Twee beitels uit de kringloop

Bobbe

Actieve deelnemer
6 aug 2025
76
17
67
Amstelveen

Durf ik niet te zeggen, Wilco. Zover reikt mijn kennis niet. Ik heb toevallig ook een Jern Bolaget beitel en bovenstaande is mijn gegoochelde kennis hierover
Ai haalt deze connectie naar boven… is dit toegestaan moderator?
Erik Anton Berg en Eskilstuna Jernbolaget (Jernbolaget) waren geen één bedrijf, maar twee grote, deels overlappende spelers in de Eskilstuna-gereedschapsindustrie.


Vanaf de jaren ’50 kwamen hun lijnen wel bij elkaar doordat ze uiteindelijk onder dezelfde moeder (Bahco / Sandvik-groep) terechtkwamen.

📌 Wat is de relatie precies?
1. Oorspronkelijk twee afzonderlijke bedrijven
Erik Anton Berg (E.A. Berg)
  • Opgericht door Erik Anton Berg in 1874 in Eskilstuna.
  • Bekend om beitels, messen, scheermessen, en topstaal.
  • Merktekens: o.a. de haai, “E.A. Berg”, “Eskilstuna Sweden”.

  • Eskilstuna Jernbolaget (ook: “Jernbolaget”)
    • Een van de oudste Eskilstuna-fabrieken, actief vanaf begin 19e eeuw.
    • Produceerde o.a. messen, scheermessen, gereedschap, bestek, en keukengerei.
    • Merkteken: vaak kroon, “Eskilstuna Jernbolaget”, of “Jernbolaget”.
  • Ze waren concurrenten, maar in dezelfde stad, met soms vergelijkbare producten.
  • 2. De bedrijven komen samen in de 20e eIn de jaren ’50–’60 vond in Eskilstuna een reeks fusies en overnames plaats. De belangrijkste
  • E.A. Berg werd overgenomen door Bahco (toen nog deel van Sandvik of in elk geval nauw verbonden).
  • Eskilstuna Jernbolaget werd eveneens opgenomen in dezelfde industriële groep.
  • Gevolg:
  • ➡️ E.A. Berg-gereedschap en Jernbolaget-producten kwamen onder dezelfde paraplu (Bahco/Sandvik).
  • Daarom vind je soms:
  • Berg-produktionen die later Bahco-codes krijgen
  • Jernbolaget-messen in catalogi van dezelfde moedermaatschappij
  • Staalsoorten of productiemethoden die duidelijk gedeeld werden
  • Wél verwant, maar geen merkfusie
  • Belangrijk:
  • De merken zijn nooit echt samengevoegd.
  • Ze bleven afzonderlijk bestaan in catalogi
 
  • Leuk
Waarderingen: Wilco Flier

Peter M.

Nieuw lid
8 okt 2025
6
4
Gent
Beste houtliefhebbers,

Als Belg en Vlaming heb ik het Bulskampveld al een paar keer bezocht, maar meer omwille van de natuur en het agrarisch erfgoed. Daartoe behoren inderdaad ook materialen die in vroeger tijden werden gebruikt om karren en ander houten gereedschap te herstellen. Een boer deed vele herstellingen zelf omwille van besparingen of vrekkigheid :).

Er is in België een museum ' Het MOT ' (Museum Oude Technieken) te Grimbergen in de provincie Brabant vlakbij onze hoofdstad Brussel en het is de moeite waard om de site bezoeken, waar alle materiaal van vroegere ambachten wordt verzameld en gecatalogeerd. Doen... zou ik zeggen.

Verder nieuws heb ik met de melding dat ik een ganse partij schaven en beitels heb kunnen kopen voor een spotprijs van een aannemer die oude huizen afbreekt. Hij heeft deze gevonden in een bijgebouw van een huis dat al jaren leegstond en nu plaats mag ruimen voor een bouwproject.
Het zijn een groot aantal beitels en schaven die gelukkig droog lagen, maar niettemin heel wat liefde nodig hebben om toonbaar te worden. Ook hier zijn er bij met die afgrijselijke handvatten.
Mijn oplosssing is dat ik de handvatten zelf draai dmv een constructie die wordt aangedreven door een boormachine. Gaat echt wel redelijk goed. Het hout dat ik gebruik komt van oude, liefst ronde, tafelpoten die je wel kan vinden in kringwinkels of containerpark. Het is meestal beuk of andere houtsoort die zeer geschikt is omwille van de meubelkwaliteit en droogte, geen vervorming of splijten meer.
Dikwijls heb ik ook al beitels gekocht die voorzien zijn van een blokhandvat, dus meer rechthoekige vorm en redelijk massief.

In bijlage stuur ik een foto van de beitels die ik reeds heb opgekuist omdat ze voorzien zijn van het originele rode kunststof handvat. Het zijn er van Eskiltuna, Goldenberg en Nooitgedagt.

Groeten,
Peter
 

Bijlagen

  • IMG_20251125_104216810.jpg
    IMG_20251125_104216810.jpg
    121 KB · Weergaven: 31

Bobbe

Actieve deelnemer
6 aug 2025
76
17
67
Amstelveen
Beste houtliefhebbers,

Als Belg en Vlaming heb ik het Bulskampveld al een paar keer bezocht, maar meer omwille van de natuur en het agrarisch erfgoed. Daartoe behoren inderdaad ook materialen die in vroeger tijden werden gebruikt om karren en ander houten gereedschap te herstellen. Een boer deed vele herstellingen zelf omwille van besparingen of vrekkigheid :).

Er is in België een museum ' Het MOT ' (Museum Oude Technieken) te Grimbergen in de provincie Brabant vlakbij onze hoofdstad Brussel en het is de moeite waard om de site bezoeken, waar alle materiaal van vroegere ambachten wordt verzameld en gecatalogeerd. Doen... zou ik zeggen.

Verder nieuws heb ik met de melding dat ik een ganse partij schaven en beitels heb kunnen kopen voor een spotprijs van een aannemer die oude huizen afbreekt. Hij heeft deze gevonden in een bijgebouw van een huis dat al jaren leegstond en nu plaats mag ruimen voor een bouwproject.
Het zijn een groot aantal beitels en schaven die gelukkig droog lagen, maar niettemin heel wat liefde nodig hebben om toonbaar te worden. Ook hier zijn er bij met die afgrijselijke handvatten.
Mijn oplosssing is dat ik de handvatten zelf draai dmv een constructie die wordt aangedreven door een boormachine. Gaat echt wel redelijk goed. Het hout dat ik gebruik komt van oude, liefst ronde, tafelpoten die je wel kan vinden in kringwinkels of containerpark. Het is meestal beuk of andere houtsoort die zeer geschikt is omwille van de meubelkwaliteit en droogte, geen vervorming of splijten meer.
Dikwijls heb ik ook al beitels gekocht die voorzien zijn van een blokhandvat, dus meer rechthoekige vorm en redelijk massief.

In bijlage stuur ik een foto van de beitels die ik reeds heb opgekuist omdat ze voorzien zijn van het originele rode kunststof handvat. Het zijn er van Eskiltuna, Goldenberg en Nooitgedagt.

Groeten,
Peter
Beste Peter, wat een mooi verhaal, ik bedank u voor het delen. De site van het MOT zal ik zeker bezoeken.
Ik ben onder de indruk van uw vondst. Dat zijn de gelukjes die je nodig hebt als liefhebber van traditioneel gereedschap.
Ik bezit ook geen draaibank en zou de uitdaging om er één te fabriceren met een boormachine best aan willen gaan. Kunt u een foto delen van uw constructie?
Vriendelijke groet
Bobbe
 

chevy66

Oud hout
19 jul 2013
10.669
3.918
Je komt op marktplaats geregeld oude wolfcraft en vergelijkbare houtdraaibankjes tegen, die je op de rand van je werkbank kan klemmen. Bedoeld voor aandrijving met een boormachine. Ongeveer het enige waar die goed voor zijn, is het draaien van beitel heften.
 

Peter M.

Nieuw lid
8 okt 2025
6
4
Gent
Hierbij foto's van de draaibankjes die ik heb.
Het eerste kleine heb ik gekocht bij HBM en was niet zo duur. Redelijk hoog toerental en voor kleine heften is dit wel geschikt, wel even wennen aan het mini.
Het tweede is een constructie die wordt opgesteld met een boormachine, twee losse delen verbonden door een staaf die naargelang de lengte kan verschoven worden tot ongeveer 60 cm lengte.
Technisch ben ik niet zo goed onderlegd maar ik denk dat elk type gewone boormachine hiervoor geschikt is.
ik denk dat dit nog te vinden is op een rommelmarkt of marktplaats/2de hands.
Vriendelijke groeten,
Peter
 

Bijlagen

  • IMG_20251126_112049088.jpg
    IMG_20251126_112049088.jpg
    125,7 KB · Weergaven: 16
  • IMG_20251126_112053146.jpg
    IMG_20251126_112053146.jpg
    130,1 KB · Weergaven: 16
  • IMG_20251126_112434369.jpg
    IMG_20251126_112434369.jpg
    137,2 KB · Weergaven: 15
  • IMG_20251126_112446387.jpg
    IMG_20251126_112446387.jpg
    91,1 KB · Weergaven: 18

Peter M.

Nieuw lid
8 okt 2025
6
4
Gent
Vergeten, maar ik heb er voor alle duidelijkheid twee poten van een oude salontafel bijgelegd.
Mooie beuk die weliswaar is gelakt , maar ze zijn mooi recht en droog zoals te zien is.
je kan er echt mooie exemplaren uit halen.
 

knotwilg

Post veel
17 apr 2011
2.148
1.049
Enschede
ingoogni.nl
Een tijdje geleden kwam ik twee oude Sandvick beitels tegen in een gereedschapskist. Leken eenvoudige dingen met een zwart hadvat. Toch maar eens opgelapt. Tot mijn verbazing waren van beide beitels de achterkanten vlak en zo te zien niet eerder handmatig gevlakt. Eenmaal schoon en scherp snijden ze heel goed.

Aangezien alles inmiddels op een hoop gegooit is en onder de Snap-on paralue zit, is een moderne Bahco te vergelijken met die Sandviks? Heb wel eens op marktplaats baar die Sandvik beietls gekeken en daar durven ze nog al wat te vragen voor wat afgekloven stompjes.
 

Bobbe

Actieve deelnemer
6 aug 2025
76
17
67
Amstelveen
Hierbij foto's van de draaibankjes die ik heb.
Het eerste kleine heb ik gekocht bij HBM en was niet zo duur. Redelijk hoog toerental en voor kleine heften is dit wel geschikt, wel even wennen aan het mini.
Het tweede is een constructie die wordt opgesteld met een boormachine, twee losse delen verbonden door een staaf die naargelang de lengte kan verschoven worden tot ongeveer 60 cm lengte.
Technisch ben ik niet zo goed onderlegd maar ik denk dat elk type gewone boormachine hiervoor geschikt is.
ik denk dat dit nog te vinden is op een rommelmarkt of marktplaats/2de hands.
Vriendelijke groeten,
Peter
Dank je wel voor de foto’s en de uitgebreide uitleg. De keus is niet moeilijk: de metabo set met losse boor lijkt mij een uitstekende keuze de oude tafelpoten oid zijn voor enkele euro’s in iedere kringloopwinkel beschikbaar er het metabo hulpstuk moet inderdaad nog ergens te vinden zijn voor een vriendelijke prijs. En dan oefenen. Dank zeer voor je moeite! Ik stel het enorm op prijs.
Vriendelijke groeten
Bobbe
 

Bobbe

Actieve deelnemer
6 aug 2025
76
17
67
Amstelveen
Een tijdje geleden kwam ik twee oude Sandvick beitels tegen in een gereedschapskist. Leken eenvoudige dingen met een zwart hadvat. Toch maar eens opgelapt. Tot mijn verbazing waren van beide beitels de achterkanten vlak en zo te zien niet eerder handmatig gevlakt. Eenmaal schoon en scherp snijden ze heel goed.

Aangezien alles inmiddels op een hoop gegooit is en onder de Snap-on paralue zit, is een moderne Bahco te vergelijken met die Sandviks? Heb wel eens op marktplaats baar die Sandvik beietls gekeken en daar durven ze nog al wat te vragen voor wat afgekloven stompjes.
Ik houdt van marktplaats. En je hebt meer dan gelijk. Ik koop en verkoop regelmatig in kringloop winkels en op marktplaats. Voor leuke, interessante of bijzondere beitels betaal ik niet meer dan €2.50 of €3,00 ik knap ze op en verkoop ze weer voor een paar euro zodat ik de kosten eruit heb. Arbeidsloon kun je het niet noemen.
Aankopen lukt inderdaad nauwelijks meer. De vraagprijzen zijn voor museum stukken terwijl het aangebodene vaak “afgekloven stompjes” zijn.
Voor ons is het een hobby, voor anderen het te gelde maken van de erfenis van grootvader.
Niks mis mee maar ik kan en wil mijn geld niet zo spenderen.
Oh ja, de vraagprijs is vaak niet overeenkomstig met de waarde.
 

Deze plek is voor toekomstige tekst. Door nu alvast deze kolom te activeren blijft de kolommen structuur ongewijzigd en de lezerservaring hetzelfde als er hier content geplaatst gaat worden.

Hier kan straks ook info geplaatst worden.