Inleiding
De HBM 200 is een instapmodel stationaire vlak/vandiktebank met gietijzeren tafels en een schaafbreedte van 250 mm. Hierbij is de term “instapmodel” relatief, want de HBM kost op het moment van schrijven €999. Maar dat is nog steeds een stuk minder dan bv een Hammer A3 26 die hetzelfde schaafbereik heeft en 2,5 x zo veel kost (€2500). Door de prijs is deze eerder vergelijkbaar met een Metabo HC 260. In deze review zal ik dan ook eerder de vergelijking maken met de Metabo dan met de Hammer. HBM heeft ook een groter model met de naam HBM 300 en die kan tot 295 schaven. Vreemd genoeg wordt de HBM 400 enkel als 400V-versie geleverd, terwijl de HBM 200 en HBM 300 beiden 2250W (3 Pk) zijn.





De HBM 200 is een machine die, met wat kleine aanpassingen, ook verkocht wordt onder andere namen voor ongeveer dezelfde prijs. Deze review is niet zonder meer te gebruiken voor deze modellen omdat er onderlinge verschillen zijn en ook de kwaliteitscontrole kan anders zijn. De hieronder opgenoemde verschillen zijn verschillen die ik tijdens de voorbereidingen van deze review ben tegengekomen. Maar deze lijst is niet compleet. Onder andere ben ik de volgende modellen tegengekomen:
• Hans Schreiner Hobelmaschine ML392: andere aflezing van de dikteinstelling bij vandikteschaven
• Holzmann HOB260EC: andere vergrendeling van de tafels, verkopen ook een langgatboorinstallatie voor deze vlak/vandiktebank.
• Bernardo ADM 260: identiek aan de HBM 200, verkopen ook een langgatboorinstallatie voor deze vlak/vandiktebank.
• Bernardo PT 260: dit model is wat anders dan de anderen, omdat het een ingebouwde afzuiging heeft. Hierdoor is de uitvoertafel ook niet opklapbaar en is er een andere systeem voor de stofkap.
• Axminster AC250PT: extra noodknop
• Axminster PT 106: wordt nu verkocht als AC250PT, extra noodknop
• Axminster Trade AT260PT: dit lijkt een verbeterde versie van de andere vlak/vandiktebanken zijn door de aangepaste langsgeleider, rollen bij de vandiktetafel, ruimte om de langsgeleider op te bergen, zelfstellende messen (er is ook een versie met spiraalmessen), andere vergrendeling van de tafels. Deze Axminster kost €1400 en is daarmee een stuk duurder.
De meeste van deze merken plaatsen de vandiktebank onder de segmenten “Hobby” (Holzmann, Bernardo) of Craft (Axminster). Een uitzondering is de duurdere Axminster Trade AT260PT. Een aantal van de merken levert ze ook met een breder schaafbereik en/of in 400V.



Specificaties
• Motorvermogen 2250 Watt / 3 Pk.
• Voltage 230 Volt.
• Afmetingen van de vlaktafel 250 x 1050 mm.
• Afmetingen van de vandiktetafel 250 x 600 mm.
• Diameter van het messenblok 75 mm.
• Aantal messen 3 stuks.
• Diameter van de stofafzuigmond 100 mm.
• Maximale materiaalbreedte voor schaven 250 mm.
• Maximale materiaalbreedte voor vandikte 245 mm
• Maximale Schaafcapaciteit 5 mm.
• Maximale materiaaldikte doorvoer 180 mm.
• Toerental van het messenblok 4000 O/min.
• Voedingssnelheid 8 Meter per minuut.
• Gewicht Ca. 150 Kg.
Bouwkwaliteit en designkeuzes
Over het algemeen is de bouwkwaliteit in orde. Maar er zijn wat vreemde zaken. Het meest opvallende element van de HBM zijn de opklapbare tafels. Deze klappen, in tegenstelling te bv de Hammer A-serie of Jet JPT-serie, naar voren toe. Dat maakt dat je er bij het vandikteschaven omheen moet lopen. Geen groot probleem, maar wel wat onhandig. Als de tafels naar voren zijn geklapt, dan worden ze niet vergrendeld en enkel zwaartekracht houdt ze op hun plek. Je moet er flink tegen aan stoten voordat ze omvallen en ze vallen dan op de spaanderkap, waardoor er niets kapot gaat. Dit had toch anders moeten worden ontworpen. Bij het vlakken worden de tafels wel vergrendeld, maar ook hier heb ik opmerkingen over (zie onder). Opmerkelijk genoeg kan de langsgeleider net niet ver genoeg naar achteren, waardoor deze in de weg zit bij het opklappen van de tafels. Deze moet je hierdoor verwijderen voordat je de tafels kunt opklappen. Veel werk is het niet, maar dit had beter ontworpen kunnen worden.
Het scharnier van de uitvoertafel:

Het afstellen van de machine is een verhaal op zich. De HBM heb ik tweedehands gekocht en ik kan dus niet vertellen hoe de machine afgesteld wordt door de fabrikant. Waarom deze machine lastig af te stellen is, is moeilijk uit te leggen omdat het een combinatie van factoren is. Het begint bij de manier hoe de tafels vergrendeld worden. Je draait aan een hendel met een excentrisch uiteinde onder een bout en daarmee breng je de tafel op spanning. De bout kun je in hoogte instellen. Aan de scharnierkant kun je de uittafel in hoogte instellen door een draaiknop. Je moet deze op de juiste hoogte instellen en dan de bout ook op de juiste hoogte instellen, zodat de uitvoertafel overal 3 mm hoger is dan het messenblok (het blok, niet de messen). Het problem is echter dat als je de uitvoertafel in hoogte versteld, dan de hoogte van de bout niet meer klopt en je die dus weer in kunt stellen. Voor de invoertafel geldt hetzelfde en maakt dat de vergrendeling niet goed werkt als je de spaarafname veranderd. Op zich is de vergrendeling niet nodig, waardoor dit geen probleem is.
De vergrendeling van de tafel:

Er zit heel weinig ruimte tussen de uitvoertafel en de messen. Dit had ik in eerste instantie niet in de gaten, waardoor ik de tafels te hoog had ingesteld. De messen kwamen daardoor tegen de tafels toen ik de messen op de juiste hoogte had ingesteld. Dus ik kon weer opnieuw beginnen met het instellen van de tafel
De uitvoertafel had niet overal dezelfde afstand tot het messenblok. Dit kwam doordat ik de tafels had verwijderd door transport en ik het niet meer goed ingesteld kreeg. Het bevestigen van de tafels is met 3 bouten en heeft geen instelmogelijkheden. Het is dus vreemd dat ik het niet goed in orde kreeg. Met een ringetje heb ik wat extra ruimte gecreëerd en is het probleem opgelost.
Het instellen van de messen is bij de meeste machines met wisselmessen een gedoe en dat is hier niet anders. De messen zitten op een veer en die duwt de messen naar boven. Je moet de messen met redelijk wat kracht naar beneden duwen, op de juiste hoogte instellen en vastdraaien. Eigelijk heb je daar 3 handen voor nodig. Het lukt in je eentje wel, maar heel gemakkelijk is het niet.
De langsgeleider zit op een lange staaf, zodat je deze op meerdere posities boven de messen kunt instellen. Het nadeel hiervan is dat de staat aan de zijkant van de machine uitsteekt, waardoor deze niet strak tegen een muur gezet kan worden. De langsgeleider is lang en geeft daardoor genoeg steun bij het schaven. Ook is de geleider onder een hoek vast te zetten en door de vorm van de langsgeleider is deze gemakkelijk op 45 graden te zetten. Het aluminium profiel is niet erg sterk. Het was bij mij iets verbogen en heb het met de hand teruggebogen. Bij normaal gebruik is het geen probleem, maar ik had het liever iets steviger gezien.
De langegeleider met de hoekinstelling:


Er is nog een opmerkelijk punt, namelijk de stofaansluiting. Die is net iets meer dan 100mm, waardoor mijn Felder 100mm slang niet past. De aansluiting is van een hard plastic en met een vijl heb ik er wat vanaf gehaald. Nu past de slang wel. De HBM heeft enkele veiligheidswinches. De machine gaat niet aan als de tafel niet goed in opgeklapt of de stofkap niet goed zit.
De aandrijving met de metalen tandwielen en een dubbele snaar:


Door het bovenstaande lijkt het misschien dat ik zeer kritisch ben over de designkeuzes. Maar dat valt mee. Verder is het een zeer solide machine en de meeste zaken gaan over het instellen. Dat hoef je, op de messen na, maar 1 keer te doen. Verder is de machine best goed gebouwd. De hoogteinstelling van de vandiktetafel gaat soepel, net als het in- en uitschakelen van de invoerrollen. De machine maakt wel redelijk wat lawaai doordat de mentale behuizing als een soort klankkast werkt. Maar de lagers worden niet zo warm zoals bij de HBM 10” vandiktebank die ik eerder heb gereviewd. De tafels zijn machinaal gevlakt en zijn helemaal vlak, net als de vandiktetafel. De machine staat heel stabiel en de metalen behuizing is stevig en overal in orde. Op wat designkeuzes na is het dus best een goede machine.
De HBM 200 is een instapmodel stationaire vlak/vandiktebank met gietijzeren tafels en een schaafbreedte van 250 mm. Hierbij is de term “instapmodel” relatief, want de HBM kost op het moment van schrijven €999. Maar dat is nog steeds een stuk minder dan bv een Hammer A3 26 die hetzelfde schaafbereik heeft en 2,5 x zo veel kost (€2500). Door de prijs is deze eerder vergelijkbaar met een Metabo HC 260. In deze review zal ik dan ook eerder de vergelijking maken met de Metabo dan met de Hammer. HBM heeft ook een groter model met de naam HBM 300 en die kan tot 295 schaven. Vreemd genoeg wordt de HBM 400 enkel als 400V-versie geleverd, terwijl de HBM 200 en HBM 300 beiden 2250W (3 Pk) zijn.





De HBM 200 is een machine die, met wat kleine aanpassingen, ook verkocht wordt onder andere namen voor ongeveer dezelfde prijs. Deze review is niet zonder meer te gebruiken voor deze modellen omdat er onderlinge verschillen zijn en ook de kwaliteitscontrole kan anders zijn. De hieronder opgenoemde verschillen zijn verschillen die ik tijdens de voorbereidingen van deze review ben tegengekomen. Maar deze lijst is niet compleet. Onder andere ben ik de volgende modellen tegengekomen:
• Hans Schreiner Hobelmaschine ML392: andere aflezing van de dikteinstelling bij vandikteschaven
• Holzmann HOB260EC: andere vergrendeling van de tafels, verkopen ook een langgatboorinstallatie voor deze vlak/vandiktebank.
• Bernardo ADM 260: identiek aan de HBM 200, verkopen ook een langgatboorinstallatie voor deze vlak/vandiktebank.
• Bernardo PT 260: dit model is wat anders dan de anderen, omdat het een ingebouwde afzuiging heeft. Hierdoor is de uitvoertafel ook niet opklapbaar en is er een andere systeem voor de stofkap.
• Axminster AC250PT: extra noodknop
• Axminster PT 106: wordt nu verkocht als AC250PT, extra noodknop
• Axminster Trade AT260PT: dit lijkt een verbeterde versie van de andere vlak/vandiktebanken zijn door de aangepaste langsgeleider, rollen bij de vandiktetafel, ruimte om de langsgeleider op te bergen, zelfstellende messen (er is ook een versie met spiraalmessen), andere vergrendeling van de tafels. Deze Axminster kost €1400 en is daarmee een stuk duurder.
De meeste van deze merken plaatsen de vandiktebank onder de segmenten “Hobby” (Holzmann, Bernardo) of Craft (Axminster). Een uitzondering is de duurdere Axminster Trade AT260PT. Een aantal van de merken levert ze ook met een breder schaafbereik en/of in 400V.



Specificaties
• Motorvermogen 2250 Watt / 3 Pk.
• Voltage 230 Volt.
• Afmetingen van de vlaktafel 250 x 1050 mm.
• Afmetingen van de vandiktetafel 250 x 600 mm.
• Diameter van het messenblok 75 mm.
• Aantal messen 3 stuks.
• Diameter van de stofafzuigmond 100 mm.
• Maximale materiaalbreedte voor schaven 250 mm.
• Maximale materiaalbreedte voor vandikte 245 mm
• Maximale Schaafcapaciteit 5 mm.
• Maximale materiaaldikte doorvoer 180 mm.
• Toerental van het messenblok 4000 O/min.
• Voedingssnelheid 8 Meter per minuut.
• Gewicht Ca. 150 Kg.
Bouwkwaliteit en designkeuzes
Over het algemeen is de bouwkwaliteit in orde. Maar er zijn wat vreemde zaken. Het meest opvallende element van de HBM zijn de opklapbare tafels. Deze klappen, in tegenstelling te bv de Hammer A-serie of Jet JPT-serie, naar voren toe. Dat maakt dat je er bij het vandikteschaven omheen moet lopen. Geen groot probleem, maar wel wat onhandig. Als de tafels naar voren zijn geklapt, dan worden ze niet vergrendeld en enkel zwaartekracht houdt ze op hun plek. Je moet er flink tegen aan stoten voordat ze omvallen en ze vallen dan op de spaanderkap, waardoor er niets kapot gaat. Dit had toch anders moeten worden ontworpen. Bij het vlakken worden de tafels wel vergrendeld, maar ook hier heb ik opmerkingen over (zie onder). Opmerkelijk genoeg kan de langsgeleider net niet ver genoeg naar achteren, waardoor deze in de weg zit bij het opklappen van de tafels. Deze moet je hierdoor verwijderen voordat je de tafels kunt opklappen. Veel werk is het niet, maar dit had beter ontworpen kunnen worden.
Het scharnier van de uitvoertafel:

Het afstellen van de machine is een verhaal op zich. De HBM heb ik tweedehands gekocht en ik kan dus niet vertellen hoe de machine afgesteld wordt door de fabrikant. Waarom deze machine lastig af te stellen is, is moeilijk uit te leggen omdat het een combinatie van factoren is. Het begint bij de manier hoe de tafels vergrendeld worden. Je draait aan een hendel met een excentrisch uiteinde onder een bout en daarmee breng je de tafel op spanning. De bout kun je in hoogte instellen. Aan de scharnierkant kun je de uittafel in hoogte instellen door een draaiknop. Je moet deze op de juiste hoogte instellen en dan de bout ook op de juiste hoogte instellen, zodat de uitvoertafel overal 3 mm hoger is dan het messenblok (het blok, niet de messen). Het problem is echter dat als je de uitvoertafel in hoogte versteld, dan de hoogte van de bout niet meer klopt en je die dus weer in kunt stellen. Voor de invoertafel geldt hetzelfde en maakt dat de vergrendeling niet goed werkt als je de spaarafname veranderd. Op zich is de vergrendeling niet nodig, waardoor dit geen probleem is.
De vergrendeling van de tafel:

Er zit heel weinig ruimte tussen de uitvoertafel en de messen. Dit had ik in eerste instantie niet in de gaten, waardoor ik de tafels te hoog had ingesteld. De messen kwamen daardoor tegen de tafels toen ik de messen op de juiste hoogte had ingesteld. Dus ik kon weer opnieuw beginnen met het instellen van de tafel
De uitvoertafel had niet overal dezelfde afstand tot het messenblok. Dit kwam doordat ik de tafels had verwijderd door transport en ik het niet meer goed ingesteld kreeg. Het bevestigen van de tafels is met 3 bouten en heeft geen instelmogelijkheden. Het is dus vreemd dat ik het niet goed in orde kreeg. Met een ringetje heb ik wat extra ruimte gecreëerd en is het probleem opgelost.
Het instellen van de messen is bij de meeste machines met wisselmessen een gedoe en dat is hier niet anders. De messen zitten op een veer en die duwt de messen naar boven. Je moet de messen met redelijk wat kracht naar beneden duwen, op de juiste hoogte instellen en vastdraaien. Eigelijk heb je daar 3 handen voor nodig. Het lukt in je eentje wel, maar heel gemakkelijk is het niet.
De langsgeleider zit op een lange staaf, zodat je deze op meerdere posities boven de messen kunt instellen. Het nadeel hiervan is dat de staat aan de zijkant van de machine uitsteekt, waardoor deze niet strak tegen een muur gezet kan worden. De langsgeleider is lang en geeft daardoor genoeg steun bij het schaven. Ook is de geleider onder een hoek vast te zetten en door de vorm van de langsgeleider is deze gemakkelijk op 45 graden te zetten. Het aluminium profiel is niet erg sterk. Het was bij mij iets verbogen en heb het met de hand teruggebogen. Bij normaal gebruik is het geen probleem, maar ik had het liever iets steviger gezien.
De langegeleider met de hoekinstelling:


Er is nog een opmerkelijk punt, namelijk de stofaansluiting. Die is net iets meer dan 100mm, waardoor mijn Felder 100mm slang niet past. De aansluiting is van een hard plastic en met een vijl heb ik er wat vanaf gehaald. Nu past de slang wel. De HBM heeft enkele veiligheidswinches. De machine gaat niet aan als de tafel niet goed in opgeklapt of de stofkap niet goed zit.
De aandrijving met de metalen tandwielen en een dubbele snaar:


Door het bovenstaande lijkt het misschien dat ik zeer kritisch ben over de designkeuzes. Maar dat valt mee. Verder is het een zeer solide machine en de meeste zaken gaan over het instellen. Dat hoef je, op de messen na, maar 1 keer te doen. Verder is de machine best goed gebouwd. De hoogteinstelling van de vandiktetafel gaat soepel, net als het in- en uitschakelen van de invoerrollen. De machine maakt wel redelijk wat lawaai doordat de mentale behuizing als een soort klankkast werkt. Maar de lagers worden niet zo warm zoals bij de HBM 10” vandiktebank die ik eerder heb gereviewd. De tafels zijn machinaal gevlakt en zijn helemaal vlak, net als de vandiktetafel. De machine staat heel stabiel en de metalen behuizing is stevig en overal in orde. Op wat designkeuzes na is het dus best een goede machine.
Laatst bewerkt: