Advies gevraagd houtverbinding pergola

[abakker]

Hoi,

Ik ben van plan een pergola neer te zetten in mijn tuin met de volgende functies

- schaduwdoek spannen tussen gevel en pergola
- hangmat ophangen
- klimplanten tegenaan laten groeien

Het ontwerp is als volgt:

- staanders eiken palen 12x12cm (300cm lang), 70cm diep in de grond, deel onder de grond insmeren met rubberseal, in snelbeton
- dwars liggers eiken planken (3 stuks) van 2x15cm (382cm lang) die met soort van halfhouts verbindingen worden bevestigd op de staanders
- verbinding naar schuur dmv stalen verbindingsprofiel


Voor de dwarsligger gebruik ik geen balk, want dat gaat naar waarschijnlijk doorzakken gezien de overspanning (358cm). Vandaar de keuze voor het gebruik van planken als dwarsligger. De pergola blijft onbehandeld, maar ben wel van plan de houtverbinding tussen palen en liggers met een sealer te behandelen.

Nu heb ik hierover twee vragen:

1) wat betreft de middelste ligger; wat is de eenvoudigste manier om een zo een nauwkeurig mogelijke houtverbinding tussen de staanders en de ligger te realiseren voor een beginner ? Een bovenfrees met een mal lijkt mij de meest voor de hand liggende optie, maar dan heb je wel een frees nodig die tot 6 cm diep kan. Handgereedschap is ook een optie, uitzagen en beitelen, maar dat lijkt me nog niet zo eenvoudig dat nauwkeurig te doen (of ik moet eerst wat oefenmateriaal halen).

2) Kan het werken van de liggers een probleem gaan vormen? Ik kan me voorstellen dat planken van deze lengte aanzienlijk kunnen gaan werken. Ook gezien ze blootgesteld gaan worden aan weer en wind. Zou de liggers onderling verbinden wellicht kunnen helpen?

Thanks.

 

[ZotVanHout]

dwars liggers eiken planken (3 stuks) van 2x15cm (382cm lang)

de stijfheid komt van de hoogte
over zo'n lengte is 15 cm weinig
kan je niet aan minstens 20 cm geraken ?

aan welk deel ga je die hangmat hangen ?
ik hoop tussen de stalen profielen

wat is de eenvoudigste manier om een zo een nauwkeurig mogelijke houtverbinding tussen de staanders en de ligger te realiseren ?

je gaat hier 12 cm breedte in 5 stukken opdelen, wat precies werken vereist
als de liggers enkel een schaduwdoek + klimplanten moeten dragen, dan zou ik de middenste ligger niet op de kop van de staander door laten lopen
dat maakt de verbinding eenvoudiger
die 12 cm breedte wordt dan zo opgesplitst: 2 cm ligger, 8 cm vertikale pen (middenstuk), 2 cm ligger
wil je de middenste ligger toch op laten liggen, dan kan je 2 cm van de pen weghalen
dat lijkt mij de eenvoudigste manier

 

[Count Chocula]

onderschat de zijdelingse kracht niet als je gaat schommelen in een hangmat.

 

[Hiertebreeddaartelang]

The Sagulator – WoodBin

woodbin.com

Hier kun je eens rekenen aan je balken.

Wat count chocula zegt klopt, er komt veel kracht op de verbinding met je hangmat als resultante van het gewicht, reken op 3x meer, (2x gewicht + dynamisch), misschien nog wel meer of zijn er “echte” getallen voor.

 

[abakker]

aan welk deel ga je die hangmat hangen ?
ik hoop tussen de stalen profielen

Tussen de twee palen, aan de palen.

de stijfheid komt van de hoogte
over zo'n lengte is 15 cm weinig
kan je niet aan minstens 20 cm geraken ?

De houtleverancier heeft ook planken van 20cm, dus dat is een optie. Ik was aan 15 cm gekomen, op basis van een stelregel (die ik ergens op het web had gevonden) dat de hoogte van het materiaal minimaal 1/25 van de overspanning zou moeten zijn (bij geen noemenswaardige belasting). In dit geval is dat dus: 3.82/25 = 0.153 (en dan de gok op die 3 mm nemen). Voornaamste functie van de liggers is het opvangen van de druk die onstaat bij een hangmat, dan worden de palen nl naar elkaar toegetrokken door de hangmat.

Het niet door laten lopen van de middelste ligger maakt de verbinding inderdaad een stuk eenvoudiger. Bedankt voor dit goede idee!

@Count Chocula wat betreft het schommelen, mocht het zo niet stabiel genoeg zijn dan zet ik er nog een schoor bij hier:

 

[ZotVanHout]

De houtleverancier heeft ook planken van 20cm, dus dat is een optie. Ik was aan 15 cm gekomen, op basis van een stelregel (die ik ergens op het web had gevonden) dat de hoogte van het materiaal minimaal 1/25 van de overspanning zou moeten zijn (bij geen noemenswaardige belasting). In dit geval is dat dus: 3.82/25 = 0.153

dus onderstaande verhouding
de gordingen die ze gebruiken zijn samengestelde profielen

 

[koffiedrinker]

De palen in beton is op termijn niet zo handig. Er komt een moment dat de houten palen vervangen moeten worden, in ieder geval op de overgang. Een betonklont verwijderen is niet prettig.
Is plaatsen in een gat met zand geen idee?

 

[abakker]

de gordingen die ze gebruiken zijn samengestelde profielen

Goed punt, dat had ik even gemist. Arcon maakt inderdaad gelamineerde houtconstructies, dus die vuistregel is niet overdraagbaar op constructies met andere materialen.

Volgens de sagulator gelinkt door @Hiertebreeddaartelang zal een 15cm brede ligger niet noemenswaardig doorzakken. Denk dat ik op basis van deze informatie voor liggers van 15cm ga. Dunnere liggers hebben vanuit esthetisch oogpunt ook de voorkeur.

De palen in beton is op termijn niet zo handig. Er komt een moment dat de houten palen vervangen moeten worden, in ieder geval op de overgang. Een betonklont verwijderen is niet prettig. Is plaatsen in een gat met zand geen idee?

Ik ben het met je eens dat het op termijn nadelen heeft. Maar ik wil zeker zijn dat de constructie de kracht kan opvangen van een hangmat die tussen de palen gespannen wordt. Palen in beton geven m.i. de meeste stabiliteit, maar dat heeft wel de consequentie van een kortere levensduur van de constructie en de moeilijkheden met verwijderen. Maar goed, ik heb hier al een keuze over gemaakt, dus wil daarom de discussie graag houden bij het oorsponkelijk onderwerp van dit topic, nl. 1) de houtverbinding tussen liggers en staanders, 2) het werken van de liggers.