Hoe dit doen met handgereedschap... 80 graden verstek

[Nerf]

Beste houtbewerkers,

In een ander draadje ben ik bezig om een harp te bouwen: Zelf een harp bouwen
Ik ben nu nog bij stap 1, het maken van een klankkast. De basisvorm is een halve afgeknotte kegel, opgebouwd uit segmenten. Zie het laatste plaatje in de andere post om een idee te krijgen. Nu heb ik de "staves" gemaakt, moet ik ze alleen nog van een 80 graden hoek voorzien en precies op maat maken. Een beetje ruimte om te hannessen in de lengte / breedterichting is er wel omdat de losse delen overlengte hebben. Wat wel belangrijk is, is om het verloop van breed naar smal goed te krijgen, en de juiste hoek tussen de delen goed te krijgen. Omdat een half rondje bestaat uit 9 verbindingen van ieder 80graden, moet ik uitkijken dat er niet een "incrementele" fout insluipt. Dus iedere keer 81 graden maken zorgt er uiteindelijk voor dat de vorm niet mooi sluit.

De bouwbeschrijving geeft een mooie tool voor gebruik op een zaagtafel (https://www.sligoharps.com/3book.pdf, vanaf blz 3.4) .


Ondertussen heeft een forumlid me al aangeboden dat ik zijn zaagtafel mag gebruiken, wat ik misschien wel ga doen, maar ik blijf puzzelen in m'n hoofd. Graag zou ik het zelf willen doen, zodat ik in kleinere stukje kan werken.

Nou heb ik dus geen zaagtafel maar wel een hoop handgereedschap en een dosis nieuwschierigheid. Hoe zou je dit nou met de hand kunnen doen? Dat moet toch vaak gedaan zijn in vroeger tijden? Maar het lukt me niet om een manier te bedenken om met de hand dit soort herhaalde vormen te maken. Ik denk na over een soort futselplank, maar dat werkt niet heel goed over lange stukken (ik zie ook nooit futselplanken van een meter lang), en ik kom er ook niet uit hoe dat dan fatsoenlijk te maken is; je zou je schaaf 10 graden naar binnen moeten kantelen, of het werkstuk naar buiten, of...? Waarschijnlijk denk ik veel te moeilijk..... De referentie voor de plank is de buitenkant van de harp, je wilt dus de 10 graden naar binnen kantelen.

Beste hive-mind, wat zijn jullie gedachten hierover?

 

[RVester]

Met de hand lijkt me belangrijk om eerst heel strak en consistent af te tekenen, daarna zagen en schaven tot je lijn. Het laatste (of laatste 2) element hou je bewust wat groter en maak je pas op de andere elementen met de schaaf.

 

[Rizz]

Het futselplank idee zou moeten kunnen werken en idd, de te schaven deel kantelen t.o.v. je schaaf. ik zou t ws ook op de zaagtafel doen, met een soort jig idd..

 

[ZotVanHout]

helaas ben ik niet zo'n jongen die op het handwerk verliefd is
bij moet het snel gaan, maar ook precies
dus ga ik ff vloeken
als het een rechte snede is, dan is de beste manier om 80° te zagen een paneelzaag(je) met een rolwagen
snel een mal maken, of de dwarsgeleider goed instellen, en je zaagt kilometers in de juiste hoek

 

[Handtools only]

Ik heb een lange futselplank waarmee ik lengte,s op de zelfde breedte kan schaven.
Er zit een lange geleider op die je in kan stellen.
Bedoel je zo iets????
Heb er alleen nog nooit een hoek mee geschaafd,maar door de sleuven zou dit wel mogelijk moeten zijn.
En eventueel het bed aanpassen naar 80gr.

 

[henkverhaar]

je maakt een 'bed' van de juiste hoek om de stave op te leggen en het lijmvlak te schaven - ik doe dat bijvoorbeeld ook voor het schaven van verstek-einden aan de wandplankjes voor kistjes - al is dat dan onder 45 graden.
Let wel je staves zijn niet rechthoekig maar langwerpig trapeziumvormig toch? in dat geval is de (ruimte)hoek van de lijmvlakken geen 80 graden. Ik weet zo uit mijn hoofd niet waar je op uitkomt, maar je moet het wel even goed uitrekenen. (Tenzij het al in je bouwplan staat natuurlijk).

Er zijn rekentools voor gesegmenteerde schalen (voor draaien) die dit voor je doen.

Overigens, wij hebben hier gewoon een futselplank van 1 meter staan hoor ;-)

 

[ZotVanHout]

je maakt een 'bed' van de juiste hoek om de stave op te leggen en het lijmvlak te schaven - ik doe dat bijvoorbeeld ook voor het schaven van verstek-einden aan de wandplankjes voor kistjes - al is dat dan onder 45 graden.
Let wel je staves zijn niet rechthoekig maar langwerpig trapeziumvormig toch? in dat geval is de (ruimte)hoek van de lijmvlakken geen 80 graden. Ik weet zo uit mijn hoofd niet waar je op uitkomt, maar je moet het wel even goed uitrekenen. (Tenzij het al in je bouwplan staat natuurlijk).

Er zijn rekentools voor gesegmenteerde schalen (voor draaien) die dit voor je doen.

Overigens, wij hebben hier gewoon een futselplank van 1 meter staan hoor ;-)

ik buig nederig mijn hoofd voor zo veel kennis

 

[Paul90]

Zoals al gezegd: gebruik een mal.
De herhaalbaarheid (precisie) zit in het gebruik van de mal. De nauwkeurigheid zit in de mal. Ongeacht of je met de hand of met een zaagtafel werkt, de systematische fout die de mal heeft, wordt 9 keer vermenigvuldigd.
Belangrijk is om de oplegging niet over te bepalen. In de afbeelding die je plaatst staan 3 oplegblokjes, dat is al beter dan één lang aanlegvlak. Eigenlijk is 3 al overbepaald; 2 punten maken een rechte lijn. Ik zou 2 aanslagen gebruiken, eventueel een 3e (instelbare) enkel voor ondersteuning.

Met de hand zou ik ook een futselplank-achtige constructie bouwen. Eventueel een slede waarbij de schaaf aan twee kanten ondersteund wordt en in het midden het werkstuk schaaft. Ik zou het geheel wel een kwartslag draaien t.o.v. de futselplank, zodat de schaaf bovenop het werkstuk staat en de schaafrichting parallel aan de werkbank is.

 

[henkverhaar]

ik buig nederig mijn hoofd voor zo veel kennis

Wel - door schade en schande... ;-) Gelukkig hebben wij een grote vuurschaal in de achtertuin...

 

[ZotVanHout]

Wel - door schade en schande... ;-) Gelukkig hebben wij een grote vuurschaal in de achtertuin...

ik hou van warmte & van warme collega's

 

[Nerf]

dus ga ik ff vloeken

"Terugkoppelen en creatief denken" noem ik dat. Dus bedankt!

En eventueel het bed aanpassen naar 80gr.

Ik vind die oplossing best mooi. Alleen zit met hoe ik dat bed dan aan moet passen. Zie hieronder.

al is dat dan onder 45 graden

Heb je een plaatje?

Tenzij het al in je bouwplan staat natuurlijk

Bouwplan zegt 80 graden. Zou kunnen zijn dat je daarmee weg komt omdat het verloop heel klein is? Voorlopig blijf ik bij het bouwplan, maar je hebt wel gelijk ben ik bang.

Zoals al gezegd: gebruik een mal.
De herhaalbaarheid (precisie) zit in het gebruik van de mal. De nauwkeurigheid zit in de mal.

Ja precies! Maar dan moet die dus wel kloppen. Verder eens met je oplegging punt (er vanuitgaande dat de plank vlak en rigide is, anders moeten we nog meer vrijheidsgraden beperken...).

Wel - door schade en schande... ;-) Gelukkig hebben wij een grote vuurschaal in de achtertuin...

Ik denk dat ik die instelling even wat meer ter harte moet nemen. Probeer het teveel in een keer goed te doen.

Als ik het zo bekijk zou de oplossing dus een schuin "bed" voor de plank moeten zijn. Klein vergelijk met hoe nu mijn futselplank a la Rob Cosman opgebouwd is:



Ik vermoed dus dat ik het bed (multiplex plank) op wigjes moet leggen (kan ik zagen of desnoods 3D-printen), en dan een "aanslag" moet schaven door steeds het puntje van de plank te zagen totdat ik niet verder kom. Of een heel dun latje voor het bed leggen.

Iemand nog andere ideeen? Het plan van @Paul90 om het in de bankschroef te klemmen vind ik ook mooi, maar vraag me af hoe ik dat in praktische zin maak. De theorie snap ik, en het lijkt me fijn schaven, maar snap ff niet hoe ik het zou moeten bouwen.

In de afdeling "vloeken in de kerk"; ik heb ondertussen via marktplaats een oude Inca zaagtafel gekocht. If all else fails....

 

[Handtools only]

Ik heb er zo 1 op 45 gr.
Weet niet of zo iets kan op 80 gr.???
Heb nog niet met zulke hoeken gewerkt.
Misschien kan je er een idee uithalen.

 

[thomasz]

Of een rechte futselplank maken en dan onder je schaaf een wig lijmen met dubbelzijdig tape

 

[henkverhaar]

Heb je een plaatje?

Kan ik wel een foto van maken, maar let wel dat in mijn geval het gaat om de 'kopse kant' van smalle strips, niet 'langshout'...

 

[henkverhaar]

Kan ik wel een foto van maken, maar let wel dat in mijn geval het gaat om de 'kopse kant' van smalle strips, niet 'langshout'...

Bij deze

 

[knotwilg]

Weet niet of zo iets kan op 80 gr.???

Je kunt de te schaven plank op wiggen van 10° leggen / vastzetten en je schaaf over de werkbank laten lopen.

 

[Paul90]

Dit topic bleef nog in mijn hoofd hangen. Ineens herinnerde ik me dat hier een tijd geleden een topic was over eetstokjes, met een link naar een filmpje waar een hulpstuk daarvoor wordt gedemonstreerd.

Zoiets bedoelde ik ook qua hulpstuk. Maar ik zie dat ze wel extra geleiders op de schaaf hebben. Dat is met een standaard #4 of #5 misschien moeilijk, omdat die maar weinig zool naast de beitel hebben.

 

[Nerf]

Tja, de beste optie is natuurlijk een schaaf op 80 graden maken. Maar ja, waarom maken als je houten schaven en een tafelzaag hebt?

 

[Nerf]

Nee, geintje natuurlijk. Leek me op zich wel een praktisch oplossing, een schaaf in de goede hoek. Dat komt een beetje neer op het idee van een schaaf met een wig eronder, maar ik heb daarmee zitten spelen en je hebt niet snel door wanneer die wig wegschuift of draait, waarmee wel de hoek verandert.
Het zagen op de tafelzaag vind ik toch tricky. Ben het niet gewend en ben erg bang voor het zaagblad, zeker als ik lange stukken zaag. Ook merk ik dat ik anders moet nadenken over hoe ik tools ten opzichte van elkaar afstel / wat de volgorde is. Ik had daar nooit zo over nagedacht, maar het werkt echt anders. Ik snap nu ook beter de stap uit het werkplan om eerst rechthoeken te zagen en die al op 80 graden in driehoekige segmenten te zagen, dan hebben beide al een kant in de goede hoek.


Dus toch een bed onder een hoek. Wiggen gezaagd op de tafelzaag met een 3d geprinte hoekgeleider, en daarmee een futselplank gemaakt met scheef bed







Hartelijk dank voor het meedenken!

 

[Handtools only]

200-300 jaar geleden waren er geen machines,toch maakte ze de mooiste spullen.
Vandaar dat ze er hulpmiddelen bij maakte om iets te maken.
Ben benieuwd of het gaat lukken.