Verbeteringen aan de zingende zaag

Enkele maanden geleden kreeg ik via een vriend contact met Annette Scholten met het verzoek mee te denken aan het verbeteren van haar zingende zaag (Lame Sonore). Sinds Annette als professioneel celliste met dit instrument kennismaakte heeft ze een passie voor het instrument. Dat breng haar er toe het spelen op de zingende zaag naar een hoger plan te brengen. Zij begeeft zich daarmee op een ongebaand pad waar ze veel aanpassingen zelf moet realiseren zowel qua uitrusting van de zaag als de methodiek van het spelen. Met een enkele goed coach is ze zich hier een weg in aan het zoeken. Mijn bijdrage is de afgelopen tijd gericht geweest op het verbeteren van het handvat dat de bespeler nodig is om de zaag onder spanning te zetten.

Hier zie je hoe Annette de zaag bespeeld. Het handvat dat bij de zaag geleverd werd beviel haar niet, ze kon er niet de klanken mee maken die ze graag wil.


Dit is de zingende zaag, zoals je ziet is het een tandenloos geheel


Hier en foto van de instructie die rond 1950 is gemaakt door een Fransman zie de zingende zaag opnieuw introduceerde, met een metalen handvat.


Dit is het handvat dat bij de zaag is geleverd


Hier zie je de twee handvatten waarbij het grote exemplaar een verbetering is die Annette zelf heeft laten maken. Toch is deze nog niet goed en ben ik met haar naar verdere verbeteringen gaan kijken.


Hier zie je verschillende handvatten, de voorste twee van haar coach die al met veranderingen en een nieuwe methodiek bezig was. Je ziet ook dat de hoek waaronder het op het blad zit kan varieren. Dat blijkt nu wezenlijk verschil te maken in de kwaliteit van het spel dat mogelijk is. Het achterste handvat is een door mij gemaakt proefmodel, dat nog om verdere verbetering vraagt. Ik ben op basis van de verschillende voorlopers een aantal testexemplaren gaan maken, waarover ik in een vervolg meer zal laten zien.

Bij deze. Op haar website onder kopje media vind je meer http://www.annettescholten.nl

Kom je ook naar de Open Dag Hout in zutphen?

Fons

Het maken van de proefmodellen

Om goede aanpassingen te realiseren hebben we eerst een schets gemaakt voor een proefmodel.


Vervolgens het model aftekenen op een stuk hout. De proefmodellen maak ik uit vurenhout.


Uitzagen op de lintzaag


De kanten afronden met een freesbitje R12


Veel raspen en schuren om een goed ergonomische vorm te realiseren


Weer een proefmodel klaar


Op deze manier zijn we stapsgewijs de handvatten aan het verbeteren. Annette speelt er een tijdje mee en bekijkt welke veranderingen haar spel ten goede komen en experimenteerd met de hoek. Zo zijn we al aardig in de buurt van een goed exemplaar aan het komen. Die wil ik dan in een wat hardere houtsoort maken. Op de Open Dag Hout zal ze daar dan mee spelen!! Hier zie je de verschillende modellen die we onderhanden hebben.

Twee (voorlopige) eindexemplaren

Na veel uitproberen en bijstellen van de vorm heb ik nu een tweetal exemplaren gemaakt waar Annette voorlopig op haar uitvoeringen mee gaat spelen. Deze zal ze volgende week ook op de Open Dag Hout gebruiken. Annette heeft naar eigen zeggen een grote verbetering bereikt in de kwaliteit van het geluid van de zaag en de bespeelbaarheid is voor haar flink vooruit gegaan. Daarnaast lijkt het erop dat de huidige versie haar arm niet zodanig belast dar zij risico loopt op een (toekomstige) blessure. We hebben samen gezocht naar een goed ergonomisch model. De laatste exemplaren heb ik in mahonie uitgevoerd. Eén exemplaar is uitgevoerd volgens het meest recente proefmodel. Daarnaast heb ik een versie gemaakt die er (hopelijk) wat eleganter uitziet.

Volgende week dus voor ieder te zien en te horen op de Open Dag Hout!

Fons

Bedankt voor de tip, ik zal het doorgeven. Inderdaad een heel boeiende klus, weer eens een heel ander aspect van houtbewerking, waar ik veel plezier in heb. Overigens begrijp ik dat er wereldwijd mensen bezig zijn met het verbeteren van de zingende zaag. In Australië schijnt iemand te experimenteren met metaalsoorten en legeringen om het geluid te beinvloeden. Leuk toch!


Fons

Ja klopt, zojuist de handvatten gebracht en ze heeft er even mee gespeeld. Volgens Annette komt met dit handvat het geluid nog beter uit de zaag dan met het vurenhouten proefmodel. Kan aan de hardheid liggen. Je ziet ook dat ze door de buiging heel lang klanken uit de zaag kan halen en niet zo snel weer de strijkstok moet gebruiken.

Zondag a.s. op de open dag meer eens bij haar gaan kijken als ze speelt, je mag ook zelf met een zaag oefenen!!


Fons

De verbeteringen aan het handvat zijn nu wel zo'n beetje uitgekristalliseert. Hierbij nog een paar foto's van het meest recente exemplaar dat uit Wengé is gemaakt. Voordeel hiervan is dat Annette door de zwaarte hiervan meer controle heeft over het spel.

In een ander topic zal ik de transitie van de zingende zaag naar een Lame Sonore presenteren. Daarbij laat ik de bouw van een klankkast zien.

Fons

Fons, ik heb hier enkele latjes klankhout liggen ik weet de naam van het hout niet maar het is rosse van kleur als je het schaaft is het spiegelglad, de man waar ik het van kreeg zei dat er muziek instrumenten van gemaakt werden. Ik weet niet of dat wat uit zou maken wat de klank betreft?

Groet pel.

Zal waarschijnlijk hout zijn dat voor een xylofoon wordt gebruikt, waarbij het uit zichzelf geluid maakt als het wordt aangetikt.

Fons

Als ik twee latjes tegen elkaar sla komt er een mooi lang gerekt geluid uit.

groet Pel.

Ik zal de man waar ik het van heb gekregen eens vragen welk hout het is, als ik hem bereiken kan? Het is namelijk een poppenspeler die les geeft in poppen snijden, leraar houtsnijden in Spanje. Maar ze reizen ook vaak de wereld rond als poppenspelers samen met zijn vrouw.

Groet pel.

Het is altijd goed om te weten wat voor hout je in handen hebt. Rick weet er misschien ook wel meer van, levert veel aan gitaarbouwers. Voor een klankkast worden vaak andere eisen aan het hout gesteld, daar gaat het niet om de eigen klank van het hout maar de eigenschap om de klank van de viool of cello zo zuiver mogelijk te versterken zonder dat de "eigen" klank meedoet.

Fons

Fons, ik heb er enkele foto's van gemaakt, ik ben glad vergeten wat de naam van het hout was, ik had het eigenlijk op moeten schijven maar ja, ver... de jaren beginnen te tellen. Mocht je het kunnen gebruiken dan wil ik het je best opsturen?

Groet Pel.