraad.
je kan proberen om met verschillende hoeken op je schaafbeitel te kijken
wanneer het wel goed gaat.(2e vouw)hoef je niet de hele beitel te slijpen.

Dat is een goed idee. Bedankt, dat ga ik proberen.

 

[Handtools only]

ik werk veel met afzelia,dit is ook erg kruisdradig.ik heb extra schaafbeitels,allemaal met verschillende hoeken.
succes.

 

[BossyRangs]

Ik ben tot nu toe nog geen tropische houtsoort tegengekomen waarvan het kopshout niet te schaven was. Ik heb al merbau, meranti, jatoba, teak, afrormosia en bankirai zonder problemen geschaafd, maar mahonie nog niet. Als je wil, mag je altijd eens een stukje opsturen zodat ik het kan testen. Ik heb al gelezen dat bevochtigen met alcohol zou helpen, maar zelf nog niet geprobeerd. Onder welke hoek slijp je ongeveer?

 

[Roodborst]

Goedemorgen,
Ik volg dit draadje even met veel interessen, heb namelijk zelf ook een futselplank gemaakt. Voor het schaven gebruikt ik een peaktool 62 schaaf echter het lukt mij niet om mooie krullen te krijgen. Ik heb ook het idee zoals Thomsz omschrijft dat ik meer aan het schrapen ben dan schaven.

 

[thomasz]

Ik ben tot nu toe nog geen tropische houtsoort tegengekomen waarvan het kopshout niet te schaven was. Ik heb al merbau, meranti, jatoba, teak, afrormosia en bankirai zonder problemen geschaafd, maar mahonie nog niet. Als je wil, mag je altijd eens een stukje opsturen zodat ik het kan testen. Ik heb al gelezen dat bevochtigen met alcohol zou helpen, maar zelf nog niet geprobeerd. Onder welke hoek slijp je ongeveer?

De beitel is geslepen op 25 graden, zonder 2de vouw. Het is een gewone stanley #4, dus de schaafhoek is 45 graden. Ik heb nog een low angle bevel up schaafje. Daar ga ik vandaag eens wat mee proberen en ook met de tip van @Handtools only ga ik aan de slag. Kan je me een pb sturen met je adres, dan stuur ik morgen een stukje op?

 

[Handtools only]

ligt er aan hoe lastig je hout is maar ik zit meestal tussen de 50 en 60 graden.
je merkt wel dat je iets meer kracht moet zetten,dit komt omdat je beitel wat rechter op je hout staat.
ik gebruik eigenlijk mijn 5.1/2 standaard op mijn futselplank.je hebt meer massa.
maar dit is persoonlijk.

 

[Handtools only]

bij de low angle benchplanes zijn de beitels ook geslepen op 25 graden,deze liggen in de schaaf op een bed van 12 graden.dit is dus 37 graden.wil je nu naar bv 50 graden dan slijp je dus je schaafbeitel op 38 graden plus die 12 graden is 50 graden.is genoeg te vinden op youtube.

 

[ornament]

ligt er aan hoe lastig je hout is maar ik zit meestal tussen de 50 en 60 graden.

Het topic gaat over kopshout schaven. Heb jij daar succes mee met een snijhoek onder 50 en 60 graden?

 

[thomasz]

Hoi,

Vanmiddag heb ik een stukje naar @BossyRangs gestuurd. Ben benieuwd naar zijn ervaringen. Dat gaat nog even duren natuurlijk; eerst moet het arriveren en dan moet hij er vanzelfsprekend ook nog tijd voor hebben.
Wanneer er meer bekend is, volgt een update.

 

[BossyRangs]

Dag Thomas,
Ik heb vandaag je stukje hout mogen ontvangen en heb vanavond al een snel testje gedaan. Ik heb hiervoor een no. 4 van huismerk van Dictum gebruikt. Uiteraard met vers geslepen beitel. Hier is het kopshout nog ietwat ruw:



En hier geschaafd:



Ik ondervond geen enkel probleem. De schaaf maakte ook mooie kopshouten krulletjes:



Ik zal morgen nog eens mijn methodiek overlopen, zodat we kunnen zoeken wat er mis gaat bij jou.

 

[thomasz]

Hoi @BossyRangs

De kopshouten krulletjes zien er mooi uit. Zo heb ik ze bij mij nog niet gezien.
Ergens doe ik dus iets anders dan jij. Ben benieuwd wat

Thomas

 

[BossyRangs]

Hoi @BossyRangs

De kopshouten krulletjes zien er mooi uit. Zo heb ik ze bij mij nog niet gezien.
Ergens doe ik dus iets anders dan jij. Ben benieuwd wat

Thomas

Ok, zoals beloofd schets ik even mijn werkwijze:

• Ik slijp met de hand, zonder hulpstuk. Identiek aan de werkwijze van Paul Sellers:
  
  De slijphoek zit ergens tussen 25 en 30 graden, hoewel ik denk dat het eerder tegen de 30 is. Door te slijpen met de hand krijg je een iets bolle vouw.
• De keerbeitel wordt op 0,5 à 1 mm van de schaafbeitel gezet. Om te controleren of de schaaf links en rechts evenveel afneemt, gebruik ik een dun stukje testhout tot de krulletjes aan beide kanten even dik zijn (zie ook filmpje).
• Op de futselplank schaaf ik eerst het verste hoekje weg, zodat de vezels niet uitbreken op het einde. Dit is een truukje dat ik van Rob Cosman gezien heb (kijken vanaf 7:24):
  
• Met het stukje hout maak je contact met de neus van de schaaf. Daarna is het gewoon kwestie om in 1 haal het kopshout te schaven met enig zelfvertrouwen. Je schaafbeitel moet voldoende diep staan, maar ook weer niet zo diep dat je teveel weerstand ondervindt. Een klein beetje olie of kaarsvet kan de weerstand flink verminderen. Het te schaven stukje hout duw je met je andere hand mooi tegen de schaaf bij iedere nieuwe haal van de schaaf.

Ik zou eerst eens naar de schaafbeitel zelf kijken. Zit de hoek ongeveer goed? Te laag (bv. 20°) zou niet goed zijn voor kopshout, dan beschadig je de snede veel te snel. Is de beitel scherp genoeg? Kun je er vlot een stukje papier mee snijden? Als de beitel hapert in het papier, is hij niet scherp genoeg.
Als dat allemaal goed zit, zou ik toch eens proberen de schaafbeitel iets dieper te zetten (meer afname in 1 keer). Neem ook eens wat foto's, zodat we kunnen meekijken wat er mis kan zijn.

Groetjes,
Stijn

 

[thomasz]

Hoi Stijn,

Dankjewel voor je uitgebreide beschrijving. Na het zien van die fraaie krulletjes ben ik vanochtend aan de slag gegaan:

De beitel
Geslepen en gewet op mijn Tormek 4, 30 graden. Papier was geen partij voor de vers geslepen beitel. Meteen de beitel ook haaks geslepen. Link en rechts scheelde een halve millimeter. Dat is natuurlijk niet zo erg, want dat kan je weer afstellen met de 'lateral adjuster 'van de schaaf, maar ik heb het liever in orde.
Slijpen met de hand wil ik later nog wel eens leren. Wil nu zeker weten dat mijn 'slijpkunsten' niet de oorzaak van het probleem zijn.

Futselplank
Het vlak waarop de beitel rust ingesmeerd met bijenwas. Dat scheelt; de schaaf vliegt er nu over.

De schaaf
Zoet afgesteld en er voor gezorgd dat die gelijk af neemt, zoals jij beschreef en in het flimpje van Rob te zien is.

Het hout
Het verre hoekje afgeschuind zoals beschreven.

Eerste test

"Daarna is het gewoon kwestie om in 1 haal het kopshout te schaven met enig zelfvertrouwen" Dit advies ter harte genomen en met een '"aanloopje" geschaafd. Dat viel zeker niet tegen.
Hieronder een fotootje: boven de 'schaafsels' van eerdere pogingen, onder de resultaten van daarnet.



En het geschaafde kopse hout. Ok nog wel wat uitgebroken, maar oefening baart kunst.


Vast niet toevallig las ik een heel stuk over low angle planes met een verstelbare schaafmond.
Nu viel het me op dat schaafmond nogal groot stond.


Tweede test
De schaafmond verkleind door de 'frog'naar voren te verstellen en moet je zien joh!
Boven de gewenste krulletjes van het kops hout. Onder de schaafsels van het langshout om aan te geven hoe zoet de schaaf nu staat.


De schaafmond zoals die nu staat:


Dankjewel Stijn voor je tijd en je hulp.

Thomas

 

[BossyRangs]

Fantastisch! Ik ben blij voor jou dat het gelukt is. De schaafmond stond inderdaad nogal wijd. Dan heb je geen ondersteuning van de houtvezels net voor de schaafbeitel. Maar zelfs met wijde schaafmond vond ik het geschaafd kopshout zeker niet verkeerd. Blij dat ik kon helpen.
PS: de houtsoort is meranti (van het genus Shorea), ook soms wel Filipijnse mahonie genoemd.

 

[thomasz]

Zo kan ik weer vooruit.
Wat een boefjes bij de Arnhemse Fijnhouthandel:

 

[BossyRangs]

Zo kan ik weer vooruit.
Wat een boefjes bij de Arnhemse Fijnhouthandel:

Tja, mahonie is een verzamelterm van versch. roodbruine houtsoorten dus technisch gezien kun je daarover discussiëren. Maar in Nederland vind ik het niet correct om meranti als mahonie te labelen.