boltrekkend rond tafelblad

[Jac56]

Een vraag over het bol staan van een rond blad.
Op de foto is het tafelblad te zien dat ik heb gemaakt van massief 22 mm eiken met opgedikte rand. Probleem is dat het hout in de breedte niet kan uitzetten omdat het als het ware in zichzelf opgesloten zit. Hierdoor gaat het blad bol staan. Heeft een echte kenner een oplossing voor dit probleem. Ik heb het blad al een keer vanaf de buitenzijde tot het midden ingezaagd; de bolling was meteen verdwenen en de openstaande zaagsnede heb ik met een spie opgevuld. Na enkele dagen had ik echter weer hetzelfde probleem.

 

[Roeland]

Volgens mij is dit niet of nauwelijks op te lossen bij deze dikte van het hout 22mm is wel erg dun voor een vrij dragend blad.
Mijn advies/oplossing construeer een framewerk waarop het blad bevestigt word met behulp van houten bladwervels of slobgaten, zodat het blad vrij kan werken op het frame. Het frame zorgt dat het oppervlak vlak of bijna vlak gaat zijn.


groetnis, Roeland

 

[Jac56]

Dag Roeland, bedankt voor je reactie, om mijn situatie te verduidelijken heb ik een foto van het onderstel toegevoegd en wil ik nog enkele vragen voorleggen:
Moet ik eerst het blad vlak zien te krijgen voordat ik het met wervels aan het onderstel monteer?
Hoe krijg ik het blad vlak, om het met wervels op het onderstel te monteren?
Is de spanwijdte van het onderstel voldoende groot om dit blad te dragen?
Moet ik wellicht het tafelblad in twee gelijke helften zagen voordat ik het op het onderstel vastzet?

 

[Blom3dd]

Belangrijk is dat het hout droog is, en een stabiel klimaat heeft. Heb je de plankjes qua jaarringen om en om gelegd? Hoe erg staat het bol mm of cm? Ik zou een sub frame maken en dat los met wevels bevestigen en dat weer vast bouten op het onderstel.
Ik vind het een erg mooie tafel trouwens en ook mooi onderstel. Ben nog geen meubelmaker maar volgens mij worden dit soort patronen meestal gemaakt met fineer.

 

[tuoh]

Je geeft het probleem zelf al aan, het hout kan niet ongehinderd werken bij deze verlijming. Wat je er ook aan doet, het probleem gaat blijven bestaan.
Zo een segmentvormige verlijming voor massief hout kan niet, omdat de minste krimp of zwelling die het hout kent direct zijn invloed heeft op de buitenomtrek, die spanningen moeten ergens naar toe. Word die spanning te hoog dan krijg je er nog barsten bij ook.

Ik zou een nieuw blad verlijmen op de klassieke manier, stroken evenwijdig aan elkaar, dan kan er niks gebeuren.

 

[jantje1987]

dit is inderdaad allemaal mooi, maar de spanning/werking van het hout kan niet weg met barsten tot gevolg.

groetjes
Jan

 

[Pel]

Inderdaad, de manier zoals je het verlijmd hebt zie ook wel eens bij fineer bladen, maar bij massief hout kan dat niet, het hout kan niet werken. Het hout duwt zich altijd de kant van de minste weerstand op, zeker als het hout dosse gezaagd is, jammer van het mooie blad. Onderschat de kracht van hout wat werkt niet, miljarden cellen die allemaal een kant op willen.

Groet Pel.

 

[littleart]

Dit gaat alleen werken als inlegwerk, heb ooit iets vergelijkbaars gemaakt met parket delen van 7mm dik op multiplex zelfs dat werkte/vervormde goed en heb ik later beter moeten bevestigingen in het hart van de tafel.

 

[Jac56]

Dames/heren, heel erg bedankt voor jullie reacties, maar ik wil jullie een aantal oplossingen voorleggen die ik bedacht heb en daar zou ik graag jullie reacties op willen zien.
Essentie van het probleem is volgens mij dat er ruimte gemaakt moet worden voor natuurlijke werking. Ik heb het blad al een keer vanaf de zijkant ingezaagd, waarna het METEEN weer vlak was, vervolgens heb ik de ontstane opening gevuld met een spie in de veronderstelling daarmee het probleem voor altijd opgelost te hebben, maar helaas!

Tussen het onderstel en de buitenkant van het blad heb ik nog voldoende ruimte om daar een raamwerk onder te construeren, nu heb ik bedacht om het blad in tweeën of in vieren te zagen, met bladwervels of slobgaten op het onderstel te monteren en door middel van een raamwerk extra versteviging aan te brengen onder het blad.
Of het blad in tweeën te zagen en de delen met bladspanners verend (door middel van een toe te voegen veer aan de bladspanner)aan elkaar te verbinden en het blad met bladwervels of slobgaten op het onderstel te monteren.
Ik heb ook gedacht aan de techniek die op scheepsdekken gebruikt wordt, om de tafel in delen te zagen en die vervolgens weer enkele millimeters van elkaar op een houten frame te monteren en vervolgens de voegen te vullen met speciale kit.
Of wordt het toch een multiplex blad dat gefineerd wordt, en hoe dik zou zo'n blad minimaal moeten zijn?

 

[littleart]

Uitgaande van het ontwerp en dat is gesloten verlijmd is het opdelen uit te sluiten tenzij jij of je klant dit in orde vindt. Ik heb klanten en denk dus vaak richting klant een nagenoeg exacte copy is te verkrijgen door fineer of dunne delen 4 a 5 mm te verlijmen op multiplex van bv 18mm

 

[tuoh]

Er zijn hier in feite twee problemen met het blad. De eerste is dat de toegepaste schikking van de verlijmde delen (segmentvormig) geen enkele werking van het hout toelaat.
Het tweede probleem is het rv gehalte van het hout, dat is nog te hoog voor binnengebruik, er gaat dus nog krimp volgen.

Van je voorstellen is er eentje dat zeker uitvoerbaar is, namelijk het blad opdelen in vier segmenten en deze met bladwervels bevestigen op het onderstel. Op deze manier kan het het hout wel werken.
Maar, dit gaat wel inhouden dat de naden tussen de vier delen gaan open trekken bij verdere krimp, die kan je nadien NIET meer tegen elkaar brengen omdat de punten tegen elkaar zitten. De segmenten zijn dan in feite te lang geworden. Je zou dan de vier kwarten moeten herzagen (krijg je een kleinere buitendiameter) of je moet de vier delen wat gaan verbreden met nieuw hout om dezelfde buitendiameter te behouden.

Voor je ook maar ergens de zaag inzet zou je moeten te weten komen hoe droog het hout nu al is. Pas dan kan je een werkende oplossing zoeken, nu is het gewoon gissen.
Als je blad een rv waarde bereikt, of heeft, van 10% of iets minder kan je de bovenstaande methode gebruiken, de verdere werking (krimp of zwellen) zal dan minimaal geworden zijn. Dan kunnen de vier losse kwarten van het blad enkel verbonden met tand en groef, maar zonder lijm, die kleine maatverschillen wel de baas. Misschien gaan bij een lage luchtvochtigheid de naden iets open staan of bij een hoge luchtvochtigheid gaan de vier taartpunten in het center iets uit elkaar wijken maar dat zal niet al te storend worden denk ik.

 

[Pel]

De eerste optie werkt m.i. niet Jac, je kunt het blad geforceerd in het midden vast maken d.m.v. een extra raamwerk, dan gaat het m.i. scheuren in plaats van bol staan. De optie met de veren begrijp ik helaas niet. Ik denk dat de laatste optie de grootste kans van slagen heeft, door de elastische kit kan het blad werken.

Groet Pel.

 

[Jac56]

Heren, dames, na steeds meer overpeinzingen begin ik toch in te zien dat voor mij waarschijnlijk de beste oplossing is om een multiplex plaat te fineren. Nou verdrink ik in het aanbod van plaatmateriaal op internet. Welke specificaties voor plaatmateriaal moet ik op letten als ik een soortgelijk blad wil fineren en wat is de ideale dikte, of kan ik dat ook het best opdikken?
Ik ben weer benieuwd naar jullie wijze raad.
Alvast bedankt, Jac

 

[tuoh]

In principe kan elk plaatmateriaal gebruikt worden, multiplex, spaanplaat, mdf, etc.... Enkele platen op elkaar lijmen voor meer bladdikte is ook geen probleem, tenminste, als alle platen maar even dik zijn. Anders gevaar op kromtrekken.
Bij het gebruik van multiplex moet je wel uitzien naar vlakke platen, niet altijd evident om vinden trouwens.
Het fineren van plaatmateriaal ALTIJD aan twee zijden uitvoeren, anders trekt de boel krom. Best ook eerst de kanten afplakken en dan pas de boven- en onderzijde fineren, geeft een minder kwetsbare rand.

 

[Jac56]

Kennis delen is het mooist wat er is, vind ik.
Vandaar dat ik hierbij de gekozen oplossing plaats. Die komt het meest in de richting van de oplossing die Tuoh heeft voorgesteld. Na enkele weken was het volledige blad dusdanig vervormd, dat de bolling in het midden 5 cm hoger was dan aan de zijkant. Ik heb toen het blad in vieren gezaagd met een invalzaag. Bij de eerste zaagsnede 'klapte' de spanning al letterlijk uit het blad. Toen ik vervolgens de delen tegen elkaar legde bleek er een kier van 8 mm over te blijven. Ieder kwart heb ik toen vanaf de buitenkant beginnend met 1 mm naar het midden toe oplopend naar 2 mm bijgezaagd. Hiermee was de kier gesloten en de bolling vrijwel totaal verdwenen. Vervolgens ben ik aan de onderkant een een aantal constructies gaan maken die altijd beweging toestaan, met lamello's, blokjes met lamello's en een constructie op iedere las van de bladdelen met een bladspanner voorzien van een veer.
Om dit te verduidelijken heb ik de foto's toegevoegd. De klant en ikzelf overigens zeker ook was erg tevreden met het resultaat. Het ziet er nu weer prima uit. De vraag is natuurlijk hoe de tafel zich in de toekomst verder ontwikkelt, maar er is nu in ieder geval ruimte voor werking.