ik vroeg me inderdaad af of en hoe ze het opillen verhinderden. De actiekracht grijpt aan boven in het werkblad, de reactie kracht eronder, en het enige dat de rotatie tegenhoudt is de passing tussen de pen aan de kem en het gat in het tabelblad. Antwoord is dus eenvoudig: dat doen ze niet.
Het is gewoon erg lastig als het werkstuk niet vlak op het tafelblad ligt.
Pennen slijten, gat slijt uit, rotatie van de pen in het gat is niet te voorkomen, en is ook niet erg zolang de effectieve hoek waamee de pen op het oppervlk van het gat rust maar kleiner is dan de wrjvingshoek. Het werkstuk wordt opgetild omdat de rotatie van de pen in het gat wordt overgebracht op het huis van de klem, en daarmee op de duwstang. De afstand tussen gat en werkstuk is veel groter dan de dkte van het tafelblad, dus een kleine speling van de pen reulteert in een veel grotere verticale verplaatsing van het werkstuk.
De oplossing is dus om het huis van de klem niet star te verbinden met de pen maar rotatie toe te laten. Als de reactiekracht op het huis verder boven het tafelblad ligt dan de actiekracht op het werktuk, wordt de rotatie omgekeerd en wordt het werkstuk juist tegen de tafel aan gedrukt.
Een hoop woorden. Welicht zijn een paar plaatjes duidelijker. Ik heb een opstelling gemaakt met een gewone snelspanklem(Action, Euro 1.99) in duw-modus, een oude nok van een Workmate en, voor versie A een beugeltje met de hand gebogen uit een stuk 4 mm rondstaal van de bouwmarkt.
Het huis van de lijmklem wordt vastgehouden door twee haakjes aan de beugel die bovenaan de kast aangrijpen:
Geen speling tussen blad en werkstuk, ondanks stevige klemdruk op licht werkstuk.
De nok en beugel los. Ik heb een gat van 4 mm door de nok geboord en et de bovenfrees het midden van de nok wat verlaagd zodat de duwstang vrij loot van de nok en het huis van de lijmklem stabiel op het werkblad kan liggen. De nok die ik gebruikte heeft ruim veertig dienstjaren en past zeer ruim in de gaten van de workmate.
Ook als het huis van de klem buiten het blad steekt blijft dit werkstuk nog vlak op tafel maar dat is natuurlijk ook een kwestie van evenwicht. Als de klem minder ver zou zijn uitgeschoven en dus meer duwstang buiten de nok steekt, kan hij instabiel worden, maar dat heeft niets te maken met de kracht op de duwstang.
Dit provisorische systeempje blijkt practisch goed hanteerbaar. De beugel en nok blijven gewoon aan de klem hangen als ik ze losneem van de tafel, maar kunnen met een handbeweging ervan worden losgemaakt.
Ik heb overwogen het te verbeteren door de beugel korter te maken en de haakjes aan te laten grijpen in gaatjes in het huis van de klem. Dat zou beter zijn voor als de het deksel van het huis aan de onderzijde zit, maar minder als de klem andersom moet met de deksel boven. Dat deksel is alleen bedoeld voor afwerking en zit maar met een paar schroefjes vast. De huidige samenstelling is meer symetrisch en vereist geen aanpassing aan de klem. Ik kan dus eke klem van de set gebruiken.
Nadeel is dat de beugel lastig symmetrisch te buigen is.
Vraag is: kan het nog simpeler/sneller?
